E Drejta e Autorit
LIGJ
PER TE DREJTEN E AUTORIT
Në mbështetje të nenit 16 të ligjit nr.7491, dt.
29.4.1991 "Për dispozitat kryesore kushtetuese", me propozi- min e Këshillit të Ministrave,
KUVENDI POPULLOR
I REPUBLIKES SE SHQIPERISE
V E N D O S I
KREU I
MBROJTJA E SE DREJTES SE AUTORIT
Neni 1
Ky ligj mbron veprat letrare, artistike e
publicistike dhe veprat e tjera (që këtu do të quhen thjesht "vepra" ), ku futet çdo krijim origjinal intelektual i kësaj natyre, pavarësisht nga forma e shprehjes si:
a) vepra të shkruara, duke përfshirë edhe programe kom-
pjuter;
b) leksione, fjalime, predikime dhe vepra të tjera të
shprehura gojarisht;
c) vepra muzikore, me ose pa tekst shoqërues;
ç) vepra teatrale ose teatrale-muzikore;
d) vepra koreografike dhe pantonima;
dh) vepra audiovizuale;
e) vepra të arteve të bukura: vizatime, piktura, skulp-
tura, gdhendje e litografi;
ë) vepra arkitektonike;
f) vepra fotografike;
g) vepra të artit të aplikuar;
gj) ilustrime, harta, plane, skica dhe vepra tredimensio-
nale në fushën e gjeografisë, të topografisë, arkitekturës dhe shkencës.
Mbrojtja nuk varet nga mënyra a forma e të shprehurit,
cilësia dhe qëllimi i veprës.
Në mbrojtje nuk përfshihen idetë, procedurat,proceset,
sistemet, mënyrat e veprimit, konceptet, parimet a zbulimet e shprehura, të parashikuara ose të shpjeguara në vepër.
Neni 2
Vepra dhe koleksione të prejardhura
Gëzojnë të njëjtën mbrojtje si veprat edhe:
a) përkthimet, përshtatjet, sistemimet dhe transfor-
mime të tjera të veprave e të materialeve folklorike;
b) përmbledhjet e veprave, të shprehjeve popullore
ose thjesht të dhënat e faktet, si enciklopedi, antologji dhe burime të dhënash të tjera që janë origjinale për nga natyra e përzgjedhjes dhe e sistemimit.
Mbrojtja e veprave të përmendura në paragrafin e
parë bëhet pa cënuar mbrojtjen ndaj veprave bazë, që përdoren për krijimin e veprave të prejardhura.
Neni 3
Mbrojtja që parashikon ky ligj për veprat letrare e
artistike, nuk aplikohet për:
a) përmbledhëset e gazetat zyrtare të karakterit le-
gjislativ e administrativ dhe perkthimet zyrtare të tyre;
b) shprehjet popullore;
c) lajmet e ditës;
ç) thjesht faktet e të dhënat.
KREU II
TE DREJTAT QE GEZOJNE MBROJTJE
Neni 4
Të drejtat morale të autorit
Autori i veprës ka të drejtë të kërkojë, përveç të
drejtave ekonomike që parashikohen në nenin 5 të këtij ligji, dhe sikur ato të drejta të jenë transferuar me vullnetin e tij, edhe:
a) autorësinë e veprës, veçanërisht të drejtën që
emri i tij të shkruhet në kopjet e veprës dhe, kur e lejon praktika e sipas tradites, t'i bashkëngjitet veprës, kur kjo përmendet publikisht;
b) të mbetet anonim ose të përdorë një pseudonim;
c) të kundërshtojë çdo lloj shtrembërimi, heqje a
ndryshimi dhe çdo veprim tjetër perçmues ndaj veprës, gjë që do të cënonte nderin dhe emrin e tij;
ç) të kundërshtojë bashkautorësinë e vendosur në më-
nyrë arbitrare nga të tjerët për shkaqe të ndryshme. ( Të drejtat e radhitura në këtë nen, këtej e tutje do të quhen "të drejta morale" ).
Neni 5
Të drejtat ekonomike të autorit
Autori ka të drejtën ekskluzive mbi veprën e tij që
të lejojë:
a) riprodhimin e veprës;
b) importimin e veprës në vend, me qëllimshpërnda-
rjeje ( shitjeje, marrjeje me qira, dhënieje me qira, dhëni- eje hua ) për publikun;
c) përkthimin e veprës;
ç) përgatitjen e përshtatjeve, të sistemimeve a
transformimeve të veprës;
d) shfaqen a deklamimin e veprës para publikut;
dh) komunikimin e veprës për publikun me anë të
transmetimit ose ritransmetimit;
e) transmetimin e veprës për publikun me kabllo a
mjet tjetër.
Autori i një vepre audiovizuale, ose i çfardo vepre
tjetër, si fonogram, program kompjuteri, bankë informacioni dhe i çfarëdo vepre që lexohet me aparaturë, ka të drejtën ek- skluzive të lejojë dhënien me qira ose hua të veprës së tij. (Të drejtat e radhitura në këtë nen, këtej e tutje do të quhen " të drejta ekonomike" ).
KREU III
KUFIZIMET E TE DREJTAVE EKONOMIKE
Neni 6
Riprodhimi i lire me qëllim përdorimi vetiak
Lejohet riprodhimi i një vepre të botuar, sipasli-
gjeve, vetëm për përdorim vetjak ( duke përfshirë këtu edhe përdorimin për qëllime kërkimore, shkencore dhe pedagogjike) pa lejen e autorit dhe pa pagesë a shpërblim.
Paragrafi i parë nuk zbatohet për:
a) riprodhimin e veprave arkitekturore në formën e
ndërtesave a të ndërtimeve të tjera;
b) riprodhimin reprografik të veprave të arteve të
bukur të botuara në sasi të kufizuara; paraqitja grafike e ve- prave muzikore ( fletë muzike ) dhe e fletoreve me shënime ose e botimeve të tjera, të paracaktuara për një qëllim të vetëm përdorimi;
c) riprodhimin e programeve të kompjuterëve, me
përjashtim të rasteve të paraqitura në nenin 13;
ç) çdo riprodhim tjetër që do të binte në
kundërshtim me proçesin e shfrytëzimit të veprës dhe do të dëmtonte interesat legjitime të autorit.
Neni 7
Riprodhimi i lirë në formë citimi
Lejohet, pa pëlqimin e autorit dhe pa pagesë a
shpërblim të citohet një vepër e botuar sipas ligjit në një vepër tjetër, po gjithmonë duke shkruar detyrimisht burimin dhe em- rin e autorit, po qe se është në veprën origjinale, me kusht që citimi të jetë i ndershëm, i saktë dhe të mos tejkalohet qëllimi i përdorimit.
Neni 8
Përdorimi i lirë për mësimdhënie
Lejohet, pa pëlqimin e autorit dhe pa pagesë a
shpërblim, por duke përmendur detyrimisht burimin dhe emrin e autorit, po qe se është në veprën origjinale:
a) të përdoret një vepër e botuar sipas ligjit për
ilustrime në botime, transmetime a regjistrime të zërit e të figurës për mësimdhënie;
b) të riprodhohen, me mjete reprografike, artikuj të
veçantë të botuar sipas ligjit në një gazetë a revistë; pjesë të shkruara të shkëputura nga një vepër e botuar sipas ligjit, ose një vepër e plotë e shkurtër e botuar sipas ligjit, për mësimdhënie a për provime në institucione shkollore, veprim- taria e të cilave nuk ka qëllim të drejtëpërdrejtë a të tër- thortë fitimin komercial, me kusht që përdorimi të jetë gji- thnjë i ndershëm.
Neni 9
Riprodhimi i lirë nga biblotekat dhe arkivat
Lejohet, pa pëlqimin e autorit dhe pa pagesë a
shpërblim, riprodhimi i një vepre në një kopje nga një biblotekë ose arkiv, veprimtaria e të cilëve nuk ka për qëllim të drejtëpërdrejtë a të tërthortë fitimin komercial. Kopja në fjalë mbetet në koleksionin e përhershëm të biblotekës a të arkivit, me qëllim :
a) ruajtje dhe, po të jetë nevoja (në rast humbjeje,
shkatërrimi ose daljeje jashtë përdorimi), edhe zëvëndësimi;
b) zëvendësimi i një kopjeje (të humbur, të shkatërruara
të dalë jashtë përdorimi) për koleksionin e përhershëm të një bibloteke ose arkivi tjetër.
