Konventa mbi të drejtat e fëmijës (CRC): Dallime mes rishikimesh

Content deleted Content added
vNo edit summary
Rreshti 2.182:
që mund të dëmtojë shëndetin, moralin ose të rrezikojë jetën a zhvillimin e tij
normal.
*284. Ne baze te Kodit te Familjes, kur gjykata konstaton se prindi shperdoron te
drejten prinderore ose tregon pakujdesi te rende ne ushtrimin e saj, ose me
veprimet e tij ndikon ne menyre te demshme ne edukimin e femijes, me vendim
gjyqesor i hiqet e drejta prinderore (neni 76).
55
*285. Ne Kodin e Familjes parashikohen rastet kur prindi te cilit nuk i eshte
besuar femija per rritje dhe edukim pas zgjidhjes se marteses, nuk i gjen me vend
veprimet ose masat e marra nga prindi qe ushtron te drejten prinderore, mund t’i
Rreshti 2.197:
caktuara, parashikohet edhe ne Kodin Penal ku shoqerohet dhe me masat
perkatese te denimit.
*286. Ne baze te Kodit Penal mosdhenia e mjeteve te nevojshme per jetesen e
femijeve nga personi, qe ne zbatim te nje vendimi gjyqesor detyrohet te jape,
perben kundervajtje penale dhe denohet me gjobe ose me burgim deri ne 1 vit
(neni 125).
*287. Gjithashtu, Kodi Penal parashikon si veper penale braktisjen e femijes nen
moshen 14 vjeç nga prindi, ose personi qe es hte i detyruar te kujdeset per te. Ne
kete rast ai denohet me gjobe ose me burgim deri ne tre vjet. Nese si pasoje e
Rreshti 2.209:
rastet e fyerjes, mosperfilljes, dhunes mendore ndaj femijes etj. Keto raste i
nenshtrohen dispozitave te Kodit Penal si per te gjitha rastet e tjera.
*288. Ne projektin e ndryshimeve te Kodit Penal, parashikohet si kundervajtje
penale dhe denohet me gjobe ose me burgim deri ne dy vjet kanosja serioze per
hakmarrje, ose per gjakmarrje qe i behet personit te ngujuar duke penguar levizjen
Rreshti 2.217:
drejta per arsim dhe ne menyre indirekte ushtrohet nje dhune mendore me pasoja
per te miturin.
*289. Keqtrajtimi i femijeve eshte sot nje nder problemet me te mprehta me te
cilat ballafaqohet shoqeria shqiptare. Gjithnje e me teper po behet i pranishem
realiteti i hidhur i keqtrajtimit te femijeve ne forma te ndryshme brenda dhe jashte
familjes.
*290. Një problem shqetësues i dhjetevjeçarit të fundit është gjakmarrja dhe
hakmarrja, prej së cilës preken edhe fëmijët drejtpërdrejt ose indirekt, si autorë apo
si palë e dëmtuar. Shumë të mitur janë të detyruar të mos ndjekin shkollën për
shkak të këtij fenomeni.
*291. Fëmijët e rrugës përfaqësojnë kategorinë më të pambrojtur, më të
ekspozuar ndaj shumë rreziqeve si keqtrajtimi, pasiguria, analfabetizmi,
kequshqyerja etj. Margjinalizimi i kësaj kategorie ushqehet nga shumë faktorë
Rreshti 2.232:
pjesshme vetëm në Tiranë janë identifikuar rreth 800 fëmijë të rrugës, të cilët
ushtrojnë "profesionin" e lypësit, shitësit ambulant, të llu straxhiut etj.
*292. Fëmijët e pambrojtur, jetimë dhe me prindër të divorcuar bien shpesh
"pre" e shfrytëzimit dhe dhunimit në format më të larmishme. Këto kanë qenë
objekt shkrimesh në media dhe lajme në TV dhe një pjesë e tyre të trajtuar nga
Rreshti 2.243:
shkaqet qe kane sjelle keqtrajtimin e femijes ose anashkalojne, ne dëm te interesit
te te miturit, situaten e krijuar ne familje.
