Konventa mbi të drejtat e fëmijës (CRC)/9: Dallime mes rishikimesh

Content deleted Content added
Puntori (diskuto | kontribute)
No edit summary
Puntori (diskuto | kontribute)
No edit summary
 
Rreshti 267:
528. Per me teper, ne Vendimin e Keshillit te Ministrave nr. 396, date 22.08.1994 “Per arsimin tetevjeçar ne gjuhen amtare te personave te pakicave kombetare”, parashikohet e drejta e personave, qe u perkasin pakicave kombetare, te mesojne ne gjuhen e tyre amtare, ne njesi shkollimi dhe institucione arsimore shteterore te caktuara.
 
529. Ne kuadrin e programit shkollor, nxenesve te pakicave kombetare, ne keto njesi, u krijohen mundesi per te studiuar historine, traditat dhe kulturen e tyre. Vendimi i Keshillit te Ministrave parashikon edhe rastet kur n e qendra banimi jetojne persona qe iu perkasin pakicave kombetare, por qe nuk plotesojne numrin per te hapur shkolle te veçante per ta, ketyre personave u krijohet mundesia te mesojne ne menyre fakultative gjuhen te tyre amtare, ne kuadrin e sistemit shteteror te arsimit te detyruar.
529. Ne kuadrin e programit shkollor, nxenesve te pakicave kombetare, ne keto
 
njesi, u krijohen mundesi per te studiuar historine, traditat dhe kulturen e tyre.
530. Me ligjin nr 8496, date 03.06.1999, Shqiperia ratifikoi “Konventen Kuader te Keshillit te Europes per Mbrojtjen e Minoriteteve”, duke marre persiper angazhimin per zbatimin e kesaj Konvente.
Vendimi i Keshillit te Ministrave parashikon edhe rastet kur n e qendra banimi
 
jetojne persona qe iu perkasin pakicave kombetare, por qe nuk plotesojne numrin
531. Mbrojtja ligjore ne Shqiperi e garantuar si nga legjislacioni i brendshem, ashtu edhe nga instrumentat nderkombetare te miratuara, mbron çdo individ nga akte te diskriminimit, armiqesise, apo dhunes dhe parashikon sanksione te renda penale per ata qe i kryejne ato.
per te hapur shkolle te veçante per ta, ketyre personave u krijohet mundesia te
 
mesojne ne menyre fakultative gjuhen te tyre amtare, ne kuadrin e sistemit
532. Kodi Penal i Republikes se Shqiperise, ne pjesen e tij te posaçme, ne nenin 73, parashikon se “Zbatimi i nje plani te paramenduar qe synon shkaterrimin teresisht apo pjeserisht te nje grupi nacional, etnik, racial apo fetar i drejtuar kunder anetareve te grupit dhe i shoqeruar me veprat qe vijojne, si: vrasje me dashje te anetareve te grupit, demtime te renda fizike dhe psikike, vendosja ne kushte jetese te renda qe shkaktojne shkaterrimin fizik, zbatimi i masave qe synojne pengimin e lindjeve, si dhe transferimi i detyrueshem i femijeve te nje grupi ne nje grup tjeter,denohet me burgim jo me pak se dhjete vjet ose me burgim te perjetshem a me vdekje”.
shteteror te arsimit te detyruar.
 
530. Me ligjin nr 8496, date 03.06.1999, Shqiperia ratifikoi “Konventen Kuader
533. Ndersa neni 74, i ketij Kodi, parashikon se “Vrasjet, shfarosjet, kthimi ne skllever, internimet dhe debimet, si dhe çdo lloj torture apo dhune tjeter çnjerezore te kryera per motive politike, ideologjike, raciale, etnike e fetare, denohen jo me pak se pesembedhjete vjet ose me burgim te perjetshem”. Çdo individ, i cili eshte viktime e diskriminimit etnik apo racial, qofte ky i hapur apo i fshehte, mund t’i drejtohet gjykates per mbrojtje juridike. Ne praktiken gjyqesore shqiptare nuk ka ndonje padi te ngritur nga pjesetare te pakicave kombetare lidhur me akte diskriminimi, armiqesie, apo dhune per shkak te perkatesise se tyre etnike, kulturore, gjuhesore, ose fetare.
te Keshillit te Europes per Mbrojtjen e Minoriteteve”, duke marre persiper
 
angazhimin per zbatimin e kesaj Konvente.
534. Nje zhvillim te dukshem pas viteve ‘90 ka marre veprimtaria kulturore e artistike e pjestareve te pakicave kombetare. Te gjitha pakicat kane krijuar dhe nder ta veprojne aktivisht organizata e shoqata te ndryshme, te cilat luajne nje rol te madh ne njohjen e historise, traditave dhe kultures se ketyre pakicave.
531. Mbrojtja ligjore ne Shqiperi e garantuar si nga legjislacioni i brendshem,
 