Këto veprim kryhen nëse blerja e kopjes origjinale është
e pamundur për një periudhë kohe të gjatë dhe në kushte të arsy- eshme.
Neni 10
Riprodhimi i lirë për qëllime legale dhe administrative
Lejohet, pa pëlqimin e autorit dhe pa pagesë a shpërblim,
riprodhimi i një vepre për përdorim në një proçes gjyqësor ose proçese të tjera administrative në masën e përligjur nga qëlli- mi.
Neni 11
Përdorimi i lirë me qëllim dhënieje informacioni
Lejohet, pa pëlqimin e autorit dhe pa pagesë a
shpërblim, por duke përmendur detyrimisht burimin dhe emrin e autorit,po qe se është në veprën origjinale:
a) të riprodhohet e të shpërndahet me anë të
shtypit, transmetimit a komunikimit për publikun me kabllo, një artikull i botuar në një gazetë a revistë me temë ekonomike, po- litike apo fetare ose një vepër tjetër e transmetuar, në ra- stet kur e drejta e riprodhimit, e transmetimit ose e një ko- munikimi të ngjashëm për publikun nuk është shprehimisht e kufizuar;
b) të riprodhohet dhe t'i jepet publikut, në rastet
kur jepen lajme për një ngjarje të ditës, një vepër e parë ose e dëgjuar gjatë asaj ngjarjeje, me anë të fotografisë, kinematografisë, transmetimit a komunikimit me kabllo, pa kaluar masën e qëllimit informativ;
c) të riprodhohen në shtyp, në transmetime ose në mje-
te të tjera të komunikimit masiv, leksione, fjalime, predik- ime dhe vepra të tjera të një natyre të ngjashme me to, të mbajtura në vende publike, si dhe fjalimet e mbajtura gjatë një proçedure ligjore, me qëllim dhënieje informacioni (pa tejkaluar qëllimin informativ), në një kohë që autorët në fja- lë ruajnë të drejtën e botimit të përmbledhjeve të veprave të tilla.
Neni 12
Përdorimi i lirë i fotografive të veprave
të vendosura në vende publike
Lejohet, pa pëlqimin e autorit dhe pa pagesë a
shpërblim,riprodhimi, transmetimi ose komunikimi për publikun me kabllo,i një fotografie të një vepre arkitektonike, arti të bukur, vepre fotografike ose vepre arti të aplikuar, të vendosur në një vend publik (shesh, rrugë, park, etj.), me përjashtim të rasteve kur fotografia është tema kryesore e riprodhimit, tra- nsmetimit a komunikimit dhe kur përdoret për qëllime komerciale.
Neni 13
Riprodhimi i lirë dhe përshtatja për
programe kompjuteri
Lejohet, pa pëlqimin e autorit dhe pa pagesë a
shpërblim të veçantë, që pronari ligjor i një programi kompjuteri të bëjë një kopje a përshtatje të një programi të tillë, me kusht që kjo kopje a kjo përshtatje:
a) të jetë e domosdoshme për përdorimin e programit të
kompjuterit për qëllimin, për të cilin është marrë programi në rrugë ligjore;
b) të përdoret për arkiva dhe, po të jetë nevoja(në
rrastet kur kopjet humbasin, shkatërrohen ose dalin jashtë përdo- rimit), të zëvendësohet kopja e marrë në rrugë ligjore. Kopja ose përshtatja, të përmendura në paragrafin e parë, shkatërrohen, në rastet kur pronësia e kopjeve të programit të kompjuterit nuk është më e ligjshme.
Neni 14
Zbërthimi i lirë i programeve të
kompjuterit
Pëlqimi i autorit nuk është i detyrueshëm, kur ripro-
dhimi i kodit dhe përshtatja ("përkthimi") janë të domosdosh- me për marrjen e të dhënave të nevojshme për ndërveprimin e një programi kompjuteri të krijuar në mënyrë të pavarur me programe të tjera, por vetëm kur plotësohen kushtet e mëposhtme:
a) kur ky veprim kryhet me anë të licencës, ose nga
një person tjetër që ka të drejtë të përdorë kopjen e programit, apo nga një person tjetër i autorizuar;
b) kur të dhënat e nevojshme për ndërveprim nuk u
janë dhënë më parë personave të përmendur në paragrafin "a";
c) kur këto veprime kufizohen në ato pjesë të
programit origjinal, që janë të domosdoshme për krijimin e aftësisë ndërvepruese.
Dispozitat e paragrafit të parë ndalojnë përdorimin e
këtyre të dhënave:
a) për qëllime të tjera, veç atij të aftësisë
ndërvepruese të programit të kompjuterit të krijuar në mënyrë të pavarur;
b) për dhënie personave të tretë, me përjashtim të
rasteve kur kjo është e domosdoshme për aftësinë ndërvepruese të programit të kompjuterit të krijuar në mënyrë të pavarur;
c) për përdorimin e të dhënave për zhvillimin,
prodhimin a dhënien e një programi kompjuteri të ngjashëm përsa i përket mënyrës së shprehjes, ose për ndonjë qëllim tjetër që cenon të drejtën e autorit.
Dispozitat e këtij neni nuk duhet të interpretohen në
mënyrë të tillë që të lejojnë zbatimin e tij në një formë që bie ndesh me shfrytëzimin normal të programit të kompjuterit, ose dëmtimin e interesave të ligjshme të autorit.
Neni 15
Regjistrimi i lirë i përkohshëm nga
organe transmetuese
Një organ transmetues mund të regjistrojë për
përdorim të përkohshëm, me mjetet e tij, një vepër, për të cilën ai e gëzon këtë të drejtë pa pëlqimin e autorit dhe pa shpërblim të posaçëm. Ky organ është i detyruar ta shkatërrojë regjistri- min në fjalë brenda gjashtë muajve, që nga koha e marrjes, për- veç rasteve kur është rënë dakord me autorin e veprës për një afat më të gjatë. Megjithatë një regjistrim i tillë mund të ru- het në arkiva zyrtare dhe pa një marrëveshje të tillë, kur ka vlera të veçanta dokumentare a historike.
Neni 16
Shfaqja e lirë publike
Lejohet, pa pëlqimin e autorit dhe pa pagesë a
shpërblim, shfaqja publike e një vepre gjatë një verimtarie të një institucioni shkollor, përgatitur nga vetë personeli, po qe se spektatorët janë thjesht personeli dhe studentët e institu- cionit, prindërit ose kujdestarët e studentëve, si dhe persona të tjerë që kanë lidhje të drejtpërdrejtë me institucionin.
KREU IV
KOHEZGJATJA E MBROJTJES
Neni 17
Kohëzgjatja e mbrojtjes
Përveç rasteve të përcaktuara ndryshe në këtë kre, e
drejta morale ruhet përgjithmonë dhe e drejta ekonomike e një vepre ruhet gjatë gjithë jetës së autorit dhe 50 vjet pas vde- kjes së tij.
Neni 18
Kohëzgjatja e mbrojtjes së veprave me
autorë të përbashkë
Të drejtat morale dhe ekonomike të një vepre anonime
ose me një pseudonim ruhen për 50 vjet që nga dita e botimit të parë të ligjshëm të veprës. Nëse identiteti i autorit zbulohet para afatit të kësaj date, zbatohen, sipas rastit, dispozitat e neneve 17 dhe 18.
Neni 19
Kohëzgjatja e mbrojtjes së veprave kolektive
fotografike dhe audiovizuale
Të drejtat morale dhe ekonomike të një vepre kolektive
fotografike a audiovizuale ruhen 50 vjet që nga data kur kjo vepër i është dhënë në mënyrë të ligjshme publikut ose, në rast të kundërt, për 50 vjet që nga data e prodhimit të veprës, pra 50 vjet pas krijimit të saj.
Neni 20
Kohëzgjatja e mbrojtjes së veprave të
artit të aplikuar
Të drejtat morale dhe ekonomike të veprës së artit të
aplikuar mbrohen gjer në krye të 25 vjetëve nga dita e prodhimit.
Neni 21
Llogaritja e afateve
Çdo kohëzgjatje në këtë kre shkon deri në fund të
vitit kalendarik.
KREU V
PRONESIA E TE DREJTAVE TE AUTORIT
Neni 22
Pronësia e të drejtave të autorit
Autori i një vepre është pronar i parë i të drejtave
morale dhe ekonomike mbi veprën e tij.
