Tokajon/Çanta magjike e Gjeografit: Dallime mes rishikimesh

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Rreshti 25:
 
 
|<!-- Është fjala për funksionin teknik konkret, e jo për tjera. --> Në vitet 1600, një italian, Evangjelista Toriçeli (Evangelista Torricelli) zbuloi vlerën e trysnisë së ajrit. Mbushi me zhivë një tub qelqi të graduar e të mbyllur nga njëra anë. E ktheu përmbys duke e mbyllur vrimën me gisht dhe e zhyti në një vaskë që përmbante zhivë.
Kur hoqi gishtin, zhiva zbriti në nivelin 76 centimetra dhe aty u ndal, në atë çast trysnia atmosferike e jashtme që peshonte mbi vaskë ishte në drejtpeshim me atë në brendësi të tubit që ushtrohej nga zhiva.
Meqë pesha e 76 centimetrave zhivë është 1.033 kilogramë dhe tubi kishte një bazë prej 1 cm2, Evangjelista Toriçeli arriti në përfundim se atmosfera ushtronte një trysni prej pak më shumë se një kilogram mbi çdo centimetër katror të sipërfaqes (1kg/1cm2).