*294. Kodi Penal parashikon si veper penale rastet e marredhenieve seksuale, ose
homoseksuale me persona ne gjini ose nen kujdestari. Ne baze te dispozites
perkatese, kryerja e marredhenieve seksuale, homoseksuale, si dhe akteve te tjera
Rreshti 2.249:
ndodhen ne raporte kujdestarie apo te biresimit, denohet me burgim deri ne pese
vjet.
*295. Me projektin per ndryshimet e Kodit Penal, parashikohet qe per
marredhenie homoseksuale, si dhe per akte te tjera seksuale masa e denimit te
shtohet nga pese vjet ne 7 vjet. Me ndryshimet qe parashikohen pervec te tjerave,
synohet te behet nje percaktim me i plote i dispozites.
*296. Sipas nenit 54 te Kushtetutes, fëmijët (dhe këtu kihet parasysh si fëmijët
mbi 14 vjec ashtu dhe ata nën 14 vjec) kanë të drejtën e një mbrojtje të veçantë
nga shteti. Problemi kryesor ne kete kuader nuk qendron ne mbrojtjen juridike te
Rreshti 2.397:
fëmijëve një përkrahje të veçantë duke u siguruar atyre një pjesë të financimit për
ta, në rastet e vendosjes së tyre në institucionet private të përkujdesit social.
*316. Legjislacioni shqiptar per kategori te caktuar te femijeve me paaftesi ka
parashikuar kritere te vecanta.
*317. Ligji nr. 8098, date 28.03.1996 “Per statusin e te verberve”, percakton
pergjegjesite e shtetit dhe te shoqerise per kete kategori personash ku futen dhe
femijet. Sipas ligjit, shteti dhe shoqeria marrin ne mbrojtje personat e verber dhe
Rreshti 2.406:
kushteve optimale te jetes, dhenien e fondeve per depistimin dhe ridiagnostikimin
ne klinikat brenda dhe jashte vendit etj (neni 2).
*318. Gjithashtu ligji sanksionon detyrimin e shtetit per te mbrojtur te verberit
nga te gjitha llojet e shfrytezimit, diskriminimit, abuzimit, fyerjes dhe talljes.
*319. Per te nxitur punesimin e kesaj kategorie personash, punedhenesi perfiton
ulje te tatimit mbi fitimin te barabarte me perqindjen e fuqise punetore te verber
(neni 6).
*320. Ligji parashikon dhe mundesine e arsimimit falas te te verberve ne sistemin
shteteror, por njekohesisht dhe integrimin e tyre ne arsimin e zakonshem te
mesem ose te larte, shpenzimet e te cilit perballohen nga shteti. Shkolla e
Rreshti 2.422:
legjislacionit te lidhur me kete fushe dhe per menyren e zgjidhjes se problemeve te
tyre.
*321. Ne ligjin nr. 7889, date 14.12.1994 “Per statusin e invalidit”, jane perfshire
kategorite e personave qe kane shkalle te ndryshme te paaftesise fizike, dhe te
drejtat qe kane ata sidomos ne aspektin ekonomik, si sigurimi i nivelit ekonomik te
Rreshti 2.429:
argetuese.
61
*322. Po t’i referohemi realitetit, ai eshte me pak favorizues nga parashikimet
ligjore qe jane ne pjesen me te madhe te tyre favorizuese dhe ne nivelin e duhur
per kushtet e Shqiperise, per kete kategori personash.
*323. Persa i perket arsimimit te femijve me paaftesi mendore e fizike, ne ligjin
nr. 7952, date 21.06.1995 “Per sistemin arsimor parauniversitar” eshte parashikuar
nje kapitull per arsimin special publik, i cili trajtohet si pjese perberese e sistemit
Rreshti 2.446:
mesimore per femijet e paafte hartohen deri ne mbarim te arsimit te detyrueshem
shkollor.
*324. Megjithese ligji parashikon hapjen e degeve dhe kurseve per kualifikimin e
kuadrove te arsimit special, kjo fushe le per te deshiruar, sidomos per trajtimin e
femijve me paaftesi qe ndjekin sistemin e zakonshem arsimor. Per kete qellim jane