Neni 23
Pronësia e të drejtave për vepra me
bashkëautorë
Bashkëautorët e një vepre me autorësi të përbashkët
janë bashkëpronarët e parë të të drejtave morale dhe ekonomike të veprës së tyre. Por, nëse një vepër me bashkautorë mund të ndahet në pjesë më vete ( pra, nëse pjesët e saj mund të rip- rodhohen, ruhen ose të përdoren veç e veç ), atëhere bashkau- torët kanë të drejta të pavarura për pjesë të tilla të veprës, duke ruajtur bashkëpronësinë e të drejtave për veprën e përba- shkët.
Neni 24
Pronësia e të drejtave për veprën kolektive
Pronari i parë i të drejtave morale dhe ekonomike të
një vepre kolektive do të jetë personi fizik a juridik, me iniciativën dhe nën drejtimin e të cilit është krijuar vepra dhe me emrin e të cilit ka dalë.
Neni 25
Pronësia e të drejtave për veprat e krijuara
në bazë kontrate pune
Në rastin e veprës së krijuar nga një autor për një
person fizik a juridik (në vijim do të quhen "punëdhënës") me kontratë pune dhe gjatë kohës së punësimit, pronari i parë i të drejtave morale dhe ekonomike do të jetë autori, veç ras- teve kur në kontratë është parashikuar ndryshe. Të drejtat ekonomike për një vepër të tillë do të quhet se i janë kalu- ar punëdhënësit në masën e nevojshme për veprimtaritë e duhu- ra që punëdhënësi kryen në kohën e krijimit të veprës.
Neni 26
Pronësia e të drejtave për vepra
audiovizuale
Në rastin e veprave audiovizuale, pronari i parë i
të drejtave ekonomike do të jetë prodhuesi i një vepre të tillë.
Neni 27
Marrja e autorsisë
Me qëllim që autori i një vepre të njihet si i tillë,
në mungesë të provave të kundërta dhe rrjedhimisht të ketë të drejtën të ngejë padi për shkelje të proçedurave, do të jetë e mjaftueshme që emri i tij të ketë dalë në vepër në mënyrën e zakonshme .
Në rast të një vepre anonime ose të një vepre me pseu-
donim botuesi ka për detyrë ta përfaqsojë autorin, kur s'ka provë të kundërt dhe, me këtë cilësi, ka të drejtë të mbrojë e të kërkojë respektimin e të drejtave të autorit. Ky parag- raf nuk ka fuqi vepruese, kur autori zbulon vetveten dhe pro- von pretendimin për autorësinë e veprës.
Neni 28
Prezumimi i së drejtës së prodhuesit
Personi fizik ose juridik, emri i të cilit del në një
vepër audiovizuale në mënyrë të zakonshme si prodhues, do të quhet prodhues i një vepre të tillë në mungesë të provës për të kundërtën.
KREU VI
KALIMI I TE DREJTAVE DHE LICENCAVE
Neni 29
Kalimi i të drejtave
Kalimi i të drejtave ekonomike mund të bëhet me
caktim midis të gjallëve, me dispozita të trashëgimisë li- gjore ose me testament.
Të drejtat morale nukkalohen midis të gjallëve,
por mund të kalohen medispozitat e trashëgimisë ligjore ose me testament.
Neni 30
Licencat
Autori i një vepre mund t'u lëshojë licencë të
tjerëve për të kryer veprime që përfshihen në të drejtat e tij ekonomike. Licenca të tilla mund të jenë licenca jopërjasht- imore ose licenca përjashtimore.
Licenca jopërjashtimore i jep të drejtë licencëma-
rrësit të kryejë veprime lidhur me autorin dhe me licencë- marrës të tjerë jopërjashtimorë sipas normave që i lejohen atij.
Licenca përjashtimore i jep të drejtë licencë-
marrësit të kryejë veprime që kanë të bëjnë me përjashtimin e të tjerëve, duke përfshirë edhe autorin, sipas normave që i lejo- hen atij.
Asnjë licencë nuk do të quhet licencë përjashtimore,
veç rasteve kur përcaktohet shprehimisht në një kontratë ndërmjet autorit dhe licencëmarrësit.
Neni 31
Forma e kontratave për transferime
dhe licenca
Kontrata për transferimin e të drejtave ekonomike
dhe për licencat përjashtimore, për të kryer veprime që mbulohen nga të drejtat ekonomike, bëhen me shkrim.
Neni 32
Qëllimi i transferimeve dhe i licencave
Transferimi i të drejtave ekonomike dhe i licencave,
për të kryer veprimet e parashikuara nga të drejtat ekonomike,mu- nd të kufizohet për të kryer disa veprime specifike, si dhe lidhur me kohën, qëllimin, shtrirjen territoriale, gjerësinë dhe mënyrat e mjetet e shfrytëzimit.
Mospërmendja e territorit, në të cilin transferohen të
drejtat ekonomike ose jepet licenca për të vepruar sipas të drejtave ekonomike, konsiderohet si kufizim i transferimit ose licencës brenda vendit në të cilin është dhënë transfe- rimi.
Mospërmendja e shtrirjes, e mënyrave dhe e mjeteve të
shfrytëzimit, për të cilat është bërë transferimi i të drej- tave ekonomike ose është dhënë licenca për të kryer veprime breda të drejtave ekonomike, konsiderohet si kufizim i tran- sferimit ose i licencës për një shtrirje të tillë, për mjete dhe mënyra të tilla shfrytëzimi, që janë të nevojshme për që- llimin e parashikuar, kur jepet e drejta e transferimit ose i licencës.
Neni 33
Tjetërsimi i origjinaleve ose i kopjeve të veprave.
Transferime dhe licenca lidhur me të drejtën
e autorit në vepra të tilla
Nëse autori tjetërson origjinalin ose një kopje të
veprës së tij, në rast se nuk ka dispozita të kundërta në kontratë, atëhere, në këtë veprim ai nuk konsiderohet se ka bërë kalimin e të drejtave ekonomike, ose ka dhënë licencën për të kryer veprime që përfshihen në të drejtat ekonomike.
Pavarësisht nga paragrafi i parë, blerësi i ligjshëm i
një origjinali ose kopjeje të një vepre, nëse në kontratë për një blerje të tillë nuk specifikohet ndryshe, ka të drejtën e ekspozimit të një origjinali të tillë ose kopjeje drejtpërdrejt në publik.
Privilegji i përmendur në paragrafin e dytë nuk përfshin
personat që kanë marrë në posedim origjinalet ose kopjet e një vepre me anë huazimi, qiradhënieje, ose në mënyra të tjera, pa qenë pronarë të një origjinali ose kopjeje të tillë.
KREU VII
MBROJTJA E SHFAQJEVE, FONOGRAMEVE DHE PROGRAMEVE
Neni 34
Veprime që kërkojnë autorizimin e ekzekutuesve
Pa autorizimin e ekzekutuesve asnjë person nuk mund të
kryejë veprimet e mëposhtme :
1. Transmetimin e programeve të tyre, përveç rasteve
kur programet përbëhen :
a) nga një regjistrim i shfaqjes, pa përfshirë
regjistrimet e bëra sipas kushteve të nenit 39;
b) nga një ritransmetim të autorizuar nga
organizata, që e ka transmetuar programin e parë.
2. Dhënien për publik të shfaqes së tyre, veç rasteve
kur dhënia përbëhet :
a) nga një regjistrim i programit;
b) nga një transmetim i shfaqjes.
3. Regjistrimin e shfaqjes së paregjistruar.
4. Riprodhimin e një regjistrimi të shfaqjes së tyre,
në secilin prej rasteve të mëposhtme :
a) kur shfaqja është regjistruar më parë pa
autorizimin e tyre;
b) kur riprodhimi bëhet për qëllime të tjera, ndryshe
nga ato për të cilat ekzekutuesit kanë dhënë autorizimin e tyre;
c) kur shfaqja është regjistruar fillimisht në përpu-
thje me dispozitat e nenit 35, por riprodhimi është bërë për qëllime të tjera nga ato që përmenden në atë nen.
