|
: '''Si i shikon bleta lulet ?'''
: Bleta mund të shohë dritën ultraviolet (rrezet e dritës nën ngjyrën vjollcë), që për syrin e njeriut është e padukshme. Në të vërtet bleta mund të shohe shumë pak ngjyrën e kuqe. PërderisaNese ne e shohim një lule si ngjyrë bardhë, bleta të njëjtën lule do ta shehshohe në ngjyrë të kaltër.
<div style="border:1px solid #8898bf; border-top:0px solid white; padding:5px 5px 0 5px; margin-bottom:1em; text-align:left;">
: '''Pasqyra dhe thjerrëza ?'''
</div>
: '''Si bëhet pasqyra?'''
: Pasqyrat e vjetra përbëheshin nga metale të fërkuara deri në shkëlqim. Romakët përdornin pasqyrepasqyra bronzi. Prodhimi i pasqyrave nga qelqi, një rriskë qelqi e mbuluar me një fletë të hollë argjendi për të reflektuar dritën, është dalndertuar në shekullin e XVII. Kjo teknik është përsosur më 1835 dhe prapa rriskës së qelqit është plasuarvendosur një shtresë argjendi.
: '''ÇkaCfare ështëquhet kabineti i pasqyraveMirazh ?'''
: PasqyratNë thyeseditë nëtë parqetnxehta evere, argëtimitnxehet apoajri nëafër parqesipërfaqen kusë luajnëtokës, mezgjerohet lodradhe fëmijëtrrallohet. (Më Lunapark)këtë nabëhet bëjnëthyerja qëe tëdritës qeshim,dhe sepsekrijohet nanjë paraqesinmashtrim figurënoptik tonëose sipasqyrimi figurai tëajrit. ndryshmePër komike.turistët Nganë njëherëshkretetire shohimduket vetënsikur të vegjëlishte eujë të(fatamorganë). trashë,Në të gjatëvërtetë ebëhet tëpasqyrimi dobët.i Këto pasqyre janëajrit të ndërtuar nga rriska qelqidendur të harkuaraqiellit në formaajrin tëe komplikuararrallë ashtu qëe të reflektojnë dritën në drejtimenxehtë të ndryshmetokës.
: '''ÇkaSi ështëmund pasqyratë eshikojme avullitpërtej horizontit ?'''
: Në ditërrethana të nxehta verecaktuara, nxehetkur ajri afëri sipërfaqenftohtë, sëi tokësdendur shtrihet mbi det, zgjerohetmund dhetë rrallohetndodhë që të shihet anija përtej horizontit. Mëajri këtëi ftohtë i bëhetthyen thyerjarrezet e dritës dhenë krijohetdrejtim njëtë mashtrimtokës, optikkështu oseshkuesi pasqyrimie isheh ajritanijen e cila është në horizontalen në nivel të horizontit. PërKjo turistëtanije në shkretinëkushte duketnormale sikurnuk do të ishte ujë (fatamorganë).e Nëmundur të vërtetëvërehej. bëhetPor pasqyrimindodh iqë aritanija të dendurshihet tësikur qiellitpo noton në ajrinqiell. eKjo rrallëndodh kur rrezet e ajrit të nxehtë bien mbi shtresën e ftohtë të tokëspërmendur më parë.
: '''SiKur mundjanë tëshpikur shohësyzet përtej horizontitoptike ?'''
: DikuPara pararreth 1000 viteve arabët kishin njohuri për qelqin zmadhues. Pas një kohe të shkurtëshkurtër iata kanëndertuan bërëdhe edhe syzatsyzet. SëNe parifillim ato bëheshinperbëheshin nga dy xhamathjerra të mëdha të përforcuara ngushtë njëra pas tjetrës, por jo sikurse syzet moderne, një xhamthjerre për sy. Rreth viteve 1300-ta kaekzistonin pasur xhamathjerra të syve që barteshinvendoseshin në fytyrë dhe më 1430 paraqiten edhe syzet me të cilat shkurt pamasit optikisht i afronin objektet e largëta. Plakat për syze kanë thënë xhyzlykë.▼: Në rrethana të caktuara, kur ajri i ftohtë, i dendur shtrihet mbi det, mund të ndodhë që të shihet anija përtej horizontit. ajri i ftohtë i thyen rrezet e dritës në drejtim të tokës, kështu shkuesi e sheh anijen e cila është në horizontalen në nivel të horizontit. Kjo anije në kushte normale nuk do të ishte e mundur të vërehej. Por ndodhë që anija të shihet si të notonte në qiell. Kjo ndodhë kur rrezet e ajrit të nxehtë bien mbi shtresën e ftohtë të përmendur më parë.
