Dua të di/Elementet: Dallime mes rishikimesh

Content deleted Content added
No edit summary
U largua krejt përmbajtja e artikullit
Rreshti 1:
 
 
 
:      '''Cili është elementi më i rrallë ?'''
:      Elementi më i rrallë natyrorë është elementi {{w|Astatin}}. Krijohet gjatë shpërbërjes së elementit radioaktiv të {{w|Urani}}t. Njerëzit janë në gjendje që të prodhojnë këtë element.
 
:      '''Ç'jane mineralet ?'''
:      Shumica e elementeve kimike reagojnë shumë lehtë kur bien në kontakt me elementet tjera, ashtu që është shumë vështirë që në natyrë të gjendet në formë të pastër, për këtë i gjejmë në forma të komponimeve me elementet tjera. Elementet e tilla kombinohen ndërmjet veti dhe formojnë {{w|mineralet}}. Deri më tani janë të njohura diku 3000 minerale.
 
 
:      '''Kur janë gjetur pjesa më e madhe e elementeve ?'''
:      Disa elemente si {{w|bakri}}, {{w|ari}} dhe {{w|hekuri}} janë të njohura që nga {{w|historia|para historia}}. Mirëpo shumica e tyre në formë të izoluar (të pastër) është zbuluar vonë, në 200 vitet e fundit. Deri në vitin 1930 kanë qenë të njohura 50 elemente. Elementet me numrat rendor 93 deri 109 janë zbuluar pas 1940-ve.
 
 
 
:      '''Qelqi ?'''
:      {{w|Qelqi}} është masë shembullore që na tregon se si është puna me {{w|masa}}t në gjendje të ngurtë. Masat, vërtet të ngurta kanë një {{w|pika e shkrirjes|pikë shkrirje}} nga e cila fillojnë të shndërrohen në {{w|lëngu|lëngë}}. Mirëpo qelqi ka një dukuri tjetër, ai nuk ka pikë të shkrirjes, kur të nxehet qelqi zbutet e zbutet, por as se si nuk bëhet lëngë dhe nuk mund të vërehet një pikë e shkrirjes.
 
 
 
 
 
:      '''Çka është djegia ?'''
:      {{w|Djegia}} në reaksionet kimike është një reaksion ndërmjet gazit dhe substancave tjera kimike. Kur {{w|hekuri}} bie në kontakt me oksigjenin e ajrit, {{w|ndryshku|ndryshket}}. ky është oksidim i ngadalshëm. Djegia është një formë tjetër e rrëmbyeshme e {{w|oksidimi}}t që krijon {{w|drita|dritë}} dhe {{w|nxehtësia|nxehtësi}}. Pa ajër nuk mund të ketë djegie.
 
:      '''Diamantet ?'''
:      {{w|Diamantet}} janë një formë e lëndës së {{w|karboni}}t. Diamanti është materiali më i fortë i njohur për njeriun. Diamantet natyrore të pa {{w|përpunimi|përpunuar}} kanë {{w|ngjyra|ngjyrë}} të mbylltë dhe nuk janë ashtu magjepsë me {{w|ndriçimi}}n e {{w|shkëlqimi}}n e tyre. {{w|Magjia}} e diamanti, shkëlqimi që i "rrëmben njeriut syrin" në të vërtet është puna e njeriut me diamantin. Këtu gjënë zbatim, fjalë për fjalë thënia popullore "nga guri i thatë të bësh para".
 
 
</div>
:&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; '''Metalet ?'''
:&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; Elementet kimike mund të ndahen në dy grupe thelbësore: {{w|Metale}} dhe {{w|jo metale}}. Metalet mund të {{w|polarizimi|polarizohen}} apo të fërkohen për të shndritur, zakonisht {{w|përçimi|përçojnë}} lehtë {{w|rryma elektrike|rrymën elektrike}}, nxehtësinë dhe janë shumë të forta (të ngurta). Metalet mund të perpunohen ({{w|farkëtari}}) për të marrë forma të ndryshme ose të nxirret një {{w|fija|fije}} {{w|teli}}. Më shumë se 70 elemente nga të gjitha elementet e njohura janë metale.
 
:&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; '''Cili metal gjendet më së shpeshti në planetin tonë ?'''
:&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; Metali me përqindjen më të madhe të {{w|globi}}t të tokës është {{w|Alumini}}, që përbën 8 për qind të masës së tokës. Nuk mund të gjendet si i pastër, por në bashkë dyzime siç është {{w|boksiti}}. Sasia më e madhe e njohur deri më tani gjendet në {{w|Afrika jugore|Afrikën jugore}}, {{w|Australi}} dhe në {{w|Karibi}}.