Në mungesë të një marrëveshjeje kontraktore, që
parashikon të kundërtën, ose të rrethanave të punësimit, nga të cilat del normalisht e kundërta :
a) autorizimi për të transmetuar nuk nënkupton
autorizimin për të lëshuar licencë për organizata të tjera që të transmetojnë shfaqen;
b) autorizimi për të transmetuar nuk nënkupton një
autorizim për regjistrimin e shfaqjes;
c) autorizimi për regjistrim të shfaqes dhe
riprodhim të regjistrimit nuk nënkupton një autorizim për transmetimin e shfaqjes;
ç) autorizimi për të transmetuar dhe regjistruar
shfaqjen nuk nënkupton një autorizim për riprodhim dhe regjistrim.
Që nga çasti kur ekzekutuesit kanë dhënë autorizimin
për përfshirjen e shfaqjes së tyre në një regjistrim vizual a audiovizual, dispozitat e paragrafëve të parë e të dytë, shkronjat "c" dhe "ç" nuk veprojnë.
Asnjë paragraf i këtij neni nuk iu heq të drejtën
ekzekutuesve për të bërë kontrata me kushte e klauzola më të fa- vorshme për shfaqjet e tyre.
Mbrojtja sipas këtij neni mbaron në krye të 50
vjetëve, duke filluar nga fundi i vitit, në të cilin është dhënë shfaqja.
Neni 35
Aktet që kërkojnë autorizimin e prodhuesve dhe të
fonogrameve
Pa autorizimin e prodhuesve të fonogrameve, asnjeri nuk
mund :
a) të riprodhojë drejtpërdrejt a tërthorazi fonogramin
e tij;
b) të importojë ndonjë kopje të fonogramit të tij ;
c) të japë hua ose të lëshojë me qira kopje të
fonogramit të tij.
Mbrojtja e përmendur në paragrafin e parë mbaron në
fund të periudhës 50 vjeçare, duke filluar nga fundi i vitit, kur fonogrami është prodhuar për herë të parë.
Neni 36
Shpërblimi për prodhimin e fonogrameve
Nëse një fonogram i botuar për qëllime komerciale,
ose riprodhimi i një fonogrami të tillë, përdoret drejtpërsëdrej- ti për transmetim ose për t'iu dhënë publikut, atëhere përdo- ruesi i paguan prodhuesit sipas marrëveshjes një shpërblim për ekzekutuesit dhe prodhuesit e fonogramit.
Nëse ndërmjet ekzekutuesve dhe prodhuesit nuk ka ma-
rrëveshje, atëhere gjysma e shumës së marrë nga prodhues do t'iu paguhet ekzekutuesve nga ana e prodhuesit.
Detyrimi për shpërblim mbaron në krye të 50 vjetëve,
duke filluar nga fundi i vitit në të cilin fonogrami u pro- dhua për herë të parë.
Neni 37
Veprime që kërkojnë autorizimin e organizatave
transmetuese
Pa autorizimin e organizatave transmetuese asnjë
person nuk mund të bëjë veprimet e mëposhtme :
1. Ritransmetimin e programeve të tyre.
2. Regjistrimin e programeve të tyre.
3. Riprodhimin e një regjistrimi të programeve të
tyre:
a) kur regjistrimi, nga i cili është kryer një
riprodhim, është bërë pa autorizimin e tyre, ose;
b) kur transmetimi është regjistruar fillimisht në
përputhje me dispozitat e nenit 39, por riprodhimi është kryer për qëllime të ndryshme nga ato, për të cilat bëhet fjalë në atë nen.
Mbrojtja sipas këtij neni përfundon në krye të 50
vjetëve, duke filluar nga fundi i vitit, në të cilin është bërë transmetimi.
Neni 38
Kufizime për mbrojtjen
Nenet 35, 36 dhe 37 të këtij ligji nuk zbatohen,
kur veprimet e përmendura në to janë bërë :
a) për përdorim privat, mësimdhënie ose kërkime
shkencore, me kusht që një përdorim i tillë të mos bjerë në kun- dërshtim me shfrytëzimin normal ( të një shfaqjeje, fonogra- mi ose transmetimi ) dhe kurdoherë pa dëmtuar në masë të ma- dhe interesat ligjore të pronarëve të të drejtave, që jepen me dispozitë në këtë kapitull;
b) për dhënien e lajmeve aktuale, me kusht që të
përdoren vetëm pjesë të shkurtëra të një shfaqjeje, të një fono- grami ose të një transmetimi;
c) për citatet, në forma të shkurtra nga një shfaqje,
një fonogram ose një transmetim, me kusht që këto citate të përputhen me praktikën e zakonshme të qëllimit informativ të këtyre citateve;
ç) për qëllime të tjera të tilla, që përfshihen në
kufizimet për të drejtat ekonomike në veprat letrare dhe arti- stike, sipas Kreut III.
Kërkesat për autorizim në nenet 35, 36 dhe 37 të
sipërpërmendura për të bërë regjistrimet e shfaqjeve dhe tran- smetimeve, për të riprodhuar regjistrime të tilla dhe për të riprodhuar fonograme të botuara për qëllime komerciale nuk merren parasysh, kur regjistrimi nga riprodhimi është bërë prej një organizate transmetuese me anë të mjeteve të veta dhe për programet e veta, vetëm në rast se :
a) lidhur me çdo transmetim të regjistrimit të një
shfaqjeje ose të një riprodhimi të bërë prej saj, sipas këtij paragrafi, organizata transmetuese ka të drejtën për të transmetuar pikërisht këtë shfaqje;
b) lidhur me çdo transmetim të regjistrimit të një
programi dhe me çdo transmetim të një riprodhimi, ose re- gjistrimi të tillë të një programi, të bërë sipas kushteve të këtij programi, organizata transmetuese ka të drejtën të transmetojë pikërisht këtë program;
c) lidhur me çdo regjistrim të bërë, sipas këtij
paragrafi ose të një riprodhimi prej saj, regjistrimi i çdo rip- rodhimi prej saj shkatërrohet brenda 60 ditëve, përveç kopjes së vetme, e cila mund të ruhet vetëm për qëllime arkivimi.
Neni 39
Shenja për mbrojtjen e fonogrameve
Si kusht për mbrojtjen e fonogrameve, parashikuar
nga nenet 35 dhe 36 të këtij ligji, të gjitha kopjet e fonogram- eve të botuara dhe ambalazhimet e tyre duhet të kenë një shënim me shenjën "P" (shkronja "P" e brendashkruar në një rreth), të shoqëruar me datën dhe vitin e botimit të parë, me qëllim që të paralajmërohet se është prodhim i mbrojtur. Nëse kopjet ose ambalazhet e tyre nuk e identifikojnë prodh- uesin a blerësin e patentës nga prodhuesi, duke dhënë emrin, markën e prodhimit ose shënime të tjera, atëhere shënimet duhet të përfshijnë emrin e pronarit të të drejtave të pro- dhimit.
Kur kopjet ose ambalazhet e tyre nuk identifikojnë
ekzekutuesit kryesorë, atëhere shënimi duhet të përfshijë em- rin e personit që ka të drejtën e autorësisë së këtyre ekze- kutuesve, sipas kushteve të këtij ligji.
Neni 40
Fusha e zbatimit
Mbrojtja e ekzekutuesve sipas dispozitave të neneve
35 dhe 36 të këtij ligji është e zbatueshme kur:
a) ekzekutuesi është me shtetësi shqiptare;
b) shfaqja është dhënë në territorin e Shqipërisë;
c) shfaqja është regjistruar në një fonogram, i cili
përfshihet në të drejtat e mbrojtjes sipas paragrafit të dytë;
ç) shfaqja, e cila nuk është regjistruar në
fonogram, përfshihet në një testament që ka të drejtën e mbrojtjes sipas paragrafit të tretë.
Mbrojtja e fonogrameve sipas neneve 36 dhe 37
zbatohet kur:
a) selia e organizatës ndodhet në Shqipëri;
b) programi është transmetuar nga një stacion që
ndodh et në Shqipëri.
Ky ligj zbatohet edhe për shfaqjet, fonogramet dhe
programet që duhet të mbrohen në përputhje me konventat ku bën pjesë Shqipëria.
KREU VIII
ADMINISTRIMI KOLEKTIV I TE DREJTAVE TE AUTOREVE
DHE I TE DREJTAVE TE TJERA
Neni 41
Agjensia për mbrojtjen e të drejtave të autorëve
Për aq kohë sa të drejtat e autorëve dhe të drejtat e
tjera nuk do të ushtrohen nga vetë ata, administrohen nga një shoqëri kombëtare e të drejtave të autorëve dhe e të drejtave të tjera, e cila më poshtë do të quhet "agjenci".
