Konventa mbi të drejtat e fëmijës (CRC): Dallime mes rishikimesh
Content deleted Content added
No edit summary |
|||
Rreshti 2.224:
familjet jane shpesh teper te mbyllura dhe nuk lejojne njohjen e situates dhe
marrjen ne kohe te masave mbrojtese dhe parandaluese ne interes te femijes.
*297. Deri me tani ne Shqiperi nuk jane bere studime te mirefillta per te
percaktuar llojet e keqtrajtimit te femijeve dhe statistikat perkatese. Ne nje nga
studimet e bera ne kete drejtim eshte arritur ne konkluzionin se nje rol te
Rreshti 2.231:
femijeve ne trajtimin sidomos te dhunes psikologjike apo neglizhencen, dukuri qe
ne shumicen e rasteve qendrojne ne gjendje te fshehur.
*298. Ngritja e qendrave te veçanta per te mbeshtetur femijet qe ndodhen ne
situata te tilla do te jepte nje mbeshtetje emocionale dhe gradualisht do te çonte ne
kapercimin e pasojave te keqtrajtimit nga ana e tyre. Me Vendimin e Keshillit te
Ministrave nr. 415, date 01.07.1998 “Per krijimin dhe funsionimin e Komitetit
Gruaja dhe Familja”, parashikohet krijimi i Komitetit si strukture me vete ne
varesi te Keshillit te Ministrave.
*299. Legjislacioni shqiptar nuk ka parashikuar dispozita te veçanta, te
permbledhura ne nje akt ligjor per trajtimin e femijeve, qe jane viktima te
shfrytezimit, keqtrajtimit, tortures, etj, por keto masa i gjejme te shperndara ne
ligje te veçanta, sipas rastit konkret.
*300. Trajtimi i refugjateve qe vijne ne Shqiperi dhe masat qe merren per
riintegrimin e tyre jane parashikuar ne ligjin qe ben fjale per refugjatet. Ndersa, ne
Kodin e Procedures Penale parashikohet menyra e riparimit te demit jopasuror te
rrjedhur nga vepra penale.
J. Rishikimi periodik i vendbanimit (neni 25)
*301. Sipas ligjit “Per Shendetin Mendor”, mbrojtja e shendetit mendor sigurohet
nga strukturat e administrates shteterore dhe institucionet publike e private te
caktuara per kete qellim. Shoqatat, fondacionet, organizatat bamirese, organizmat
e tjere joqeveritare si dhe grupimet e pacinteve a familjareve te tyre ndihmojne ne
mbrojtjen e shendetit mendor.
*302. Trajtimi shendetesor publik per personat me zhvillim te vonuar dhe ata me
crregullime mendore, perfshire edhe femijet, eshte falas. Kur personat jane nen 18
vjec dhe kurohen ne institucione private, shteti mbulon koston e shpenzimeve ne
Line 2.260 ⟶ 2.259:
parimet baze te politikes rehabilituese dhe edukative per femijet dhe te rinjte me
shkalle te ndryshme prapambetjeje mendore.
*303. Nje shkolle e vecante funksionon per te gjithe femijet me prapambetje me
te lehte mendore. Aty behet ekzaminimi periodik i trajtimit per te pare dhe
shkallen e zhvillimit te tyre. Kjo shkolle varet nga Ministria e Arsimit dhe trajtimi i
femijeve behet, perveç te tjerave, edhe ne drejtim te edukimit dhe arsimimit te tyre
per te patur mundesine e integrimit ne shoqeri per aq sa e lejon niveli i tyre.
*304. Ndersa per femijet me prapamendje te rende mendore funksionon nje
Institut i vecante ku trajtohen keta femije. Ne kete Institut eshte programuar nje
trajtim i veçante nga Ministria e Punes dhe e Çeshtjeve Sociale nga e cila Instituti
Line 2.271 ⟶ 2.270:
shendetin mendor parashikon ekzaminimin periodik te trajtimit te ketyre femijeve
dhe menyren e realizimit te ketij ekzaminimi.
SHENDETI THEMELOR DHE MIREQENIA (Neni 6 paragrafi 2, neni
23, 24, 26, 18 paragrafi 3 dhe neni 27 paragrafet 1 -3)
A. Mbijetesa dhe zhvillimi (neni 6, parag 2)
305. Duke qene nje nga objektivat sociale, te parashikuar nga Kushtetuta, shteti
Rreshti 2.279:
Republikes se Shqiperise parashikon nje mbrojtje te vecante te femijeve dhe te
rinjve nga shteti.
1. Femijet, te rinjte, grate shtatzena dhe nenat e reja kane te drejten e
nje mbrojtje te vecante nga shteti.
Line 2.287 ⟶ 2.288:
minimale per punen e femijeve, qe mund te demtoje shendetin,
moralin ose te rrezikoje jeten a zhvillimin e tij normal. (neni 54).
