Wikibooks

Vitviteja/Përhapja e Islamit

< Vitviteja

570 redakto

  • Lindja e Muhamedit (a.s.) në Mekke të Arabisë Saudite. [1]

595 redakto

  • Martesa e parë e Muhamedit me Hatixhenë (r.a.). [1]

610 redakto

  • Muhamedit i vjen Shpallja e parë hyjnore (vahji) në Shpellën Hira me fjalën e parë Ikra-LEXO. [1]

622 redakto

  • Shpërngulja e Muhamedit (a.s.) dhe Ebu Bekrit nga Meka në Medine, duke nisur kështu një erë e re për muslimanët. (Më vonë me urdhër të Omerit (r.a.), kalifit të dytë të drejtë nis edhe numërimi i viteve të kalendarit hënor islamik, hixhri. [1]

624 redakto

  • Pas mosrespektimit të marrëveshjes nga fiset hebreje në Medine, Muhamedi (a.s.) i prish lidhjet e fundit me ta. [1]

630 redakto

  • Në këtë vit ndryshon orientimi i kibles nga Jeruzalemi drejt Qabes në Meke. [1]

632 redakto

  • Ndërron jetë në Medine Muhamedi (a.s.), duke u zëvendësuar nga Ebu Bekri që u zgjodh si kalif nga një grup shokësh të Muhamedit (a.s.). Kalifati i Ebu Bekrit zgjati deri në 634 kur edhe ndërron jetë ai dhe me kalifatin e Ebu Bekrit nis edhe përhapja e Islamit jashtë Arabisë. [1]

633 redakto

  • 633-637 Ushtritë muslimane marrin Sirinë. [1]

634 redakto

  • Omer ibn Hattabi merr drejtimin e kalifatit; ushtritë muslimane marrin Sirinë dhe Palestinën. [1]

635 redakto

  • Ushtritë muslimane kalojnë Eufratin dhe hyjnë në Mesopotami (Iraku i sotëm). [1]
  • 635-642 Marrja e Egjiptit nga ushtritë muslimane. [1]

637 redakto

  • Ushtritë muslimane marrin Mesopotaminë (Iraku i sotëm). [1]

637 redakto

  • Ushtritë muslimane shkatërrojnë persianët në Kadisije. [1]

638 redakto

  • Themelimi i Xhamisë së Madhe në Kufe të Irakut. [1]

641 redakto

  • Ushtritë muslimane marrin qytetin e Ninives dhe pushtojnë Armeninë. [1]

642 redakto

  • Themelimi i Egjiptit dhe i Xhamisë së Madhe nga njëri prej shokëve të afërt të Profetit Muhamed (a.s.) dhe gjeneral i shquar, Amr ibn As. [1]

642 redakto

  • Ushtritë muslimane pushtojnë të gjithë Persinë dhe Perandoria Sasanide bie. [1]

644 redakto

  • Vdes Omeri dhe një grup prej 6 elektorësh të mëdhenj zgjedhin si kalif Osman ibn Afvanin. [1]

647 redakto

  • Pushtimi i Tripolitanisë. [1]

656 redakto

  • Vritet Osmani dhe zgjidhet kalif Ali ibn Ebi Talibi, i cili nuk arrin të marrë kontrollin e plotë të kalifatit. [1]

660 redakto

  • Muavia proklamohet kalif në Damask. [1]

661 redakto

  • Aliu vritet dhe merr kështu sundimin e kalifatit dinastia umajade me Muavinë. [1]

664 redakto

  • Ushtritë muslimane pushtojnë Kabulin. [1]

669 redakto

  • Pushtimet muslimane në Afrikën e Veriut shtrihen përtej Tripolit drejt perëndimit. [1]

670 redakto

  • Aneksimi i Tunizisë kalifatit islam dhe themelimi i Kairouanit. [1]

671 redakto

  • Ushtritë muslimane kalojnë Oksusin (Amu Daria, Azinë Qendrore). [1]

680 redakto

  • Ushtritë muslimane mbërrijnë në Atlantik, Marok. [1]

681 redakto

  • Ushtritë muslimane hyjnë në Transoksiani dhe kalojnë dimrin. [1]

691 redakto

  • Umajadët rivendosin sundimin e tyre në Khorasan. [1]

707 redakto

  • Ndërtohen xhamitë e mëdha të Damaskut dhe Medines, si dhe xhamia el-Aksa në Jeruzalem. [1]