Kjo agjenci do të jetë i vetmi person juridik në
Shqipëri për drejtimin administrativ kolektiv të të drejtave të autorëve. Ajo do të administrojë gjithashtu të drejtat e au- torëve të panjohur ose të humbur.
Neni 42
Aktet që rregullojnë veprimet e agjencisë
Agjencia e mbështet veprimtarinë e saj mbi këtë ligj
dhe mbi akte të tjera nënligjore, si dhe mbi rregulloren e saj të brendshme të miratuar nga Ministri i Kulturës, i Rinisë dhe i Sporteve.
Neni 43
Pranimet në agjenci
Agjencia pranon për bashkëpunim të gjithë autorët,
trashëgimtarët e tyre, botuesit, prodhuesit e disqeve, të kase- tave a të filmave dhe ata që kanë autorësinë. Atributet pre- rogative të agjencisë përcaktohen me votim të hapur në Asam- blenë e përgjithshme të saj, e cila do të funksionojë sipas rregullores së brendshme, të hartuar nga agjencia dhe të mir- atuar nga ministri.
Neni 44
Përcaktimi i tarifave
Pagesa e tarifave për autorët dhe poseduesit paguhen
sipas tarifave që rregullohen me procedurën e mëposhtme:
a) tarifat caktohen pas diskutimit me autorët dhe
shoqatën përkatëse të poseduesve të të drejtave materiale të au- torësisë që janë të interesuar për këtë tarifë;
b) rregullorja për tarifat do të zbatohet vetëm pasi
të jetë miratuar nga ministri i Kulturës, i Rinisë dhe i Sport- eve;
c) rregullorja mbi tarifat të jetë e publikuar.
Neni 45
Kriteri i administrimit të të ardhurave
Agjencia administron në mënyrë rreptësisht të
barabartë të gjtha të drejtat që i janë dhënë a besuar. Ajo respekton parimin që çdo anëtar të marrë pjesën që i takon nga përdorimi i veprës.
Këto honorare do të shpërndahen çdo vit, çdo 6 ose 3
muaj për secilin autor apo bashkëautor.
Agjencia mbikqyret nga ministri i Kulturës, i Rinisë
dhe i Sporteve. Përfaqësuesit e autorizuar prej tij asistojnë në mbledhjet e agjencisë dhe ndërhyjnë vetëm në rast të shkel- jeve të akteve normative që rregullojnë veprimtarinë e saj.
Neni 46
Funksionet e agjencisë së autorëve
Agjencia e autorëve kryen këto veprime:
a) hyn në bisedime për kushtet dhe honoraret që do
të paguhen dhe lëshon autorizime për veprime që përfshihen nga të drejtat ekonomike përjashtimore të administruara prej agjencisë;
b) mbledh honoraret për autorizimet e përmendura në
pikën (a);
c) u shpërndan autorëve honoraret e mbledhura;
ç) kryen veprimtari të tjera, për të cilat është au-
torizuar nga autorët në përputhje me nenin 48 për ushtrimin e të drejtave ekonomike përjashtimore që administron.
Neni 47
Garancitë për funksionimin e agjencisë së
autorëve
Administrimi i të drejtave sipas nenit 46 nuk
duhet të kufizojë të drejtat ekonomike përjashtimore të administ- ruara nga agjencia e autorëve. Për të garantuar parandalimin e kufizimeve të tilla, të gjitha vendimet për metodat e rre- gullat e mbledhjes dhe të shpërndarjes së honorareve, si dhe për aspekte të tjera të rëndësishme të veprimtarisë adminis- trative të agjencisë, merren nga autorët që mbrohen nga agj- encia.
Autorëve, të drejtat e të cilëve administrohen nga
agjencia u jepet informacion i rregullt, i plotë dhe i hollësi- shëm për veprimtarinë e agjencisë së tyre, me qëllim që të ushtrojnë të drejtat e tyre.
Pa autorizimin e autorëve, të drejtat e të cilëve
administrohen drejtpërdrejt ose nëpërmjet përfaqësuesve të tyre, asnjë honorar i mbledhur nga agjencia e autorëve nuk mund të përdoret për qëllime të tjera, përveç qëllimeve që kanë të bëjnë me mbulimin e kostos aktuale të administrimit të të drejtave në fjalë dhe shpërndarjes së pjesës së honorareve, që mbeten pas zbritjes së kostos së sipërpërmendur.
Sasia e honorareve të mbledhura nga agjencia e
autorëve pas zbritjes së kostos aktuale të administrimit dhe zbritjeve të mundshme që vetë autorët e autorizojnë, u shpërnda- het autorëve në përpjestim sa më të drejtë me përdorimin aktual të veprave të tyre.
Neni 48
Administrimi kolektiv i të drejtave për shfaqjet,
fonogramet dhe programet
Të drejtat e shfaqjeve, fonogrameve dhe programeve të
parashikuara në Kreun VII (nenet 42 dhe 49) do të zbatohen me rezervën që gjërat ndryshojnë dhe që nuk janë të fiksu- ara një herë e përgjithmonë (mutatis mutandis).
Neni 49
Pozita e autorëve të huaj
Veprat e autorëve të huaj mbrohen sipas dispozitave
të këtij ligji dhe konventave ndërkombëtare, në të cilat ka ad- eruar Republika e Shqipërisë.
KREU IX
MASAT DHE SANKSIONET NE RAST SHKELJESH TE TE DREJTAVE
TE PERCAKTUARA NE KETE LIGJ
Neni 50
Autori, ose personat që në mënyrat e përcaktuara nga
ky ligj kanë fituar të drejtën e tyre mbi një vepër, kur në ushtrimin e këtyre të drejtave pengohen ose konstatojnë se dikush tjetër i ka përfituar ato padrejtësisht, kanë të drejtë t'i drejtohen gjykatës.
Gjykata shqyrton çështjen në bazë të normave të
përcaktuara në këtë ligj dhe në përfundim vendos si për të drejtat morale, ashtu edhe për ato ekonomike mbi veprën. Pas denoncimit të autorit, agjencisë së autorëve ose të ndonjë shoqate të tyre ndaj personit që ka përvetësuar të drejtat morale a ekonomike mbi një vepër të krijuar në kup- timin e këtij ligji, fillon ndjekja penale sipas dispozitave të përcaktuara në kodin penal.
Çështja penale pushon, kur një gjë të tillë e kërkon
autori krijues i veprës.
KREU X
DISPOZITA TE PERGJITHSHME
Neni 51
Fusha e zbatimit
Dispozitat e këtij akti i referohen:
a) veprave të autorëve që janë me shtetësi
shqiptare,ose me banim të përhershëm në Shqipëri;
b) veprave që janë botuar për herë të parë në
Shqipëri, pavarësisht nga kombësia a vendbanimi i autorëve.
Ky akt vlen edhe për:
a) vepra të pabotuara, ose të botuara për herë të p
rë në një vend të huaj nga autorë me kombësi të huaj e me vendbanim të përhershëm në një vend të huaj, në rastet kur vendi ku banon autori, ose kur veprat janë të botuara, vendi ku janë botuar për herë të parë ofron të njëjtat masa mbroj- tëse për autorë me kombësi shqiptare apo me banim në Shqipë- ri për veprat e tyre të pabotuara ose të botuara për herë të parë në Shqipëri;
b) vepra që do të mbrohen në Shqipëri në bazë e në
përputhje me konventat ndërkombëtare, në të cilat ka aderuar edhe Shqipëria.
Neni 52
Aktet nënligjore për zbtimin e ligjit
Ngarkohet Këshilli i Ministrave, Ministria e
Kulturës, e Rinisë dhe e Sporteve, Komiteti i Shkencës dhe i Teknikës si dhe Ministria e Arsimit të hartojnë aktet nënligjore përkatëse për zbatimin e këtij ligji.
Neni 53
Nenet 315 deri 328 të kodit civil të Republikës së
Shqipërisë shfuqizohen.
Neni 54
Ky ligj hyn në fuqi menjëherë.
Tiranë më 19.5.1992
Nr.i ligjit: 7564
Shpallur me dekretin nr.192, datë 23.5.1992 të Presidentit të Republikës së Shqipërisë, Sali Berisha.