B. Fëmijët e paaftë (neni 23)
*306. Femijet me paaftesi mendore e fizike ne Shqiperi deri ne vitet 90-te
trajtoheshin nga Ministria e Shendetsise dhe per pasoje kujd esin kryesor,
institucionet perkatese, e perqendronin ne shendetin e femijeve. Duke patur
Line 2.294 ⟶ 2.297:
domosdoshmeria e ndryshimit te trajtimit te kesaj kategorie femijesh dhe theksi u
vu kryesisht ne integrimin e tyre ne shoqerine shqiptare.
*307. E drejta shqiptare merr ne konsiderate objektivat e Konventes per kete
kategori femijesh. Kushtetuta e Republikes se Shqiperise, kur trajton objektivat
sociale, parashikon pergjegjesine dhe synimin e shtetit qe brenda kompetencave
Line 2.300 ⟶ 2.303:
edukimin e specializuar dhe integrimin ne shoqeri te te paafteve, si dhe
permiresimin ne vazhdimesi te kushteve te tyre te jeteses.
*308. Sipas Kushtetutes, permbushja e objektivave sociale nuk mund te kerkohet
drejtperdrejte ne gjykate. Kushtet dhe masa e realizimit te ketyre objektivave
percaktohen me ligje te veçanta.
*309. Ligji nr. 8092, date 21.03.1996 “Per shendetin mendor”, parashikon
politikat parandaluese per mbrojtjen e shendetit mendor si dhe institucionet qe i
realizojne ato. Keto institucione ndahen ne institucione per personat me
Line 2.311 ⟶ 2.314:
mendor te vonuar dhe ata me çrregullime mendore trajtohen falas ne institucionet
publike te kurimit, rehabilitimit arsimimit dhe edukimit. Kur femijet trajtohen ne
institucione private, shteti mbulon pjesen e shpenzimeve te barabarte me koston e
trajtimit ne institucionet publike (neni 6).
*310. Ministria e Shendetesise dhe Ministria e Punes dhe Çeshtjeve Sociale
percaktojne parimet baze te politikes rehabilituese dhe edukative per femijet me
shkalle te ndryshme dhe prapambetje mendore. Ne baze te Ligjit “Per shendetin
Line 2.320 ⟶ 2.322:
caktoje punonjes sociale te cilet mbikqyrin trajtimin e pacientit nga pikpamja
sociale dhe e mbrojtjes se tyre.
*311. Duke vleresuar rolin e rendesishem te shoqatave, fondacioneve dhe ne
pergjithesi te organizmave joqeveritare, ne pjesen hyrese te ligjit, ato jane
konsideruar si partnere dhe ndihmes ne mbrojtjen e shendetit mendor. Nje kujdes
Line 2.326 ⟶ 2.328:
perfshire ne veprimtari dhe pune te ndryshme duke lehtesuar riintegrimin e tyre ne
jeten shoqerore.
*312. Ligji i ri i siperpermendur, ne permbajtje te tij eshte bashkekohor dhe ai i
fut femijet ne kuadrin e trajtimit te gjithe personave qe futen ne keto kategori, dhe
vetem ne dispozita te vecanta parashikon ne menyre te shprehur kategorine e
Line 2.339 ⟶ 2.341:
gjykates te drejten e caktimit te kujdestarit edhe per kete kategori femijesh, sikurse
dhe Kodi i Procedures Civile.
*313. Fëmijët e paaftë dhe me zhvillim të vonuar janë një pjesë e komunitetit të
gjerë të personave të paaftë në vendin tonë. Për trajtimin e fëmijëve me
prapambetje zhvillimi dhe të paaftë ofrohen shërbime institucionale në qendra
trajtimi dhe rehabilitimi si: Qendra rezidenciale të zhvillimit në disa qytete dhe
Qendra Ditore të zhvillimit në Shkodër dhe në Lezhë.
*314. Në këto institucione trajtohen rreth 250 fëmijë të cilët marrin shërbime
sociale dhe shëndetësore. Kapaciteti i këtyre institucioneve është i kufizuar në
raport me kërkesat e nevojat për këto shërbime. Për plotësimin e nevojave në këtë
Line 2.350 ⟶ 2.352:
të cilat sigurojnë një gamë të gjerë shërbimesh duke sjellë ndryshime
cilësore jo vetëm në konceptimin por edhe strukturën e shërbimeve të ofruara.
*315. Sipas ligjit nr. 8092, datë 1.03.1996 "Për shëndetin mendor", në personat
me çrregullime mendore, ku përfshihen dhe fëmijët, bëjnë pjesë: personat me
probleme të funksionimit mendor, personat me p rapambetje mendore, personat
që paraqesin çrregullime mendore psikosociale. Personat me zhvillim mendor të
vonuar dhe ata me çrregullime mendore, trajtohen falas në institucionet publike të
| |||