711 redakto

  • Nis pushtimi i Gadishullit Iberik nga Tarik ibn Zijadi dhe shkatërrimi i mbretërisë vizigote (714). [1]
  • 711-712 Ushtritë muslimane pushtojnë Sindin dhe përhapin Islamin në Azinë Jugore. [1]

712 redakto

  • Muslimanët marrin qytetin e rëndësishëm të Toledos, Spanjë. Ndërsa në krahun tjetër marrin Horezmin (Uzbekistan). [1]

714 redakto

  • Muslimanët marrin kontrollin e Spanjës që nga veriu deri në jug. [1]

718 redakto

  • Të krishterët fitojnë betejën e Kovadongas, duke ndaluar përkohësisht përparimin Musliman në Gadishullin Iberik. [1]

732 redakto

  • Ushtritë muslimane ndalohen në Puatje nga Karl Marteli, Perandori i Frankëve. [1]

744 redakto

  • Abasidët kërkojnë drejtimin e kalifatit. [1]

750 redakto

  • Përmbyset kalifati umajad dhe zëvendësohet nga dinastia abaside, e cila sundon deri më 1258. Ndërsa tregtarët arabë përhapin Islamin në Kerala, India Jugperëndimore. [1]

751 redakto

  • Kinezët Tang pësojnë disfatë nga forcat muslimane në betejën e lumit Talas dhe këtu ndalon përparimi i tyre në Azinë Qendrore. [1]

754 redakto

  • Mensuri bëhet kalif në Bagdad deri më 775. [1]

755 redakto

  • Një degë e dinastisë umajade vendoset në Kordovë me Abdurrahmanin I (deri 1031). [1]

756 redakto

  • Nën kalifatin abasid lindin interesa të reja për lundrimin veçanërisht për rrugët e Gjirit Persik. [1]

762 redakto

  • Abasidët e lëvizin kryeqytetin nga Damasku, Siri në Bagdad të Irakut. [1]

767 redakto

  • Vdes në Bagdad imam Ebu Hanifja, themeluesi i shkollës hanefite dhe i institucionit të parë studimor islam. [1]

778 redakto

  • Perandori i Frankëve, Karli i Madh përpiqet të pushtojë Spanjën Muslimane, por pëson disfatë në betejën e Roncisvalit nga emiri umajad. Kjo humbje përkujtohet në një nga këngët epike kalorsiake, e ashtuquajtura "Këngë e Rolandit". [1]

785 redakto

  • Fillimi i punimeve të Xhamisë së Madhe në Kordovë e ndërtuar në katër faza (832-848; 929-961; 961-976; 987). [1]

786 redakto

  • Harun Rashidi bëhet kalif dhe Bagdadi bëhet qendër e dijes dhe e arteve. [1]

789 redakto

  • Dinastia idriside vendos dhe stabilizon pushtetin e saj në veriperëndim të Afrikës, Marok (deri 926). [1]

795 redakto

  • Vdes imam Malik ibn Enesi, themeluesi i shkollës juridike malikite. [1]

800 redakto

  • Dinastia aglebide vendos sundimin e saj në Tunizi. [1]
  • Detarë arabë lundrojnë deri në Kinë. [1]

809 redakto

  • Vdes Harun Er-Rashidi. [1]

813 redakto

  • El-Memuni bëhet kalif dhe i hap rrugë zhvillimit të shkencës. [1]

820 redakto

  • Vdes imam Muhamed ibn Idriz Shafiu, themeluesi i një prej katër shkollave të njohura zyrtarisht nga të gjithë muslimanët. [1]

827 redakto

  • Kreta dhe Siçilia sulmohen nga aglebidët. [1]

830 redakto

  • Nisin punimet e Xhamisë së Madhe në Kairouan (Tunizi). [1]

836 redakto

  • Skllevërit mongolë terrorizojnë Bagdadin; kalifi abasid El-Mutesimi ndërton kryeqytetin e ri në Samarra të Irakut. [1]

848 redakto

  • Nis ndërtimi i Xhamisë së Madhe të Samarrasë me një minare spirale madhështore. [1]

855 redakto

  • Vdes imam Ahmed ibn Hanbeli, themeluesi i shkollës juridike hanbelite që mbizotëron në territoret e Gadishullit Arabik. [1]

860 redakto

  • Shi'itët zejditë vijnë në fuqi në Jemen deri më 1281. [1]

863 redakto

  • Bizantinët fitojnë mbi ushtrinë muslimane, duke ndaluar përparimin e tyre në Anadoll. [1]

868 redakto

  • Ahmed ibn Tuluni themelon dinastinë tulunide në Egjipt dhe e shtrin kontrollin e kësaj familjeje edhe në Siri (deri 905). [1]