Ndryshime te Ligjit
redaktoL I G J
Nr.7923, datë 19.4.1995
PER DISA NDRYSHIME NE LIGJIN NR.7564, DATE 19.5.1992
"PR TE DREJTEN E AUTORIT"
Në mbështetje të nenit 16 të ligjit nr.7491, datë 29.4.1991
"Për dispozitat kryesore kushtetuese", me propozimin e Këshillit të Ministrave,
KUVENDI POPULLOR
I REPUBLIKES SE SHQIPERISE
V E N D O S I:
Neni 1
Neni 17 ndryshohet si vijon:
"Kohëzgjatja e mbrojtjes
Përveç rasteve të përcaktuara ndryshe në këtë kre, e drejta
morale ruhet përgjithmonë dhe e drejta ekonomike ruhet gjatë gjithë jetës së autorit dhe 70 vjet pas vdekjes së tij".
Kohëzgjatja e veprës të bëhet "70 vjet" edhe në nenet 18 dhe
19 të ligjit.
Neni 2
Neni 26 ndryshohet si vijon:
"Pronësia e të drejtave për veprat audiovizuale
Prodhuesi i veprës audiovizuale është personi fizik ose
juridik që merr iniciativën dhe përgjegjësinë për të realizuar veprën.
Kontrata që lidh prodhuesi me kompozitorin dhe autorët e tjerë
të një vepre audiovizuale përmban edhe kalimin te prodhuesi të së drejtës së shfrytëzimit të veprës audiovizuale, pa prekur të drejtën morale dhe ekonomike të autorëve.
Vepra audiovizuale quhet e përfunduar, kur është përcaktuar me
një marrëveshje të përbashkët varianti përfundimtar ndërmjet autorit ose bashkautorëve dhe prodhuesit.
Shpërblimi i autorit për përdorimin e veprës bëhet për çdo
rast dhe për çdo mënyrë shfrytëzimi".
Neni 3
Neni 41 ndryshohet si vijon:
"Agjencitë për të drejtën e autorit
Autorët mund t'i mbrojnë vetë të drejtat e tyre. Kur këto të
drejta nuk mund të ushtrohen nga ata vetë, kanë të drejtë të themelojnë "agjenci" për mbrojtjen e të drejtave të tyre në mënyrë kolektive. "Agjencitë" e autorëve janë shoqëri private ortakësh që nuk ndjekin qëllim fitimi e që udhëhiqen nga statutet dhe rregulloret e përgjithshme në funksionimin e tyre. Agjencitë krijohen sipas degëve të artit".
Neni 4
Neni 42 ndryshohet si vijon:
"Aktet që rregullojnë veprimet e agjencive
Agjencitë e mbështetin veprimtarinë e tyre mbi këtë ligj, mbi
akte të tjera ligjore e nënligjore, si dhe mbi statutet dhe rregulloret e tyre të brendshme të miratuara nga ministri i Kulturës, Rinisë dhe Sporteve".
Neni 5
Neni 43 ndryshohet si vijon:
"Pranimet në agjenci
Agjencitë pranojnë për bashkëpunim sipas degëve të artit të
gjithë autorët, trashëgimtarët e tyre, prodhuesit e disqeve, të kasetave a të filmave dhe ata që kanë autorësinë.
Atributet prerogative të agjencive përcaktohen me votim të
hapur në Asamblenë e Përgjithshme që funksionin sipas statuteve dhe rregulloreve të përgjithshme, të hartuara nga agjencitë de të miratuara nga ministri i Kulturës, Rinisë dhe Sporteveþ.
Neni 6
Neni 44 ndryshohet si vijon:
"Përcaktimi i tarifave
1. Tarifat për përdoruesit e pronësisë artistike nga entet
buxhetore dhe jobuxhetore rregullohen sipas ligjit nr.7581, datë 7.7.1992 "Për çmimet dhe tarifat" ose me kontrata ndërmjet përdoruesve dhe agjencive të autorëve të krijuara sipas degëve të artit.
Përdoruesit e pronësisë intelektuale në fushën e artit dhe
kulturës, buxhetore ose jobuxhetore, brenda datës 15 dhjetor të çdo viti paraardhës detyrohen të përfundojnë kontrata me shoqëritë e autorëve, të prëcaktojnë detyrimet e palëve dhe tarifat që do tþu paguhen këtyre shoqërive të autorëve për vitin pasardhës.
Përdorimi i veprave letrare pa kontratë dhe pa autorizimin e
shoqërive të autorëve përbën shkelje të së drejtës së autorit dhe sjell përgjegjësi penale.
2. Tarifat e shpërndarjes caktohen pas diskutimit të autorëve
me komisionet dhe pasi miratohen nga këshillat e administrimit të agjencive të autorëve".
Neni 7
Neni 45 ndryshohet si vijon:
"Kriteret e administrimit të të ardhurave
Agjencitë administrojnë në mënyrë rreptësisht të barabartë të
gjitha të drejtat që u janë dhënë a besuar. Ato respektojnë parimin që çdo anëtarë të marrë pjesën që i takon nga përdorimi i veprës.
Këto honorare shpërndahen çdo vit, çdo 6 ose 3 muaj për
secilin autor a bashkautor.
Agjencitë mbikëqyren nga ministri i Kulturës, Rinisë dhe
Sporteve. Përfaqësuesit e autorizuar prej tij asistojnë në mbledhjet e agjencive dhe ndërhyjnë vetëm në rast të shkeljeve të akteve normativë që rregullojnë veprimtarinë e tyre".
Neni 8
Neni 46 ndryshohet si vijon:
Funksionet e agjencive të autorëve
Agjencitë e autorëve kryejnë këto funksione:
a) hyjnë në bisedime për kushtet dhe honoraret që do të
paguhen dhe lëshojnë autorizime për veprime që përfshihen nga të drejtat ekonomike përjashtimore të administruara prej agjencive;
b) mbledhin honoraret për autorizimet e përmendura në pikën
(a);
c) u shpërndajnë autorëve honoraret e mbledhura;
ç) kryejnë veprime të tjera, për të cilat janë autorizuar nga
autorët në përputhje me nenin 48 për ushtrimin e të drejtave ekonomike përjashtimore që administrojnë".
Neni 9
Neni 47 ndryshohet si vijon:
"Garancitë për funksionimin e agjencive të autorëve
Administrimi i të drejtave sipas nenit 46 nuk duhet të
kufizojë të drejtat ekonomike përjashtimore të administruara nga agjencitë e autorëve. Për të garantuar, parandaluar garantimin e kufizimeve të tilla, të gjitha vendimet për metodat e rregullat e mbledhjes e të shpërndarjes së honorareve, si dhe për aspekte të tjera të rëndësishme të veprimtarive administrative të agjencive, merren nga autorët që mbrohen nga agjencitë.
Autorëve, të drejtat e të cilëve administrohen nga agjencitë,
u jepet informacion i rregullt, i plotë dhe i hollësishëm për veprimtarinë e agjencisë së tyre, me qëllim që të ushtrojnë të drejtat e tyre.
Pa autorizimin e autorëve, të drejtat e të cilëve
administrohen drejtpërdrejt ose nëpërmjet përfaqësuesve të tyre, asnjë honorar i mbledhur nga agjencitë e autorëve nuk mun të përdoret për qëllime të tjera, përveç qëllimeve që kanë të bëjnë me mbulimin e kostos aktuale të administrimit të të drejtave në fjalë dhe shpërndarjes së pjesës së honorareve që mbeten pas zbritjes së kostos së sipërpërmendur.
Sasia e honorareve të mbledhura nga agjencitë e autorëve, pas
zbritjes së kostos aktuale të administrimit, tatimit mbi fitimin sipas ligjit dhe zbritjeve të mundshme që vetë autorët e autorizojnë, u shpërndahet autorëve në përpjesëtim sa më të drejtë me përdorimin aktual të veprave të tyre".
Neni 10
Në nenin 51, në paragrafin e parë shtohet shkronja "c" me këtë
përmbajtje:
"Për veprat e pronësisë intelektuale në fushën e artit që janë
krijuar para daljes së këtij ligji, përdorimi i tyre të bëhet sipas dispozitave të përcaktuara në këtë ligj nën rezervën që të drejtat ekonomike të realizohen pas hyrjes në fuqi të ndryshimeve të propozuara"
Neni 11
Ky ligj hyn në fuqi 15 ditë pas botimit në Fletoren Zyrtare.