ashtu edhe nga instrumentat nderkombetare te miratuara, mbron çdo individ nga
535. Ne tekstet e reja per shkollat e pakicave kombetare greke e maqedonase, “Gjuhe e lexim letrar”, “Gjuhe shqipe e lexim letrar”, te pergatitura e botuara nga Shtepia Botuese e Librit shkollor, ne gjuhet e pakicave dhe ne gjuhen shqipe, jane perfshire pjese te zgjedhura nga folklori i pakices greke dhe maqedonase, nga shkrimtare e poete te ketyre pakicave, si dhe nga shkrimtare e poete te shquar te letersise greke dhe maqedonase te periudhave te ndryshme.
akte te diskriminimit, armiqesise, apo dhunes dhe parashikon sanksione te renda
 
penale per ata qe i kryejne ato.
536. Gjithashtu, jane shtuar botimet per lexime jashteshkollore nga letersia e pakicave dhe letersise greke dhe maqedonase. Nje kontribut te rendesishem japin edhe Biblioteka dhe Qendra e Kultures Greke, shoqatat arumune, organizata te ndryshme joqeveritare, Lidhja e Shkrimtareve dhe Artisteve te Shqiperise, Muzeu Kombetar, Galeria e Arteve etj, te cilet kane organizuar here pas here veprimtari te ndryshme me nje pjesmarrje te gjere te personaliteteve me te shquara shqiptare dhe te pakicave nga fushat e letersise, artit, kultures, historise etj, per te perkujtuar ngjarje te rendesishme te jetes se pakicave dhe kombeve ame te tyre, te personaliteteve te tyre te shquara, per te promovuar botime e libra etj.
532. Kodi Penal i Republikes se Shqiperise, ne pjesen e tij te posaçme, ne nenin
 
73, parashikon se “Zbatimi i nje plani te paramenduar qe synon shkaterrimin
537. Ministria e Kultures, Rinise dhe Sporteve ne bashkepunim me nje agjensi private, ne qershor te vitit 2000, organizoi ne Tirane Festivalin e Femijeve te Pakicave Kombetare, i titulluar “Pellumbi i Bardhe”, ku u perfaqesuan me grupet e tyre artistike te femijeve te gjitha pakicat kombetare dhe pakicat linguistike qe jetojne ne Shqiperi.
teresisht apo pjeserisht te nje grupi nacional, etnik, racial apo fetar i drejtuar
 
kunder anetareve te grupit dhe i shoqeruar me veprat qe vijojne, si: vrasje me
538. Nje numer projektesh, organizuar ne rrethe te ndryshme te vendit nga Qeveria shqiptare, ne bashkepunim me organizata te ndryshme nderko mbetare dhe ne menyre te veçante me Fondacionin “Soros”, synojne te permiresojne pjesemarrjen dhe integrimin e femijeve te familjeve rome ne shkolle. Keto projekte, qe perfshijne organizimin e tyre ne veprimtari kulturore e sportive, ne te cilat marrin pjese se bashku, si femijet shqiptare, ashtu edhe ata rome, kane kontribuar, gjithashtu, ne promovimin e respektit, e ndjenjave te miqesise dhe bashkepunimit midis tyre.
107
 
dashje te anetareve te grupit, demtime te renda fizike dhe psikike, vendosja ne
539. Ne Dropull, ne Prefekturen e Gjirokastres, zhvillon veprimtarine e saj “Shoqata e Krijuesve Minoritare”, ku marrin pjese shkrimtare, poete, piktore e artiste te njohur minoritare. Ansambli Folkorik “Dropulli”, qe eshte nje nga ansamblet me ne ze ne Shqiperi, merr pjese aktive jo vetem ne jeten kulturore e artistike te vendit, por ajo, me perkrahjen e drejtperdrejte te Ministrise se Kultures, Rinise dhe Sporteve, Bashkise, Qendres Kulturore dhe sponsoreve te ndryshem private, ka dhene nje numer te madh koncertesh edhe jashte vendit, ku me te spikaturat padyshim kane qene ato te dhena ne Greqi.
kushte jetese te renda qe shkaktojne shkaterrimin fizik, zbatimi i masave qe
 
