Dua të di/Ndodhit/Fizikë: Dallime mes rishikimesh

Content deleted Content added
Faqe e re: :: 3000 *Ora e zallit në Egjipt, Kinë, Indi; Pjesa më e madhe e figurave të krijuara nga yjet, pagëzohen me emra. *Egjiptianët përdorin peshoren me pesha të hekuri. :: 2769 *Egjip...
(Pa ndryshime)

Versioni i datës 11 shkurt 2008 01:59

3000
  • Ora e zallit në Egjipt, Kinë, Indi; Pjesa më e madhe e figurave të krijuara nga yjet, pagëzohen me emra.
  • Egjiptianët përdorin peshoren me pesha të hekuri.
2769
  • Egjiptianë krijojnë kalendarin 365-ditësh, Viti i ri fillon më 1 Thout (19 korrik), fillimi i vërshimeve të Nilit.
2750
  • Hemisfera veriore e galaktikës nga Babilonasit pagëzohet sipas sipas figurave të kafshëve.
2500
  • Babilonasit gjejnë ciklin (babi. sharu) e zënies së diellit dhe të hënës; kinezët përdorin hijen e shkopit si akrep i orës.
2449
  • Nga Kina, vëzhgohet lidhja e 5 planetëve xixëllues.
2300
  • Shënimet e para mbi fluturimin dhe mjetet ndihmëse për fluturim
2258
  • Kinezët fusin në zbatim një kalendarë të bazuar në lëvizjet e Hënës dhe Diellit.
2136
  • Dy astronom të oborrit mbretëror kineze varen. Shkaku llogaritja e gabueshme e zënies së diellit.
1850
  • Objekti për qëllim astronomie i quajtur "Stonehenge" (gurët e varur), ndërtohet si vend i shenjtë.
1700
  • Në Babiloni futet në zbatim dita 24-orësh.
1500
  • Për matjen e kohës, në Heliopolis ndërtohet "Kullgjilpëra e Kleopatrës" [ arb. مسلتي كليوبترا ].
1450
  • Punohet në bronz "karroca e diellit" [ dan. Solvognen ] në Trundholm (Danimark)
1400
  • Kinezët paraqesin gjatësinë e vitit me 365 ditë dhe 1/4 e ditës.
1223
  • Në Siri përshkruhet gjerësisht zënia e diellit (5 mars)
763
  • Përshkrimi më i moçëm i zënies së diellit tek babilonasit (15 qershor)
720
  • Në Kinë mbahen shënime për Kometa dhe Yjeve të Rinjë (Nova)
700
  • Lëvizjet themelore të planetëve tashmë janë të njohura.
624
  • Talesi i Mileti (-552)
594
  • Soloni [ gr. Σόλων ] pas shtatë shekujsh përmirëson kalendarin e quajtur "Lunisolar"
585
  • Talesi i Miletit parallogarit ekzaktë zënien e diellit për datën 25 maj.
575
  • Anaksimandëri i Miletit, publikon hartën e parë të Botës.
500
  • Fillozofia e natyrës me katër elemente, dominon Gren e vjetër; Futja në batim e kalendarit; Pitagora Filoaisi i Kroton-it, ne një flaë në qendër, argumenton botëkuptimet e tij për qendrën e Gjithësisë.
467
  • Anaksagorasi i Klazomenait, përshkruan rënien spektakulare të një Meteori.
450
  • Filozofi Empedokles ligjëron se materia as nuk fitohet, as nuk humbet.
  • Demokriti dhe Epikuri e kuptojnë dritën si jashtëqitje të trupave.
440
  • Aristylosi i Samosë dhe Timoharisi gjejë vendet e Yjeve të palëvizshme [ lat. stellae fixae ]
  • Metoni me ndihmen e treguesit të hijes "Gnomon" [ gr. γνώμων] tregon pikat ekstreme të kthimit të diellit.
432
  • Sipas Metonit futet në zbatim për 19 vite një kalendarë me 235 vite.
420
  • Demokriti themelon "Mësimet mbi atomin", e cila vetëm në mënyrë gjeometrike dallon nga pozita e saj.
400
  • Në Greqinë e vjetër ndizet zjarri me ndihmen e energjisë së diellit.
388
  • Platoni themelon "Akademin" në Athinë.
384
  • Aristoteli (-322)
383
  • Babilonasit përdorin një kalendarë të bazuar sipas Hënës, me 7 vite të brishta në 19 vite.
380
  • Kidinuni cakton kohëzgjatjen mesatare në mes të fazave të barabarta të Hënës, me vlerë prej 29,530594 ditëve.
365
  • Heraklidi i Pontusit, shpjegon lëvizjet e përditshme të qiellit sipas rrotullimit (rotacionin) të Tokës.
360
  • Aristoteli për "rënia e lirë" thotë se është "lëvizje e nxituar", mirëpo e përjashton që trupat e rëndë bien më shpejtë se ata të lehtë.
320
  • Aristarki i Samos (-250)
300
  • Në Kinë, për herë të parë përmendet Kompasi.
287
  • Arkimedi i Syrakusit (-212)
276
  • Eratostenesi i Kyrenesë (-195)
270
  • Aristaku vërteton për të parën, pamjen e botës sipas "helioqendrës".
265
  • Aistaku llogarit afërsinë e Diellit (4,8 mil. km.) dhe të Hënës
240
  • Eratostenesi i Kryrenesë paraqet perimetrin e Tokës.
238
  • Egjiptasit fusin në zbatim vitin e brishtë, për çdo katër vite.
214
  • Arkimedi vërteton ligjin e "momentit të forcës", konstrukton vinçin dhe peshëngritësin me ujë e ventil.
200
  • Kinezët përdorin pasqyre të lakuara për mbledhjen e rrezeve të diellit; Peshëngritësi, Rrotë-dredhatori, Rrotë-ngjeshatori, Rrota, Rrotëza

Kaçavida, Dhëmbëzori dhe Spiralja tashmë janë të njohura dhe përdorën në Kinë, ku edhe është futur në zbatim kalendari me vite "Lunisolare" (7 vite të brishta brenda 19 viteve)

160
  • Hiparkosi, përpilon pjesën më të rëndësishme të "Almagest"-it [ arb. الكتاب المجسطي ]
  • Në Pergamonë paraqitet në publikë një Glob i Tokës.
134
  • Hiparkosi vëzhgon një komet dhe përpilon një katalog me mbi 1000 yje, ashtu që të mund të regjistrohen ndryshimet e mundshme.
70
  • Në Athinë ndërtohet "Kulla e Erës", e cila ekziston edhe sot.
46
  • Futja në zbatim e kalendarit Julian.