: '''Kur janë shpikur syzet ?'''
▲: Diku para 1000 viteve arabët kishin njohuri për qelqin zmadhues. Pas një kohe të shkurtë i kanë bërë edhe syzat. Së pari ato bëheshin nga dy xhama të mëdha të përforcuara ngushtë njëra pas tjetrës, por jo sikurse syzet moderne, një xham për sy. Rreth viteve 1300-ta ka pasur xhama të syve që barteshin në fytyrë dhe më 1430 paraqiten edhe syzet me të cilat shkurt pamasit optikisht i afronin objektet e largëta. Plakat për syze kanë thënë xhyzlykë.
<div style="border:1px solid #8898bf; border-top:0px solid white; padding:5px 5px 0 5px; margin-bottom:1em; text-align:left;">
: '''Fotografia ?'''
: '''Rrezatimi ?'''
</div>
: '''A kaekzistojne rreze të pa dukshme apadukshme ?'''
: Po ka. Rreth 1870-ve XhemsXheims Klark Maksvelli eMaksuelli parathatha se në të ardhmen do të zbulohen rreze jashtë spektrit të dritës që ne shohim. Më lejoni një shembull: Kur me termometër matet drita në një spektrum (brez), atëherë në fund të dritës së dukshme, aty ku fillon ngjyra e kuqe paraqiteparaqitet temperatura më e madhe. Pas fundit të kuq, pra fundit të rrezeve të dukshme për ne, vijënvijne rrezet e nxehtësisë, të quajtura rreze infra të kuqe, prezenca e tyre e rritërrit temperaturën.
: '''CilatLazeri rrezedhe e mbrojnë lëkuren timehologrami ?'''
: Rrezet ultraviolet në dritën e diellit merren se janë të mira dhe të nevojshme për shëndetin tonë. Trupi jonë ka nevojë për këto rreze ashtu që të prodhojë vitaminën D, vitamin e cila parandalon sëmundjen e eshtrave ( reumës).
: '''Pse na djegë dielli lëkurën ?'''
: Rrezet ultraviolet depërtojnë sipërfaqen e lëkurës sonë. Përderisa në lëkurë e mundësojnë prodhimin e vitaminës D, e shkatërrojnë shtresën e jashtme të lëkurës. Trupi reagon ndaj kësaj duke prodhuar në shumicë një pigment të kaftë, të quajtur Melaninë. Ky pigment ndalon depërtimin e më tu tejshëm të rrezeve në trup. Atmosfera e tokës ndikon në mbrojtjen e lëkurës sonë duke absorbuar e reflektuar rrezet e shumta ultravioletë.
<div style="border:1px solid #8898bf; border-top:0px solid white; padding:5px 5px 0 5px; margin-bottom:1em; text-align:left;">
: '''Laseri dhe hologrami ?'''
</div>
: '''ÇkaDrita drita e çkadhe drita e laseritlazerit ?'''
: LaseriLazeri krijon një rreze të fortë të dritës, aq të fortforte sa që mund të shpojshpoje bira në metalemetalet. Ndryshe nga burimet tjera për shembull drita e poçitelektrikut të dorës, laserilazeri nuk e shpërndanë aspak rrezen . Rrezja e laseritlazerit ka vetëm një ngjyrë ndërsa rrezet e dritës së diellit janë një përziere e ngjyrave. Thuhet që drita e laseritlazerit është koherente (kohë pas kohës); valët janë identike dhe dridhen në një masë të njëjtë.
: '''Cilat janë tri pjesët kryesore të laserit ?'''