876 redakto

  • Ndërtohet xhamia e Ibn Tulunit në Kairo, bazuar në formën e Xhamisë së Madhe në Samarra të Irakut. [1]

892 redakto

  • Kryeqyteti i kalifëve abasidë rikthehet përsëri nga Samarraja në Bagdad. [1]

899 redakto

  • 899-905 Fushata ushtarake e Abasidëve kundër Egjiptit. [1]

900 redakto

  • Tregtarët arabë nisin udhëtimet e tyre detare përgjatë bregdetit lindor të Afrikës. [1]

905 redakto

  • Abasidët marrin kontrollin e Egjiptit. [1]

910 redakto

  • Shi'itët fatimidë përzejnë Aglebidët nga Tunizi dhe e shtrijnë pushtetin e tyre në Egjipt e Siri, duke kërkuar kalifatin (deri 1171). [1]

928 redakto

  • Sundimtari i Kordovës Abdurrahmani III merr titullin e kalifit. [1]

936 redakto

  • Në Kordovë nis punimet kompleksi madhështor i pallateve të Medinetu El-Zehra. [1]

962 redakto

  • Themelohet në Afganistan dinastia gaznevide. [1]

969 redakto

  • Fatimidët pushtojnë përfundimisht Egjiptin dhe themelojnë Kairon si kryeqytet. [1]

970 redakto

  • Fatimidët marrin kontrollin e Damaskut dhe turqit selxhukë hyjnë në tokat e kalifatit. [1]

971 redakto

  • Themelohet Xhamia e El-Az'harit në Kairo si dhe universiteti me të njëjtin emër. [1]

976 redakto

  • Forcat bizantine kërcënojnë të marrin Jeruzalemin (Kudsi Sherif). [1]
  • 976-1009 Dobësohet pushteti musliman në Gadishullin Iberik. [1]

977 redakto

  • Gaznevidët afganë hyjnë në Indi deri 1186. [1]
  • Sulltan Mahmudi i Ghaznit shtrin sundimin e tij në Indinë Veri-perëndimore. [1]

1000 redakto

  • Tregtarë arabë nisin të ngrejnë shtete të vogla në Malësitë e Etiopisë. [1]

1005 redakto

  • Gjeografia e El-Sufiut mendohet të jetë teksti më i vjetër ekzistues i ilustruar i dorëshkrimeve arabe (aktualisht në Shën Petërsburg). [1]

1020 redakto

  • Firdusiu përfundon Shahnamenë-Librin e Mbretërve. [1]

1025 redakto

  • Gaznevidët pushtojnë Penxhabin, Indi. [1]

1030 redakto

  • Ndërtohet Kulla e Fitores nga Mahmudi i Ghaznit, pushtuesi i Indisë Veriore. [1]

1038 redakto

  • Daton themelimi i Dinastisë Selxhuke, Perandoria e parë e Turqve Muslimanë deri më 1194. [1]

1040 redakto

  • Turqit Selxhukë pushtojnë Afganistanin dhe Persinë Lindore. [1]

1055 redakto

  • Turqit Selxhukë pushtojnë Bagdadin dhe sundojnë në emër të kalifit abasid. [1]

1065 redakto

  • Veziri i madh abasid Nizam el-Mulku ndërton në Bagdad medresenë e lartë Nizamije, e cila shumë shpejt rivalizon medresenë e lartë të El Ez'herit në Kajro. [1]

1069 redakto

  • Selxhukët marrin nën kontroll Konjën, Anadoll. [1]

1071 redakto

  • Selxhukët nën drejtimin e Alp Arsllanit shkatërrojnë Bizantinët në Malazgirt. [1]

1076 redakto

  • Gana bie nën kontrollin e dinastisë almoravide dhe Mbreti i saj konvertohet në Islam. [1]

1077 redakto

  • Ngrihet sulltanati selxhuk në Anadoll me kryeqytet Iznikun (Nicea) në fillim e më pas transferohet kryeqyteti në Konjë; kjo dinasti bëhet e njohur si dinastia e Selxhukëve të Rumit. [1]
  • Qeveritarët Selxhukët të rajonit të Oksusit ngrejnë shtetin e pavarur të Shah Horezmit deri më 1231. [1]

1078 redakto

  • Selxhukët marrin Damaskun. [1]

1079 redakto

  • Selxhukët marrin Jeruzalemin. [1]

1084 redakto

  • Rënia e Antiokut në duart e Selxhukëve. [1]

1086 redakto

  • Almoravidët hyjnë në Spanjë. [1]