Shpallur me dekretin nr.1096, datë 2.5.1995 të Presidentit të Republikës së Shqipërisë, Sali Berisha
REPUBLIKA E SHQIPËRISË KUVENDI
L I G J
Nr.8594, datë 6.4.2000
PËR DISA SHTESA DHE NDRYSHIME NË LIGJIN NR.7564, DATË 19.5.1992 "PËR TË DREJTËN E AUTORIT"
Në mbështetje të neneve 78 dhe 83 pika 1 të Kushtetutës, me propozimin e Këshillit të Ministrave,
K U V E N D I
I REPUBLIKËS SË SHQIPËRISË
V E N D O S I:
Në ligjin nr.7564, datë 19.5.1992 "Për të drejtën e autorit" bëhen këto shtesa dhe ndryshime:
Neni 1
Në nenin 1 shkronja "a" ndryshohet si vijon: "a) Vepra të shkruara, duke përfshirë edhe programe kompjuteri të shprehura në kod burimor ose në kod objekt."
Neni 2
Titulli i nenit 2 ndryshohet si vijon: "Vepra të prejardhura dhe koleksione."
Neni 3
Titulli i nenit 18 ndryshohet si vijon: "Kohëzgjatja e mbrojtjes së veprave anonime ose me pseudonim"
Neni 4
Në nenin 37, në pikën 3 shkronja "b", fjalët "… e nenit 39…" zëvendësohen me fjalët "… e nenit 38…"
Neni 5
Neni 50 ndryshohet si vijon: "Përkthimi, përshtatja, regjistrimi viziv ose auditiv, importimi, riprodhimi dhe vënia në qarkullim, futja e aparaturave të posaçme për riprodhim zëri dhe figure, transmetimi në radio e televizion ose në çfarëdo sallë ose me çdo mjet tjetër të pronësisë artistike, pa lejen e autorit ose të shoqatës së cilës ia ka kaluar të drejtat, në kundërshtim me dispozitat e këtij ligji apo të marrëveshjes ndërkombëtare të ratifikuara nga Republika e Shqipërisë, kur janë shkelur të drejtat morale dhe ekonomike të autorit, përbën kundërvajtje penale dhe dënohet me gjobë ose me burgim deri në 1 vit. Mosmarrëveshjet ndërmjet përdoruesit të veprës së pronësisë intelektuale dhe autorit ose shoqatës, të cilës i ka kaluar e drejta e tij, për mospërmbushjen e detyrimeve që rrjedhin nga kontrata e lidhur ndërmjet tyre, i paraqiten gjykatës përkatëse nga pala e interesuar për shqyrtim civil."
Neni 6
Neni 51 ndryshohet si vijon: "Dispozitat e këtij ligji u referohen: a) veprave, autorët e të cilave janë me shtetësi shqiptare ose me banim të përhershëm në Republikën e Shqipërisë, pavarësisht nga vendi ku janë botuar për herë të parë; b) veprave të botuara për herë të parë në Shqipëri ose në një shtet që është palë në marrëveshje ose në traktate ndërkombëtare për të drejtat e autorit, ku bën pjesë edhe Republika e Shqipërisë; c) veprave të botuara për herë të parë në një shtet që nuk është palë në një marrëveshje ose në traktate ndërkombëtare për të drejtat e autorit, në të cilat merr pjesë Republika e Shqipërisë, në rastet kur këto vepra janë botuar njëkohësisht ose deri në 30 ditë diferencë në territorin e atij shteti dhe në Republikën e Shqipërisë ose në një vend tjetër anëtar në marrëveshjet ndërkombëtare, ku merr pjesë edhe Republika e Shqipërisë. ç) veprave që janë krijuar para hyrjes në fuqi të këtij ligji, me kusht që të mos t'u ketë kaluar afati i mbrojtjes që përmendet në këtë ligj."
Neni 7
Neni 52 ndryshohet si vijon: "Ngarkohen Këshilli i Ministrave, Ministria e Financave, Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sporteve dhe Ministria e Arsimit dhe Shkencës të hartojnë aktet nënligjore përkatëse për zbatimin e këtij ligji."
Neni 8
Ky ligj hyn në fuqi 15 ditë pas botimit në Fletoren Zyrtare.
K R Y E T A R I
Skënder Gjinushi
Shpallur me dekretin nr.2601, date 19.4.2000 te Presidentit te Republikes se Shqiperise Rexhep Meidani
- L I G J
Nr.8630, datë 3.7.2000
PËR NJË NDRYSHIM NË LIGJIN NR. 7564 DATË 19.5.1992 " PËR TË DREJTËN E AUTORIT", NDRYSHUAR ME LIGJIN NR. 7329 DATË 19.4.1995 DHE LIGJIN NR. 8594 DATË 6.4.2000
Në mbështetje të neneve 78 dhe 83 pika 1 të Kushtetutës, me propozimin e nje deputeti,
K U V E N D I
I REPUBLIKËS SË SHQIPËRISË
V E N D O S I:
Neni 1
Në ligjin nr.7923, datë 19.4.1995 " Për disa ndryshime në ligjin nr.7564 datë 19.5.1992 " Për të drejtën e autorit", në nenin 3 fjalia e fundit, bëhet:
"Agjencitë e autorëve krijohen sipas degëve të artit, por jo më shumë se një agjenci për çdo degë të artit."
Neni 2
Ky ligj hyn në fuqi 15 ditë pas botimit në Fletoren Zyrtare.
K R Y E T A R I
Skënder Gjinushi
Shpallur me dekretin nr.2691, date 7.7.2000 te Presidentit te Repblikes se Shqiperise, Rexhep Meidani
- L I G J
Nr.8826, datë 5.11.2001
PËR DISA SHTESA NË LIGJIN NR.7564, DATË 19.5.1992 "PËR TË DREJTËN E AUTORIT"
Në mbështetje të neneve 78, 81 pika 1 dhe 83 pika 1 të Kushtetutës, me propozimin e një deputeti,
K UV E N D I
I REPUBLIKËS SË SHQIPËRISË
V E N D O S I:
Në ligjin nr.7564, datë 19.5.1992 "Për të drejtën e autorit", ndryshuar me ligjet nr.7923, datë 19.4.1995, nr.8594, datë 6.4.2000 dhe nr.8630, datë 3.7.2000 bëhen këto shtesa:
Neni 1
Në fund të nenit 50 shtohet neni 50/1 me këtë përmbajtje:
"Neni 50/1
Përbëjnë kundërvajtje administrative shkeljet e mëposhtme: a) Përdorimi i pronësisë artistike, nga subjekte fizike dhe juridike, pa lejen e
autorit, ose pa kontratë me shoqëritë e mbrojtjes së të drejtave të autorëve, shqiptarë
dhe të huaj, në respektim të marrëveshjeve ndërkombëtare të nënshkruara nga Republika e Shqipërisë. b) Mospagimi në afat i detyrimeve që rrjedhin nga zbatimi i kontratave ose i
autorizimeve midis autorëve shqiptarë ose të huaj ose shoqërisë që mbron të drejtat e tyre, me përdoruesit e pronësisë artistike.".
Neni 2
Në fund të nenit 50/1 shtohet neni 50/2 me këtë përmbajtje:
"Neni 50/2
Shkeljet e parashikuara në nenin 50/1 të këtij ligji, kur nuk përbëjnë vepër penale, quhen kundërvajtje administrative dhe dënohen me gjobë nga inspektorët e kontrollit të Policisë Tatimore në përbërje të Drejtorisë së Përgjithshme të Tatimeve. Këta inspektorë, përveç vjeljes
së gjobave që parashikohen më poshtë, i detyrojnë përdoruesit të bëjnë edhe arkëtimin e të
drejtës së autorit sipas këtij ligji. Gjobat janë si vijon: 1. Gjobë 100 000 - 400 000 lekë për përdoruesit e mëdhenj, si radiot dhe televizionet kombëtare, hotelet, prodhuesit (botuesit) e kasetave, videokasetave, kompaktdisqeve (CD), si dhe përdorues të tjerë të pronësisë artistike në fushat e letërsisë, arteve vizuale e fotografisë artistike. 2. Me gjobë nga 50 000 - 150 000 lekë për përdoruesit e mesëm, si radiot dhe televizionet lokale, diskotekat, pianobaret, restorantet me pistë për vallëzim, pubet,
operatorët e internetit, telebingot dhe lojërat e tjera të fatit që zhvillohen me spektakle, sallat me destinacion tjetër, si Pallati i Kongreseve, stadiume ose pallate sporti të lojërave me dorë, kur jepen me qira për koncerte.
