K. XIX Rrethi i tetë. - Lugja e tretë. - Simoniakët (tregëtuesit e gjanave të shenjta). - Papa Nikolla III.[1]

Simon o magjistar, ndjeksa qyqare,
Gjanat e Perendise ju nuk I keni
Per hir e miresi, por grabitqare
Per ar e per argjend po na I shkerdheni;
Koha ka ardhe per ju burise me I ra,
Mbasi ne t’treten lugje grumbull jeni.
Der n’maje t’ures tjeter kishim rra,
Qe binte mu ne mes te pusit t’zi
Hapun perpara sysh me t’shti hata.
O dije e pambarueme, sa urti
Tregon ne qiell e toke, n’kete grope te thelle,
Meritat sa I shperndan me drejtesi!
Une pashe nder ije e n’fund te asaj shpelle
Gropa germue ne shkamb ne cdo drejtim
Njilloj te rrumbullakta pre me zell.
Ma t’gjana e te medha ktij synit tim
S’iu duken se ato qe ka Shen Gjoni
Im I bukur, perdore per Pagezim.
Nje asosh, pak vjet ma pare, kunder zakoni
E theva, se mbrende njani ish tue u mbyte:
Kjo qe arsyeja, tjeter mos kerkoni!
Ne gojen e cdo grope rrinte zhyte
Nje mekatar, e dale I kishin pak
Kambet perjashta, tjeter s’shihnin syte.
Nga flaket idhtë u digjnin shputat-gjak,
Per gryke kaq rrinin tue shkapetë kercejte,
Sa me kepute cdo prange edhe cdo lak.
Sikur perhapet dridhshem flaka krejt
Mbi sende t’lyeme vetem ne syprine
Mbi thembra e gishta munda zjarr me vrejte.
<<Pris, kush asht ai qe rreh me tane furine
kambet, - I thashe, - mbi gjithe shoket e tjere
e qe nje flake ma e ndezte po ia lepin?>>
<<Ne qofte se don, - mesuesi tha at’here, -
une po te zbres paksa ne kete terthore,
prej tij do ta kuptosh pse vuen ate tmer.>>
<<Cka deshron ti, due une, - fola ksodore, -
ty te kam pris, mbas teje bahem copa,
ti e di, ne se une due me e pa ate zgore.>>
Ne te katerten lugje me coi hopa,
U sollem pak e zbritem ne te majte,
Ku flaket thelle velojshin neper gropa.
Prisi gjithnje shpejtonte tue me mbajte
Dersa atij I mbrrijta permbi varr,
Qe me ato kambe aq fort ishte tue qajte.
<<Cili je ti, qe t’paskan fute ne zjarr,
o shpirt I keq, si hunin poshte me krye? –
fillova, - fol me mujsh, qe vesh ta marr!>>
Une rrija porsi frati, qe rrefye
Ka gjaksorin e prape, qe e kane vorrue,
E fratin thrret, se vdekjen don me shty.
<<Mos je ti ngri ne kambe, - me briti mue. –
Mos je ti Bonifaci bri ksaj grope?
Per disa vjet me mend qenkam gabue.
A thue kaq shpejt me pasuni u ngope,
Per t’cilen me genjye nuk pate frike
Te bukren grue, edhe pastaj e rope?>>
Pergjigja me habiti, asnje cike
Une nuk po dija tash se nga t’ia mbaj,
S’po dija c’te pergjigjem ne ate pike.
Virgjili at’here: <<Nderdyzash mos e mbaj,
Thuej: nuk jam ai, s’jam ai qe ti kerkon!>>
Si me urdhnoi, vendosa t’I bëzaj.
Kambet shkapet shpirti ne ate hon,
Pastaj tue fsha e si tue qa me lot
Me tha: <<At’here prej meje cka deshron?
Ne qofte se me më njofte s’te duket kot,
Qysh se I ke ra ksaj grope tatepjete,
Dije se I veshun Papë qeshë per do mot.
