Pepili/Komedia Hyjnore/201

K. XXXI Pusi i viganëve. - Nembroti. - Fialti. - Anteu.

	Vete gjuha, qe m’kafshojti pak ma pare Aq sa nga turpi faqet me qene ndeze, Ambel me dha ma vone sheruesin bar.
	Keshtu kam ndi se bante heshta e zeze E Akilit dhe e te jatit, - t’therte vete Dhe ishte per sherim e vetmja shprese.
	Shpinen ia sollem na lugjes se shkrete Dhe bregun, qe e qarkon ane e per ane Tue e pershkue, mbylle goja na kish mbete.
	S’ishte as dite as nate atje, me thane, Syni prandej dallonte vec sa grima; Kur, ja, nje brini ia degjova zane,
	Shuhej perpara tij dhe bumbullima; Drejt meje ai za flutroi mes erresise E une veshtroja andej nga duel ushtima.
	Kur Karli I Madh te shenjtat radhe t’ushtrise Humbi n’terheqje dheun me gjak tue la, S’I ra Orlandi aq tmeresisht burise.
	Kryet kishe sjelle paksa n’ate ane me pa, - Do kulla te medha pashe tue vegue, Dhe pyeta: <<O mesues, ne c’toke kam ra?>>
	E ai m’u gjegj: <<Kah don larg me shikue Ti permes territ qe na ka mberthye, Te ndodh qe s’mundesh sendet me I dallue.
	Do e shohesh kur t’afrohesh vete me sy Se shqiset na genjejne ne largesi, Pra te shpejtosh paksa asht mire per ty.>>
	Doren tue ma shterngue gjithe dashuni, <<para se t’shkojme ma tutje, - tha pastaj, - qe te mos duken gjana per cudi
	ta tham se nuk jane kulla, por vigaj; do I vresh rreth ketij pusi si kane dale prej belit e perpjete ata lutraj.>>
	Si kur mjergulla zhduket dalngadale E syni yne nga pak nis te dalloje Cka avujt ma perpara paten ndale,
	Keshtu, tue ca ate ajr te nxime si boje E bregut na tue iu afrue perore, Zhdukej lajthitja, m’hynte ma shum droje;
	Sikur mbi ledhe, qe gjithkund kunore I rrine Monteregjionit, varg I ke Pyrgjet, ashtu rreth pusit, madheshtore,
	Porsi kala pergjyse dale permbi dhe, Ngrihen vigajt te tmershem per natyre, Jovi ende I kercnon kur gjuen rrufe.
	Une njanit tash ia shqueja ate fytyre, E gjoks e bark e shpatllat viganore, Ngjeshe trupit – krahet, t’kobeshmet gjymtyre.
	Natyra, sigurisht, kur la mbas dore E s’prodhoi ma kso kafshesh, mire punoi, Se ia hoq Martit armet ma mizore;
	N’qe se balena e fila prap vazhdoi Te qese, kush vijen ndjek te arsyetimit Do ta pranoje se ma urtisht veproi;
	Sepse, kur thellesija e mendimit Puqet me force brutale e ligesi, Asnje shpetim s’I mbetet njerezimit.
	Ftyren te gjate e kish, me trashesi Te boces se Shen Pjetrit n’Rome t’amshueme, N’ate perpjestim ishte dhe trupi unji;
	Si nje perparce ai breg ia mbante t’mblueme Gjysmen e trupit, gjysma jashte I rrite, Per t’I arrite ne percen e ngatrrueme
	Trefish ma I madh frizoni duhej t’vite; Nja tridhjet pllambe te thuesh m’u duk I gjate Nga poshte ne fyt, ku ne mantel kopsite.
	<<Rafel may Amek, - zu me hukate, - izabi almi>> - e idhta egersine; prej saj s’mund t’presesh ta ambla urate!
	<<O shpirt I marre, - prisi e sulmoi te zine, - fryju bulshijsh e kapu mbas burije kur t’ndez inati o ndo’j pasion te grin!