synojne pengimin e lindjeve, si dhe transferimi i detyrueshem i femijeve te nje
540. Shoqata “Druzhba Prespa” ne Komunen e Liqenasit ne Prefekturen e Korçes, drejton dhe organizon veprimtarine e grupeve popullore te fshatrave minoritare maqedonase. Kjo shoqate ka organizuar Festivalin e Liqenasit dhe nje sere turne artistike ne Shqiperi dhe ne rrethinat fqinje te ish Republikes Jugosllave te Maqedonise, ku me kenget, melodite, vallet dhe sidomos me kostumet popullore, kane deshmuar vlerat e tradites popullore dhe ruajtjen e saj.
grupi ne nje grup tjeter,denohet me burgim jo me pak se dhjete vjet ose me
burgim te perjetshem a me vdekje”.
533. Ndersa neni 74, i ketij Kodi, parashikon se “Vrasjet, shfarosjet, kthimi ne
skllever, internimet dhe debimet, si dhe çdo lloj torture apo dhune tjeter
çnjerezore te kryera per motive politike, ideologjike, raciale, etnike e fetare,
denohen jo me pak se pesembedhjete vjet ose me burgim te perjetshem”. Çdo
individ, i cili eshte viktime e diskriminimit etnik apo racial, qofte ky i hapur apo i
fshehte, mund t’i drejtohet gjykates per mbrojtje juridike. Ne praktiken gjyqesore
shqiptare nuk ka ndonje padi te ngritur nga pjesetare te pakicave kombetare lidhur
me akte diskriminimi, armiqesie, apo dhune per shkak te perkatesise se tyre etnike,
kulturore, gjuhesore, ose fetare.
534. Nje zhvillim te dukshem pas viteve ‘90 ka marre veprimtaria kulturore e
artistike e pjestareve te pakicave kombetare. Te gjitha pakicat kane krijuar dhe
nder ta veprojne aktivisht organizata e shoqata te ndryshme, te cilat luajne nje rol
te madh ne njohjen e historise, traditave dhe kultures se ketyre pakicave.
535. Ne tekstet e reja per shkollat e pakicave kombetare greke e maqedonase,
“Gjuhe e lexim letrar”, “Gjuhe shqipe e lexim letrar”, te pergatitura e botuara nga
Shtepia Botuese e Librit shkollor, ne gjuhet e pakicave dhe ne gjuhen shqipe, jane
perfshire pjese te zgjedhura nga folklori i pakices greke dhe maqedonase, nga
shkrimtare e poete te ketyre pakicave, si dhe nga shkrimtare e poete te shquar te
letersise greke dhe maqedonase te periudhave te ndryshme.
536. Gjithashtu, jane shtuar botimet per lexime jashteshkollore nga letersia e
pakicave dhe letersise greke dhe maqedonase. Nje kontribut te rendesishem japin
edhe Biblioteka dhe Qendra e Kultures Greke, shoqatat arumune, organizata te
ndryshme joqeveritare, Lidhja e Shkrimtareve dhe Artisteve te Shqiperise, Muzeu
Kombetar, Galeria e Arteve etj, te cilet kane organizuar here pas here veprimtari te
ndryshme me nje pjesmarrje te gjere te personaliteteve me te shquara shqiptare
dhe te pakicave nga fushat e letersise, artit, kultures, historise etj, per te perkujtuar
ngjarje te rendesishme te jetes se pakicave dhe kombeve ame te tyre, te
personaliteteve te tyre te shquara, per te promovuar botime e libra etj.
537. Ministria e Kultures, Rinise dhe Sporteve ne bashkepunim me nje agjensi
private, ne qershor te vitit 2000, organizoi ne Tirane Festivalin e Femijeve te
Pakicave Kombetare, i titulluar “Pellumbi i Bardhe”, ku u perfaqesuan me grupet
e tyre artistike te femijeve te gjitha pakicat kombetare dhe pakicat linguistike qe
jetojne ne Shqiperi.
538. Nje numer projektesh, organizuar ne rrethe te ndryshme te vendit nga
Qeveria shqiptare, ne bashkepunim me organizata te ndryshme nderko mbetare
dhe ne menyre te veçante me Fondacionin “Soros”, synojne te permiresojne
108
pjesemarrjen dhe integrimin e femijeve te familjeve rome ne shkolle. Keto
projekte, qe perfshijne organizimin e tyre ne veprimtari kulturore e sportive, ne te
cilat marrin pjese se bashku, si femijet shqiptare, ashtu edhe ata rome, kane
kontribuar, gjithashtu, ne promovimin e respektit, e ndjenjave te miqesise dhe
bashkepunimit midis tyre.
539. Ne Dropull, ne Prefekturen e Gjirokastres, zhvillon veprimtarine e saj
“Shoqata e Krijuesve Minoritare”, ku marrin pjese shkrimtare, poete, piktore e
artiste te njohur minoritare. Ansambli Folkorik “Dropulli”, qe eshte nje nga
ansamblet me ne ze ne Shqiperi, merr pjese aktive jo vetem ne jeten kulturore e
artistike te vendit, por ajo, me perkrahjen e drejtperdrejte te Ministrise se Kultures,
Rinise dhe Sporteve, Bashkise, Qendres Kulturore dhe sponsoreve te ndryshem
private, ka dhene nje numer te madh koncertesh edhe jashte vendit, ku me te
spikaturat padyshim kane qene ato te dhena ne Greqi.
540. Shoqata “Druzhba Prespa” ne Komunen e Liqenasit ne Prefekturen e
Korçes, drejton dhe organizon veprimtarine e grupeve popullore te fshatrave minoritare maqedonase. Kjo shoqate ka organizuar Festivalin e Liqenasit dhe nje sere turne artistike ne Shqiperi dhe ne rrethinat fqinje te ish Republikes Jugosllave te Maqedonise, ku me kenget, melodite, vallet dhe sidomos me kostumet popullore, kane deshmuar vlerat e tradites popullore dhe ruajtjen e saj.
 
541. Ne Komunen e Vrakes, ne Prefekturen e Shkodres, zhvillon veprimtarine e saj shoqata kulturore e pakices malazeze “Moraça Rozafa”, e cila ka realizuar nje sere veprimtarish kulturore e artistike, duke mbajtur gjalle kenget, vallet, ritet e veshjet tradicionale te tradites popullore malazeze.