E qeshe ari I madh me te vertete,
Klyshve te mij vec ndeja tue pertype:
Si paret nalt, ktu u futa vete n’kulete.
E Papve tjere me krye une u kam hype,
Qe kishen para meje paten shite,
Shoshojne n’kete zgaverr shkambi rrijme tue shtype.
Ma poshte do shtypem edhe une nje dite
Nga ai, qe ma muer mendja se ti je,
At’here kur une te pyeta krejt pa prite.
Porse kjo flake, qe kambet m’djeg si rrfe
Me krye teposhte ngulun keshtu per dreq,
Shputat atij ma pak ka per t’ia nxe.
Mbas tij do vije nje ma I luejtun mec,
Bari I pa-kanu nga prendon dielli,
Qe mbrende do te na mbylle si mos ma keq.
Jazon I ri do jete, si del mirfilli
Ne <<Makabejt>>; per qef si mbreti I shkoi,
Keshtu ai I Frances ktij do I shkoje mbas trilli.>>
Une nuk e dij n’kete pike c’ka me terboi
Qe I pergjegja troc une me kete meter:
<<Aman, me thuej, vizar sa I kerkoi
I Lumi Zot ma s’pari Shejtit Pjeter,
Kur celsat e bekuem ia lshoi nder duer?
Vec <<m’eja mbrapa!>> m’duket s’I tha tjeter.
As Pjetri as tjeterkush Matise s’I muer
Ar e argjand, kur t’gjithe e paten zgjedhe
N’ate vend, qe shpirti I zi I Judes buer.
Pra mire e ke, e deshte vete kete zgjedhe;
Ruej me kujdes parate e asaj bote,
Qe aq kryenalte me Karlin t’shtyne me u sjelle.
Sikur nderimi I madh t’mos me ndalote,
Qe kam per ata celsa aq me nam,
Qe mbajti dikur n’dore zotnija jote,
S’do gjeja fjale sa duhet me te name;
Lakmija juej gjithe boten ka shkretue,
Tue ngrite te kqijte, t’miret tue I shkele me kambe.
Paj vec per ju, Bari, paska mendue
Ungjilltari, kur pa ate mbi uje,
Me mbretnit e asaj bote tue kurvnue,
Ate, qe shtat krenë I dolen si mos kuj,
Nga dhjete brinat qe kishte muer fuqi,
Dersa per t’shoqin s’qe virtyti I huej.
Ju zotin n’ar e argjand na keni ngri
E c’ndryshim ka prej jush nje idhujtar?
N’adhrofte ai nje, adhroni ju njemij!
Ah, Konstantin, per sa t’kqija qe fare,
Jo kthimi n’fe, por ajo e zeze dhurate,
Qe muer nga ti I pasni At I pare!>>
Ndersa une ia kendoja kete urate,
O pse idhnimi o ndergjegja e brete,
Si I terbuem shqelma qiste ai krahthate.
Mendoj se prisit tim kjo gja I pelqete;
Shihej se ambel n’shpirt kumbue I kishte
Kjo fjala ime, fjale e nje s’vertete.
Prandej tue m’rroke nder krahe si nje ferishte
Me ngriti e me shterngoi fort per krahnuer,
Dhe asaj rruge iu ngjit, pershkue kah ishte.
As nuk u lodh qe m’mbante ashtu me duer,
Dersa ne maje t’ures s’pat arrite,
Qe shkon nga e katra n’pesten pende kaluer.
E aty me ambelsi barren tue zbrite,
Per shkamb e gur me priu ai ne nje shteg,
Ku mezi do kalonin deri dhite;
E menjehere iu futem tjetrit breg.

  1. Nxjerr më 22 Gusht 2009 prej forumishqiptar.com, Komedija Hyjnore - Dante Aligieri, plasuar aty nga Veshtrusja më 27-07-2004, 11:52