	Te fyti e gjen pa fare veshtiresije, Lidhe me lekure, o shpirt I mjergulluem; Kraheqafe rrypi fort te paska hije!>>
	E mue: <<Vehten padit me ate te hungruem; Nembroti asht, qe, zi te mos mendote, Njerzit nje gjuhe do kishin perdoruem.
	Por lene aty, mos t’merrmi me pune kote; Sikur s’kupton gjuhe tjeter ky vigan, As gjuh’n e tij s’e di kush kesaj bote.>>
	Filluem me ece buze pusit zi katran Nga e mjata; tej, sa hidhet nje shigjete, Gjetem nje ma mizor e ma azgan.
	C’mjeshter keshtu e kishte lidhun, vete S’e dij, por krah’n e majte mberthye e kishte Perpara dhe te djathtin pas zatete
	Nga nje zinxhir, qe, kape per fyt, iu ngjishte Trupit teposhte, e trupit ai vargue Ne pjesen krejt zbulue pese here iu vishte.
	<<Ky kryekecyem desh forcen me sprovue kunder te lartit Jov te gjithesise, - tha prisi, - dhe tash mire ia kane punue!
	Fialti asht, qe luftes ia pat nise Me tjere vigaj, hyjnite tue ba me drashte, Tash krahet, qe I coi lart, m’a s’I leviz.>>
	E une atij: <<Mesues, kisha me dashte Viganin e pamatun, Briarene, Ta shoh ndokund me sy n’kete toke te vrashte.>>
	E ai m’u gjegj: <<Do shohesh ti Antene, Qe flet me goje e I lire siellet perqark, Na zbret ai ku gjithe kobet kane folene.
	Por ai, qe don me pa, asht pak ma lark, Si ky e kane ba, dhe ate keshtu e kane lidhe, Vec asht ma I eger se keta n’kete qark.>>
	Kurr ndonje pyrg I larte, jo, nuk asht dridhe Nga nje termet hatashem kesisoj, Si u trand n’ate cas Fialti, n’short me u zgjidhe.
	M’u duk atbote se fare po mbaroj, Ne vend une do te vdisja nga ai tmer, Sikur mos t’I shikoja ata vargoj.
	U shtyme edhe ma tutje na at’here E arritem te Anteu; pese pash I larte, Vec kokes, kishte dale permbi humnere.
	<<O ti qe, n’ate lugine lavdije t’arte, ku duel kreshnik Shipioni fitimtar ushtrite e Hanibalit tue I carte,
	ke vra, ke pre luanet e pafare, e qe, po t’mirrje pjese n’ate lufte krenare krah vllezenve, mendohet si ma pare
	se pjella e Dheut do dilte ngadhnjimtare, - na zbrit ti poshte, e mos te vije ty ndot, ku ngrica e kthen Kocitin n’akull fare!
	Ticit e Tifit mos t’I sillmi kot; Ky do te jape cka t’gjithe deshroni, nam, Krrusu, prandej, tureckat s’ke pse I lot!
	Ne bote mund te te sjelle te madhe fame; I gjalle asht ky, do rroje per vit e vit, Hyu n’mos ia prufte ma shpejt castin e mbrame.>>
	Keshtu I tha; e ai ma nuk u prit, Dueret I shtriu e prisit tim ia ngjiti, Dueret qe tranden Herkulin petrit.
	Si u kap prej tij, Virgjili me therriti: <<Afrou te marr dhe ty!>>, e mbas pak kohet te dy, si t’ishim nje, prej dheut na ngriti.
	Si duket Garizenda, po t’shikohet Nga poshte, kur siper saj kalon nje re, N’drejtim te kundert pyrgu thue hepohet,
	Ashtu m’u duk Anteu, kur vuna re Si po anohej, e n’ate cas I shkreti Do kishja dashe me u gjete ne tjeter dhe.
	Der n’fund te pusit lehte na coi me veti, Ku Luciferri e Juda jane perpi, Atje na la, dhe shum perkule nuk mbeti,
	Po u ngrit porsi dyreku mbi ani.

---