: Laseri ka tri pjesë kryesore pa të cilat nuk do të ishte laser. Ato janë:1. Burimi (mediumi), material i cili e krijon rrezen (si për shembull kristal rubini apo qelqi); 2. Burimi i energjisë, që e mbushë me energji mediumin dhe 3: përforcuesi (rezonatori) e cili e përforcon rrezen për këtë zakonisht përdoret pasqyra. ▼
: '''Si bëhet matja me laserë në ndërtimtari ?'''
: Inxhinierët e ndërtimtarisë mund të përdorin rrezen e laserit si të ishte një dërrasë e drejtë e pafund për të matu këndet, gjatësinë dhe masa tjera. Edhe në jetën e përditshme, laseri mund të përdoret si mjetë fiksimi. Për ndërtesa të larta, është posaçërisht i mirë pasi që me të vërtetohet pozita vertikal e rrokaqiellit dhe as fryma, as shiu nuk e pengon. Në ndërtimin e rrugëve edhe brigjet e pyjet i tejkalon ashtu që inxhinierët e kanë shumë lehtë të fiksojnë masat e tyre. ▼
: '''Si është matë lagësia e hënës nga Toka me laser ?'''
: Për deri sa ishin në Hënë më 1969, astronautët e misionit Apollo e lanë aty një reflektor të laserit. Nga toka është gjuajtur një rreze laseri e cila e qëlloi reflektorin dhe u kthye përsëri në tokë. Kështu po thuaj se kishin të gjitha të dhënat e nevojshme. Ata kishin matë kohën që ju deshtë rrezes të shkonte dhe të kthehej, dhe kështu me matematikë të thjeshtë e llogaritën largësin në mes Tokës dhe Hënës.
: '''A është laseri armë e mirë ?'''
: Laserët shfrytëzohen edhe si aparate gjurmuese të cakut. Rrezja e laserit bie mbi objektin e kërkuar (për shembull Tanku), pastaj aktivizohet dhe fluturon një raketë manovruese deri sa të qëllon cakun. Po ashtu është duke u eksperimentuar që laseri të përdoret si armë në dhe nga gjithësia. Mendohet që me të gjuhen satelitët dhe raketa balistike. Kjo është si në filmat fantastik-shkencorë ku përdoren shpata nga rrezet, kjo është po ashtu edhe fantazi e së ardhmes.
: '''Çka është kjo Foto 3D ?'''
: Kur të marrësh në dorë një fotografi, e ke lehtë të kuptosh që nuk është e thellë apo e ngritur por thjeshtë është fotografi. Për shembull, fotografia e pjesës së përparme të veturës, nga cili do këndë ta shikosh nuk ndryshon, nuk mund të shikosh anët e veturës. Fotografia tri dimensionale (Foto 3D) në anën tjetër na epë iluzionin që të mendojmë se objekti i fotografuar ka thellësinë dhe ngritjet, varësisht nga këndi i shikimit. Nëse lëvizë kokën anash, atëherë do të shohësh diçka tjetër, anën e objekti. Te rasti i veturës do të shikosh anën e veturës. Ky efekt mund të arrihet me një lloj të posaçëm të fotografive të krijuara me Hologram.
: '''ÇkaCilat ështëjanë Hologramtri pjesët kryesore të lazerit ?'''
▲: LaseriLazeri ka tri pjesë kryesore pa të cilat nuk do të ishte laser. Ato janë:1. Burimi (mediumi), material i cili e krijon rrezen (si për shembull kristal rubini apo qelqi); 2. Burimi i energjisë, që e mbushëmbush me energji mediumin dhe 3: përforcuesi (rezonatori) e cili e përforcon rrezen (për këtë zakonisht përdoret pasqyra ).
: Vije nga fjala e greqishtes antike "holos" - që do të thotë "plotë", Hologrami është fotografi e plotë. Hologrami krijohet kur objekti të ndriçohet dritë laseri. Për të parë fotografinë nevojitet prapë një laserë i ngjashëm apo më mirë të themi me gjatësi të valëve të njëjta. Pas ndriçimit me laserë të njëjtë është e mundur që të shikohet fotografia. Principin e hologramit e ka bërë që më 1948 një fizikanë me prejardhje hungareze, Deni Gabor. Mirëpo prodhimi i hologrameve ishte i mundshëm vetëm me shpikjen e laserit. ▼
: '''Si bëhet njëmatja hologramme lazerë në ndërtime te ndryshme ?'''
