Pepili/Komedia Hyjnore/135

K. XX Rrethi i tetë. - Lugja e katërt. - Fallçorët. - Prejardhja e Mantovës.

	Vuejtje te reja do pershkruej, me nxjerre Landen qe lyp kjo kanga e njezete E kantikes se pare mbi t’errtin ferr.
	Vemendshem po shikoja tatepjete Nje shesh te hapte ne fund te atij plaskoni, Ku me lot ankthi lahej toka e shkrete.
	Pashe, pra, n’ate log te rrumbullaket honi Njerez ne vaje, te heshtun, tue u sjelle Ngadale, si ne kete bote shkon procesioni.
	Por vetem kur shikova n’ta ma thelle, Vrejta ne cas, - si valle, ta shpreh cudine? – Se qafat krejt nje dore ua kish perdredhe,
	Keshtu fytyra u kishte dale ne shpine; Tue ece seprapthi rruga duhej ba, - Para me kqyre ua kishin heqe mundsine.
	Ndoshta garravacohen n’kete hata Ata qe I ka mberthye paralizija, Po une kurr s’kam pa e nuk besoj se ka.
	Dashte Zoti, o lexues, nder vargje t’mija, Mesim te nxjerresh ti; me thuej ti mue Pa qa si te qendroja nga shemtija
	Qe pamja njerezore kish pesue, Ku pa pushim rrekaje u rridhnin lote Per lug te shpines n’vithe tue kullue?
	E une po qaja per te mjeren frote, Mbeshtetun mbi nje shkamb, aq ishe preke. <<Dhe ti I marre qenke?>> - prisi m’tha atbote, -
	mshira ketu gjallon n’se krejt ka vdeke; gja ma te mbrapshte a ka se ate njeri, qe drejtesine hyjnore don me preke?
	Co kryet, co kryet e shih ate qe perpi N’sy te Tebanve e pati toka e zeze! <<Ku qafen then, - I briten mbare atij, -
	O Anfjarao? Pse po I hik betese?>> E tue u gremise, ai u ndalue vec kur ra te Minosi, qe rremben pa shprese.
	Shiko si I ka ba shpatullat krahnuer! Si desht me pa shum para, n’kete menyre Tash mbrapa sheh e mbrapa ec terthuer.
	Shiko Tirezjen, qe dryshoi fytyre Kur nga mashkull muer pamje femenore E nuk I mbet si I pat asnje gjymtyre.
	Iu desht atij ate shufer ta perdore e T’u bjere prap dy gjarpijve t’bashkangjitun, Qe prap t’I dalin puplat mashkullore.
	Me shpine te barku Aronti I asht avitun; Nder male t’ Lunit, ku pret dru te blere Karrarezi dhe poshte shtepite ka ngritun,
	Nje shpelle pat per banim, me t’bardhe mermer; Andej ai mundte yjzit me sodite E detin e pamatun kurdohere.
	E ajo qe ti nuk po ia sheh dy gjijte, Se mbulue I paska me gershetat shpirshe, Dhe ka n’kete ane cdo vend qe qime rrit,
	Asht Manto qe, e lodhun shtegetish, E nguli cakun ne vendlindjen time; Per te m’pelqen, prandej, dicka te dijsh.
	Mbasi I ati I vdiq e e la jetime, E skllave u ba qyteza qe e mpron Baku, Kurr kamba e saj nuk mejti nder rravgime.
	Nje gjol ne t’hijshmen Itali, te praku I Alpeve asht, - kufi I Gjermanise Permbi Tiral, - emnin e ka Benaku.
	Nga ‘I mije e sa burime jane ujise Mes Garde e Kamonike ato vrrije T’Apeninit, e ai uje n’kete gjol bitis.
	Nje vend gjindet ne mes; prej ipeshkvije T’Verones, Breshjes, Trentit Bariu prore Mund t’bekoje t’vetet, kur n’kete qender bie.
	Aty perposh nje bregu madheshtor Shtrihet Peskerja, nje e fort keshtjelle, Qe s’I ra Breshjes as Bergamos n’dore.
	Asht po ky vend, ku nga Benaku I thele Ujet, qe dot ne te ma nuk qendron, Si lum neper kullota zen me rrjedhe.
	Kur ky perrue vrap nis e gurgullon Ma larg liqenit, Mincjo ai emnohet Der ne Governo, ku shprazet ne Po-n.
	Ne nje rrafshine te ulet mbas do kohet Ai bie, shtrihet dhe bahet kenete, Qe sidomos gjate veres qelbesohet.
	Ne mes ketij mocali pati gjete Nje ujedheze e egra virgjineshe, Qe njerez s’kishte mbrende, as kishte jete.
	Me sherbetore, - s’donte njeri me ndeshe, - Aty zu vend; magjise krejt tue iu dhane, Jetoi, dersa prej trupit u pat cveshe.
	Banoret e krahines ma vone rrane N’ate vend; atje kush s’mundte me u ba gja, Mbasi keneta ishte nga cdo ane.
	Mbi eshtna t’Mantos ngriten nje kala; N’kujtim te asaj qe ktu banoi e para, Pa pyete hijnite Mantove e quejten pra.
	Popull te madh ky vend ka pase perpara, Dersa Kont Kasalodi budallisht S’vu vesh te Pinamontit fjal’t e marra.
	Pra ne degjofsh prej kuj ti rastesisht Prejardhje tjeter per qytetin tim, Mos I zen bese, se kjo vec rrene do t’isht.>>
	E une: <<Mesues, I yti arsyetim Shkelqen per mue si nje e vertete e gjalle, - Cdo mendim tjeter – gace e fikun shqim.
	M’thuej c’jane ata qe po na vine perballe, Mos ka ndonje qe n’bote I ndihet zani? Se vec te dij e kam gjithmone per mall.
	<<Njaj qe nga nofllat, - prisi im bezani, - mbi shpatllat bronxi derdh mjekrren unji, qe ogurtar, kur n’lufte Greqija rrani
	tue lane vec fmijte nder djepa; shi prej tij e Kalkantit n’Aulide u dha drejtimi me pre litaret per lundrim te ri.
	Euripil e quenin, dhe kujtimi I ruhet n’tragjedine time madhshtore, Qe ti permendsh e di qysh prej fillimi.
	Tjetri, hollue nder ije kesodore, Qe Mikel Skoti, qe aq I pelqyen Trillimet e magjise, e I shkuen per dore.
	Ja Guid Bonat, Asdentit ngulja syne, - Sot shuelli e spaga do I kish leverdise Ma mire; por kot pendimit tash ia hyn!
	Shih t’mjerat, qe gjylpanen tue braktise, Sovajke e furke, fallxhesha u bane; e rrinin Vecse me barna e kuklla te magjise.
	Te shkojme! Ngarkue me shkarpa tash Kainin N’kufi e ke, qe ndan dy hemisfere, Dhe valen prek t’Siviljes, mbrame na ndrinin
	Rrezet e hanes, qe u ba si sfere, - Ti e mban mend sa ndihme te dha tash vone Neper ate pyll qe aq te kalli tmer!>>
	Ai fliste e na vazhdonim rrugen tone.

---