1090 redakto

  • Shiat Ismailitë (në Alamut, sekti i Asasinëve), shfaqen si forca kryesore në Persinë Veriore deri më 1256. [1]

1092 redakto

  • Veziri i madh abasid Nizam el-Mulku vritet nga anëtarët e sektit ismailit të asasinëve. [1]

1094 redakto

  • Selxhukët themelojnë dinastinë e tyre në Siri me kryeqytet Halepin. [1]

1096 redakto

  • Kryqëzata e parë. [1]

1123 redakto

  • Omar Khajami shkruan rubairat e tij; ndërsa në Persi vlerësohet më tepër për tekstin e Algjebrës dhe ngritjen e një observatori astronomik. [1]

1127 redakto

  • Dinastia Zengjide e qeveritarëve Selxhukë merr kontrollin e Sirisë dhe Irakut deri më 1222; Zengjidët nisin kundërsulmin musliman ndaj kryqtarëve. [1]

1128 redakto

  • Dinastia Almohade nis pushtimin e zotërimeve almoravide në Afrikën Veriore dhe Gadishullin Iberik (1130-1269). [1]

1144 redakto

  • Qyteti i Edesës pushtohet nga Zengjiu, qeveritari i Mosulit (Irak). [1]

1147 redakto

  • Kryqëzata e dytë; Lisbona merret nga Muslimanët; Perandori i Shenjtë Romak Konradi shkatërrohet nga Turqit në Dorylaeum. [1]

1151 redakto

  • Kështjella e fundit e krishterë në Qarkun e Edesës bie në duart e Nuredinit. [1]

1169 redakto

  • Salahudin Ejubi i jep fund dinastisë shi'ite të Egjiptit. [1]

1171 redakto

  • Themelohet sulltanati ejubid i Egjiptit deri 1260. [1]

1174 redakto

  • Salahudin Ejubi pushton Damaskun dhe bëhet Sulltan i Egjiptit dhe i Sirisë. [1]

1183 redakto

  • Salahudin Ejubi pushton Halepin. [1]

1186 redakto

  • Sulmet e Muhamed Gurit paralajmërojnë rënien e Dinastisë Gaznevide në Indinë Veriore. [1]

1187 redakto

  • Salahudin Ejubi shkatërron ushtritë kryqtare në Hatin, merr Jeruzalemin dhe Akrën. [1]

1188 redakto

  • Salahudin Ejubi përfundon pushtimin e Mbretërisë Latine të Levantit; Të krishterët katandisen në disa enklava bregdetare. [1]

1191 redakto

  • 1191-1192 Kryqëzata e tretë; Rikardi I i Anglisë mbërrin t'i shkëpusi disa territore Salahudin Ejubit si Jafa dhe Akre, por dështon në dyert e Jeruzalemit. [1]

1192 redakto

  • Rikardi I i Anglisë nënshkruan një traktat armëpushimi me Salahudin Ejubin. [1]

1193 redakto

  • Ndërron jetë Salahudin Ejubi. [1]

1200 redakto

  • Lindja e Perandorisë së Malit në Afrikën Perëndimore. [1]
  1. ↑ 1,000 1,001 1,002 1,003 1,004 1,005 1,006 1,007 1,008 1,009 1,010 1,011 1,012 1,013 1,014 1,015 1,016 1,017 1,018 1,019 1,020 1,021 1,022 1,023 1,024 1,025 1,026 1,027 1,028 1,029 1,030 1,031 1,032 1,033 1,034 1,035 1,036 1,037 1,038 1,039 1,040 1,041 1,042 1,043 1,044 1,045 1,046 1,047 1,048 1,049 1,050 1,051 1,052 1,053 1,054 1,055 1,056 1,057 1,058 1,059 1,060 1,061 1,062 1,063 1,064 1,065 1,066 1,067 1,068 1,069 1,070 1,071 1,072 1,073 1,074 1,075 1,076 1,077 1,078 1,079 1,080 1,081 1,082 1,083 1,084 1,085 1,086 1,087 1,088 1,089 1,090 1,091 1,092 1,093 1,094 1,095 1,096 1,097 1,098 1,099 1,100 1,101 1,102 1,103 1,104 1,105 1,106 1,107 1,108 1,109 1,110 1,111 1,112 1,113 1,114 1,115 1,116 Roald A. Hysa në dritaislame - VITI XV I BOTIMIT NUMER 10 (285) TETOR, 2006
Marrë nga "https://sq.wikibooks.org/w/index.php?title=Vitviteja/Përhapja_e_Islamit&oldid=19207"