Pepili/1200 tekste këngësh shqipe të muzikës popullore dhe argëtuese/2
Pjesa dërrmuese e këngëve popullore, rreth 80 % janë tekste të këngëve të vjetra. Të tjerat janë kompozime të reja dhe janë përfshirë në këtë përmbledhje për shkak të popullaritetit që kanë pasur dhe kanë këto këngë. Një gjë e tillë vlen edhe për tekstet e këngëve të muzikës së lehtë dhe argëtuese, për aq sa mund të thuhet se është e vjetër kjo lloj muzike te ne. Janë bërë përpjekje që në këtë numër të përfshihen tekste me këngë nga të gjitha trevat shqiptare dhe sado që ky ishte edhe synim imi, vërehet ndikimi më i madh i këngëve të disa trevave të caktuara. Ndoshta kjo rrjedh edhe për shkak të kontaktit më të madh me muzikën e këtyre trevave. Kështu, tek këngët popullore dallohet ndikimi i këngëve gjakovare, këngë më të cilat edhe jam rritur, pastaj këngët e Shqipërisë së Mesme, këngëve shkodrane e kështu me radhë. Tek tekstet e këngëve të muzikës së lehtë dhe argëtuese më shumë vërehet ndikimi i këngëve korçare dhe kompozimeve të ndryshme të muzikës argëtuese. Janë bërë përpjekje që këngëve t’iu gjinden dhe shënohen edhe autorët e tekstit. Për një numër të konsiderueshëm të këngëve autorësia është e ditur. Mirëpo, për një numër të konsiderueshëm të tyre, posaçërisht te këngët popullore, duke u kënduar brez pas brezi, edhe janë transformuar dhe iu është humbur autorësia. Për këto arsye është përcaktuar që teksteve të këngëve (edhe e atyre që u dihet autorësia) të mos u shënohet autori i tekstit. Një angazhim i rëndësishëm është bërë edhe në sistemimin dhe renditjen e teksteve të këngëve popullore sipas trevave nga ku e kanë burimin dhe ku janë kënduar e kultivuar më tepër. Ndarja e prerë e teksteve të këngëve sipas kriterit të trevave prej nga e kanë burimin, në veçanti te një numër i këngëve të vjetra popullore është një punë mjaft e vështirë. Arsyet e këtyre vështirësive janë të ndryshme. Po përmendi disa. Është e ditur se shumë këngë janë krijuar, ta zëmë, në Shkodër apo Berat dhe me kalimin e kohës janë shtrirë edhe në trevat tjera, ku kanë lëshuar rrënjë të reja, duke fituar një lloj autoktonie të veçantë. Kjo ka të bëjë me këngët e vjetra, të cilat janë përvetësuar nga njerëzit e një treve të caktuar, kanë krijuar nuanca të dallueshme si në tekst ashtu edhe në vijën melodike, janë kënduar për më shumë se një shekull në një formë pak a shumë të re, prandaj i kemi renditur aty ku janë. Një numër i këngëve që e kanë burimin në një trevë të caktuar më shumë janë kultivuar dhe kënduar në një trevë tjetër, dhe do të ishte vështirë, mbase edhe e padrejtë, që këto këngë të mos i atribuohen trevës ku edhe janë kultivuar dhe kënduar më shumë. Në këtë aspekt duhet kuptuar edhe radhitjen e teksteve të këngëve sipas trevave që i është bërë në përmbledhje, gjithnjë duke mos pretenduar që kjo radhitje të jetë e plotë. Një numër i caktuar i këngëve këndohen në dy apo më shumë versione, duke pasur dallime edhe në përmbajtjen e tekstit. Në raste të
< 1 |
faqe - 2 - |
3 > |