Vitviteja/Sami Frashëri
(Përcjellë nga Hipi Zhdripi i Gjuhës/Kro290)
| Sami Frashëri \ Sami Bej Frashëri \ tr.: Shemseddin Sami | |
| Jeta dhe Vepra | |
|---|---|
|
/Kamus Al Alam
provo nëse ekzistojnë: |
| NË ENCIKLOPEDI | |
| Vitviteja# #1850 #1851 #1852 #1853 #1854 #1855 #1856 #1857 #1858 #1859
#1860 #1861 #1862 #1863 #1864 #1865 #1866 #1867 #1868 #1869 ... Hipi Zhdripi select ... | |
1850Redakto
1857Redakto
1860Redakto
- I vdes i ati, Halidi, në Janinë. [4]
1862Redakto
- Në moshën 48 vjeçare i vdes e ëma, Emineja, në Frashër. [4]
1865Redakto
- I vëllai i madh, Abdyli, që ishte zot shtëpie, i shpërngul edhe të katër vëllëzërit në Janinë. [4]
- I fillon mësimet në gjimazin e njohur, gjashtëvjeçar, të Zosimeajve, në Janinë. Persishten, arabishten dhe turqishten vazhdon t˙i mësojë te dy myderizë të njohur të Janinës. [2]
1871Redakto
1872Redakto
1874Redakto
1875Redakto
- Kthehet prej Tripolit ku, për disa muaj, kishte qenë i syrgjynosur. [4]
1876Redakto
- I vdesë parakohe, prej tuberkulozit, i vëllai Sherifi. [4]
- I vëllai i madh, Abdyl Frashëri, zgjidhet deputet i Janinës në parlamentin osman. [4]
1877Redakto
- Punonë për një kohë të shkurt në administratet e trupave në Janinë. [3]
- Për shkak të veprimtarisë politike, e syrgjynosin në ishullin Rodos. [4]
- I vdes, prej tuberkulozit, edhe vëllai tjetër, Tahsini. [4]
1879Redakto
- Punonë për themelimin e "Shoqërisë së të shtypurit shkronja shqip". [2]
- 12 tetor : Në Stamboll themelohet "Shoqëria e të shtypurit Shronja Shqipe". Njëri nga themeluesit e saj ishte edhe Pashko Vasa, Militonin bashkë me të Sami Frashëri dhe Jani Vretoja. Kryetar i saj u zgjodh Sami Frashëri, 25 vite më i ri se i pari dhe 28 vjetë më i ri se i dyti.[3][5]
1880Redakto
- I vëllai, Naimi, shkruan poemën e shkurtër Shqipëria, e cila disa vjet do të qarkullojë e pabotuar në Shqipëri dhe ndër shqiptarët në botën e huaj. [4]
1881Redakto
- Policia turke e zë Abdyl Frashërin afër Elbasanit dhe e dërgon në burgun e Prizrenit. [4]
- Jonuz Topuzi i cili, me Isuf Qosjen, e kishte ndihmuar Konstandin Kristoforidhin që të kalojë malësive deri në Korçë, e vret tradhëtarin që ua kishte kallëzuar zaptive Abdyl Frashërin duke kaluar Shkumbinin. [4]
- Komandanti i trupave ndërshkuese osmane në Shqipëri, Dervish Pasha, me anën e një telegrami, kërkon që të merren masa kundër Naim Frashërit, në Janinë. [4]
- 20 shkurt Sami Frashëri i dërgon një letrën Jeronim de Radës.[5]
1882Redakto
- Është autor i fjalorit dygjuhësh frëngjisht-turqisht "Kamus-i fransevi". [2][3]
- Naimi me familjen e vet dhe të vëllait, Abdylit, shpërngulet përgjithmonë në Stamboll, ku do të jetojë deri në vdekje. [4]
- Naimi është i zënë në punë si këshilltar për botimin e veprave në gjuhën turke në Drejtorinë e Censurës të Ministrisë së Arsimit. [4]
- Naimi ndërmjetëson për dhënjen e lejes për botimin e një reviste kulturore në gjuhën shqipe, në Stamboll, e cila do të fillojë të botohet dy vjet më vonë, më 1884, me titullin Drita. [4]
1884Redakto
- I vëllai, Naimi, nxjerr lejen për botimin e revistës kulturore Drita, e cila, pas disa numrash, do të titullohet Dituria. [4]
- Me urdhërin e sulltanit, të vëllain, Abdyl Frashërin, të burgosur në Prizren, e dërgojnë me familje në Balikesir e, pastaj, në Bandirma të Anadollit, ku mbetet i burgosur dy vjet. [4]
- Merr në udhëheqje revistën e parë në gjuhën shqipe, Revista Kulturore "Drita". [2]
- Në bashkëpunim me një shtëpi botuese të ShBA-ve, boton një seri të librave të xhepit ("Cep Kütüphanesi"), me tema popullaririuese të shkencës, nga kjo seri 15 ishin të ti. [3]
1885Redakto
1886Redakto
1887Redakto
- Letrat që me të vëllain, Naimin, ia shkruajnë Visar Dodanit, në Bukuresht, tregojnë se sa shumë interesohet për punën e Shoqërisë së shqiptarëve të Bukureshtit, për punët e shtypshkronjës së saj, për dërgimin e librave në Shqipëri për nevojat e shkollës së posahapur shqipe të Korçës dhe për çëstje tjera arsimore, kulturore dhe politike. [4]
1888Redakto
1890Redakto
- Nga fundi i vitit, në lagjen e Stabollit, Erenky (Erenköy), ndërton një Villë, ku jetoi me gruan, Emine Veliun, pesë fëmijët e tyre dhe dy fëmijët e vëllaut të madhë të vdekur, Adylit. [3]
1892Redakto
- I vdes i vëllai i madh, Abdyli. [4]
1897Redakto
1898Redakto
1899Redakto
- Boton në Bruksel, pa emër autori, "Shqipëria ç'ka qenë, ç'është e ç'do të bëhet". [2]
1900Redakto
- Boton në gjuhën turke Enciklopedinë e tij "Kamus-ul alâm", në 6 vëllime, ku u jep një vend të dukshëm botës shqiptare, figurave të rëndësishme që ka nxjerrë populli shqiptar gjatë historisë së tij. Aty, jepë njoftime për institucionet shtetërore, arsimore, fetare etj., si edhe të dhëna gjeografike jo vetëm për qytetet dhe qendrat administrative më të rëndësishme të Shqipërisë, por edhe për fshatrat më të njohura.[2]
- Në mëgjesin e 19 tetorit[2], në Stamboll, i vdesë i vëllai, Naimi të cilin e varrsë në Merdyvengoj. [4]
1901Redakto
1904Redakto
dataRedakto
të dhënaRedakto
Sipas:
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 ANG-Sami Frashëri
- ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 2,12 2,13 2,14 Enciklopedia e Lirë, Wikipedia - Sami Frashëri
- ↑ 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 3,11 3,12 Die freie Enzyklopädie, Wikipedia - Sami Frashëri
- ↑ 4,00 4,01 4,02 4,03 4,04 4,05 4,06 4,07 4,08 4,09 4,10 4,11 4,12 4,13 4,14 4,15 4,16 4,17 4,18 4,19 4,20 4,21 4,22 4,23 4,24 4,25 Sipas Kronologjia e jetës në Porosia e madhe nga Rexhep Qosja.
- ↑ 5,0 5,1 Vehbi Bala : PASHKO VASA - portret-monografi, botuar në : Pashko Vasa VEPRA 4, Rilindja, Prishtinë 1989.