▲: Inxhinierët e ndërtimtarisëndërtimit mund të përdorin rrezen e laseritlazerit si të ishte një dërrasë e drejtë e pafund për të matumatur këndet, gjatësinë dhe masa te tjera. Edhe në jetën e përditshme, laserilazeri mund të përdoret si mjetëmjet fiksimi. Për ndërtesa të larta, është posaçërisht i mirë pasi që me të vërtetohet pozita vertikalvertikale e rrokaqiellit dhe as fryma, as shiu nuk e pengontyre. Në ndërtimin e rrugëve edheai kalon brigjet edhe pyjet i tejkalon ashtukeshtu që inxhinierët e kanë shumë lehtë të fiksojnë masat e tyrelargesite.
: Prodhimi i hologrameve bëhet duke e ndarë rrezen në dysh. Njëra rreze, po i themi rrezja e objektit, mbi një pasqyre nëpërmjet një thjerrëze e përshkon objektin (le të themi një karrige) dhe kthehet e bie në pllakën holografike. Rrezja tjetër referente (po i themi binjakja përcjellëse) mbi një pasqyre tjetër kalon nëpër një thjerrëz dhe bie direkt në pllakën halografike. Në pllakë, aty ku takohen të dy rrezet krijohet figura interference. Kjo figurë ka të dhënat e fotografisë që janë të nevojshme për të krijuar fotografin 3D të karriges. Kurë pllaka vendoset nën ndriçimin e një laserit të njëjtë mund të shihet fotografia 3D e kërrigës.
: '''ÇkaÇfare është kristali me biblioteka të fotografiveHologrami ?'''
▲: VijeVjen nga fjala e greqishtesgreqishtja antike "holos" - që do të thotë "plotë", Hologrami është fotografi e plotë. Hologrami krijohet kur objekti të ndriçohet dritë laseri. Për të parë fotografinë nevojitet prapë një laserë i ngjashëm apo më mirë të themilazer me gjatësi të valëve të njëjta. Pas ndriçimit me laserë të njëjtë është e mundur që të shikohet fotografia. PrincipinShpikjen e hologramit e ka bërë që më 1948 një fizikanëfizikan me prejardhje hungareze, Deni Gabor ne 1948. Mirëpo prodhimi i hologrameve ishte i mundshëm vetëm me shpikjen e laseritlazerit.
: Me ndihmën e hologrameve mund të ruhen shumë fotografi në një hapësirë të vogël. Me laserë krijohet hologrami në një kristal nga një substancë e njohur si Litiumniobat. Pastaj e lëvizin kristalin pakës dhe e fusin fotografin tjetër, dhe kështu me radhë deri sa në të futen me qindra fotografi. Fotografit mund të shihen veç e veç kur të ndriçohet këndi ekzaktë i kristalit sikurse gjatë xhirimit.
: '''SiCfare mundjane tëfibrat bartet me dritë thirrja telefonikeoptike ?'''
: Në telefon, tonizeri shndërrohet në sinjale elektrike të cilat përçohen me kabëlltela percjelles. Më 1966 shkencëtarët ja arritën që thirrjet telefonike të t'i përcjellin duke i shndërruar sinjalet elektrike në xixa të dritësdritë. Në vend të kabllostelave ata për përçim përdornin përçues të dritës - fije të gjata e të holla qelqi. Një përçues i vetëm i tillë mund të përçojë deri në 2000 biseda telefonike dhe peshon shumë më pakëpak se një tel bakri. XixatRrezet e dritës mbillenfuten nga ne fijet eprej qelqta,qelqi në të cilat duke u pasqyruar ruhen në muret e brendshme të fijeve. Në fund të kabllosfijeve përçuese të dritës sinjalet optike kthehen përsëri në tonsinjale zanore.
<div style="border:1px solid #8898bf; border-top:0px solid white; padding:5px 5px 0 5px; margin-bottom:1em; text-align:left;">
: '''Zëri ?.Perhapja.'''
</div>
| width="300px"|
| 