Dua të di/Ndodhit/Matematikë: Dallime mes rishikimesh
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Rreshti 6:
:: -2000
*Në shkrimet e lëna nga babilonasit, shihen detyra për përdorimin e teoremës së Pitagorës.
*Në librin e llogaritjes të Ahmesë (papirus), paraqiten zhvillime të mira të llogaritjes së thyesave. Fillon përdorimi i simboleve të Algjebrës.
:: -1000
*Në Kinë përdoren në masë tabelat llogaritëse.
:: -624
*Talesi i Miletit (-552) <small>[ Θαλῆς ὁ Μιλήσιος
:: -610
*Anaksimandëri i Miletit
:: -580
*Pitagora i Samosë
:: -546
*
:: -500
*Grekët e vjetër i shënojnë numrat sipas alfabetit të tyre; përdorin tabelat llogaritëse.
*
:: -490
*Zeno i Eleasë (-430) <small>[ Ζήνων ὁ Ἐλεάτης ]</small>
:: -469
*Sokrati (-399) <small>[ Σωκράτης ]</small>
:: -460
*
:: -455
*Hipokrati i Koses (-370) <small>[ Ἱπποκράτης ὁ Κῷος ]</small>
:: -427
*Platoni (-347) <small>[ ]</small>
:: -415
*Theaetetus i Athinës (-369) <small>[ ]</small>
:: -400
*Hipokrati përmbledhë "elementet" e para, një punim standart i gjeometrisë; Shifra Zero, përdoret në fillim dhe në mes të numrave.
Rreshti 38:
*Platoni themelon "Akademin" në Athinë
:: -365
*Euklidi i Aleksandrisë (-300) <small>[ ]</small>
:: -325
*Euklidi në "elemete" jep vërtetimet e para aksiomatike të gjeometrisë; vërteton pafundësinë e numrave pirim
Rreshti 44:
*Romakët përdorin Abakun e dorës.
:: -276
*Eratosthenes i Kyrenesë (-195) <small>[ ]</small>
:: -262
*Apolonius i Pergesë (-190) <small>[ ]</small>
:: -250
*Arkimedi vërteton pafundësin e sistemevit të numrave, përdorë për herë të parë katrorin ekzaktë të segmentit parabolës; bënë llogaritje të mira të vlerave të përafërta të numrit PI
Rreshti 65:
*Ptolimeu përdorë në "Almaest", rrafshet dhe trigonometrinë e sferës.
:: 250
*Diofantusi i Aleksandrisë <small>[ ]</small>
:: 280
*Diofantusi boton një paraqitje të Algjebrës dhe dhe zhvillon fuqizimin e numrave.
Rreshti 71:
*Paposi i Aleksandrisë shkruan veprën e tij kryesore "Koleksionet"
:: 476
*Ariabata <small>[ ]</small>
:: 498
*Ariabati mëson llogaritjen ekzakte të rrënjës së kubit, në versionin e veprës "Ganita-pada"
Rreshti 77:
*Matematikanët, Isidorosi i Miletit dhe Anthemiosi i Tralleisit llogarisin arkitekturën e Kishës Haxhia Sofia që gjendej në Konstantinop.
:: 598
*Brahmagupta (-665) <small>[ ]</small>
:: 630
*Brahmagupta themelon Mësimin mbi thyesat.
Rreshti 85:
*Indasit përdorin shifrën Zero dhe përdorin një sistem të pozicionimit.
:: 710
*Prifti irlandez Beda (673-735)<small>[ ]</small> , përshkruan një sistem për nxhehjen me gishta.
:: 780
*Ibn Musa al-Hwarizmi (Choresem, -850) <small>[ ]</small>
:: 814
*Arabët marrin në përdorim shifrat indiane ("arabe")
:: 829
*al-Hvarizmi përdorë sistemin decimal së bashku me shifrën Zero.<small>[ ]</small>
*Al-Ma'mun përkthen veprën e Euklidit. <small>[ ]</small>
:: 999
*Papa Silvesteri II fillon të lejojë përdorimin e shifrave arabe në Evropë. <small>[ ]</small>
:: 1100
*Rregulla e Rufinit, e quajtur kështu më vonë; për myslimanët, tashmë e njohur.
:: 1180
*Leonardo Fibonaqi i Pisës (-1250) <small>[ ]</small>
:: 1200
*Omar ben Ibrahim Akayami zgjidhë barazimet gjeometrike të shkallës së tretë me ndihmen prerjes tërthore të sferës. <small>[ ]</small>
:: 1202
*Botohet libri "Liber Abaci" i Fibonaqit, me këtë përfundimisht fillon përdorimi i shifrave arabe më Evropë. Ai llogarit gjithë numrat primë, nga 11 deri 97. Punë e madhe për atë kohë.
:: 1436
*Regiomontanusi (Johanes Myller, -1476) <small>[ ]</small>
:: 1462
*Botohet vepra e Regiomontanusit, "De triangulis omnimodis libri quinque".
Rreshti 110:
*Për herë të parë në Evropën perëndimor, Regiomontanusi ligjëron Matematikën dhe Astronominë.
:: 1465
*S.Ferro <small>[ ]</small>
:: 1471
*Albreht Dyrer (-1528) <small>[ gjer. Albrecht Dürer ]</small>
:: 1472
*Libri i parë për gjeometri në gjuhën gjermane.
Rreshti 118:
*Në Itali shtypet libri i parë për llogaritje.
:: 1487
*Mihael Shtifel (-1567) <small>[ gjer. Michael Stifel apo Styfel, Stieffel, Stiefel ]</small>
:: 1489
*J.Vidman <small>[gjer. Johannes Widmann ]</small> boton një libër për llogaritje në të cilin paraqiten shenjat e mbledhjes dhe zbritjes.
:: 1491
*Në Florencë <small>[ Florentia ]</small>, shtypet për herë të parë shifra Zero.
:: 1492
*Adam Riez (-1559) <small>[ fr. Adam Ries ]</small>
:: 1500
*S.Ferro gjenë një metod për zgjedhjen e barazimit të shkallës së tretë, dhe nuk e bënë publike.
*N.Tartaglia <small>[it. Niccolò Fontana Tartaglia ]</small>
:: 1501
*
:: 1509
*Pacoli <small>[ it. Fra' Luca Bartolomeo de Pacioli ]</small> boton në Itali "De divina proportione" <small>[ ]</small>
| |||