3. Me gjobë nga 25 000 - 90 000 lekë për përdoruesit e vegjël, si kafenetë, baret,
restorantet, tavernat, hotelet, motelet dhe sallat e gjimnastikës aerobike.
Procedurat e ankimit dhe të ekzekutimit të masës administrative bëhen në përputhje me ligjin nr.8560, datë 22.12.1999 "Për procedurat tatimore në Republikën e Shqipërisë".
Neni 3
Në fund të nenit 50/2 shtohet neni 50/3 me këtë përmbajtje:
"Neni 50/3
Gjobat e vjelura nga përdoruesit e pronësisë artistike në kundërshtim me ligjin, kalojnë
gjashtëdhjetë për qind në buxhetin e shtetit dhe dyzet për qind në llogari të shoqërive të autorëve."
Neni 4
Në fund të nenit 50/3 shtohet neni 50/4 me këtë përmbajtje:
"Neni 50/4
Ministri i Financave nxjerr udhëzim për mënyrën e kontrollit të përdoruesve të
pronësisë intelektuale nga organet e Policisë Tatimore."
Neni 5
Ky ligj hyn në fuqi 15 ditë pas botimit në Fletoren Zyrtare.
Shpallur me dekretin nr.3149, date 16.11.2001 te Presidentit te Republikes se Shqiperise Rexhep Meidani
- L I G J
Nr.8838, datë 22.11.2001
PËR ADERIMIN E REPUBLIKËS SË SHQIPËRISË NË "TRAKTATIN E OBPI-SË "PËR TË DREJTËN E AUTORIT""
Në mbështetje të neneve 78, 81 pika 1, 83 pika 1 dhe 121 të Kushtetutës, me propozimin e
Këshillit të Ministrave,
K U V E N D I
I REPUBLIKËS SË SHQIPËRISË
V E N D O S I:
Neni 1
Republika e Shqipërisë aderon në "Traktatin e OBPI-së "Për të drejtën e autorit"".
Neni 2
Ky ligj hyn në fuqi 15 ditë pas botimit në Fletoren Zyrtare.
Shpallur me dekretin nr.3173, date 10.12.2001 te Presidentit te Republikes se Shqiperise Rexhep Meidani
TRAKTATI
I OBPI-SE I TE DREJTAVE TE AUTORIT ME DEKLARATEN E MIRATUAR TE KONFERENCES DIPLOMATIKE QE ADAPTOI TRAKTATIN DHE DISPOZITAT E KONVENTES SE BERNES (1971), TE CILAVE U REFEROHET TRAKTATI
OBPI Gjeneve 1997
Parathenia
Palet Kontraktuese,
Duke deshiruar te zhvillojne dhe te sigurojne mbrojtjen e te drejtave te autoreve ne punen e tyre letrare dhe artistike ne nje menyre sa me efektive dhe te barabarte qe te jete e mundur, Duke njohur nevojen te prezantojne rregulla te reja nderkombetare dhe te qartesojne interpretimi e rregullave ekzistuese, ne menyre qe te mundesojne zgjidhje te pershtatshme ndaj ceshtjeve te ngritura nga zhvillimet ekonomike, sociale, kulturore dhe teknologjike, Duke njohur perpjekjet e thella te zhvillimit dhe konvergjencen e teknikave te informimit dhe te komunikimit mbi prodhimin dhe shfytezimin e veprave artistike apo letrare, Duke theksuar rendesine e jashtezakonshme te ruajtjes se te drejtes se autorit si nje inkurajim per krijimtarine artistike dhe letrare, Duke njohur nevojen per te ruajtur nje ekuiliber midis te drejtave te autorit me interesat e pergjithshme publike, vecanerisht ne fushen e arsimit e te kerkimit shkencor dhe te hyrjes ne informacion sic eshte pasqyruar ne Konventen e Bernes, Bien dakord per sa me poshte:
Neni 1
Marredhenia me Konventen e Bernes
(1) Ky traktat eshte nje marreveshje e vecante brenda kuptimit te nenit 20 te Konventes se Bernes per mbrojtjen e puneve artistike dhe letrare per Palet Kontraktuese qe jane vende te Bashkimit Europian. Sic eshte vendosur ne ate Konvente, ky Traktat nuk do te kete asnje lidhje me traktate te tjera, pervecse me Konventen e Bernes, gjithashtu nuk do te paragjykoje asnje te drejte apo detyrim te vendosur ne traktate te tjera. (2) Asgje ne kete Traktat nuk do te devijoje nga detyrimet ekzistuese qe Palet Kontraktuese kane ndaj njeri-tjetrit ne Konventen e Bernes, lidhur me mbrojtjen e puneve artistike dhe letrare. (3) Qe ketej e tutje, "Konventa e Bernes" do t'i referohet Aktit te Parisit te 24 korrikut 1971, te kesaj Konvente, per mbrojtjen e puneve artistike dhe letrare. (4) Palet Kontraktuese do te bien dakord me nenet 1-21 dhe shtojcen e Konventes se Bernes.
Neni 2
Mundesia e mbrojtjes se te drejtave te autorit
E drejta e autorit shtrihet ne te shprehur dhe jo ne ide, procedura, metoda veprimi ose koncepte matematikore.
1) Nje deklarate e pranuar qe ka te beje me nenin 1(4): E drejta e riprodhimit, sic eshte percaktuar ne nenin 9 te Konventes se Bernes, ne vecanti te perdorimi i veprave ne forma dixhitale. Kuptohet qe depozitimi i nje vepre te ruajtur ne nje forme dixhitale ne nje mjedis elektronik perben nje prodhim ne permbushje me permbajtjen e nenit 9 te Konventes se Bernes.
Neni 3
Zbatimi i neneve 2-6 te Konventes se Bernes
Palet Kontraktore mund te zbatojne mutatis mutandis dispozitat e neneve 2-6 te Konventes se Bernes ne funksion te mbrojtjes se parashikuar per to ne kete Traktat. 2
Neni 4
Programet kompjuterike
Programet kompjuterike mbrohen si pune letrare brenda kuptimit te nenit 2 te Konventes se Bernes. Te tilla mbrojtje zbatohen ne programet kompjuterike, sidoqofte menyra ose forma e shprehjes se tyre.3 Neni 5
Perpilimi i te dhenave (regjistrat)
Organizimi i te dhenave ose materialeve te tjera, ne cdo forme, qe si rezultat i seleksionimit ose organizimit te permbajtjes konsiston ne krijimtarine intelektuale, mbrohen. Kjo mbrojtje nuk ka lidhje me te dhenat ose materialin ne vetvete dhe nuk paragjykon asnje te drejte autoresie qe ekziston ne te dhenat ose materialet e perpilimit. 4
Neni 6
(1) Autoret e veprave letrare dhe artistike gezojne te drejten ekskluzive per te autorizuar venien ne dispozicion te publikut te puneve te tyre origjinale ose te kopjeve nepermjet shitjes ose transferimit te pronesise ne nje menyre tjeter. (2) Asgje ne kete Traktat nuk do te ndikoje ne lirine e Paleve Kontraktore per te percaktuar kushtet, nese ka, nen te cilat perdorimi i te drejtave ne paragrafin (1) zbatohet pas shitjes se pare ose transferimit te pasurise ne nje forme tjeter te origjinalit ose kopjes se vepres, me autorizimin e autorit. 5
2) Deklarate e miratuar qe ka te beje me nenin 3: Kuptohet qe ne aplikimin e nenit 3 te ketij Traktati, shprehja "vend i Bashkimit" ne nenin 2-6 e Konventes se Bernes do te lexohet sikur t'i referohej nje Pale Kontraktuese te ketij Traktati, ne aplikimin e ketyre neneve te Bernes ne funksion te mbrojtjes se parashikuar ne kete Traktat. Gjithashtu, kuptohet qe vend jashte Bashkimit ne keto nene te Konventes ne te njejtat kushte do te lexohet per Konventen e Bernes te ketij Traktati. Se fundmi, kuptohet se nje reference ne nenin 3-6 te Konventes per nje "kombetare te nje vendi te njerit prej vendeve te Bashkimit" kur keto nene jane te aplikuara ne Traktat do te kuptohen ne lidhje me nje organizem nderqeveritar qe eshte nje Pale Kontraktuese ne kete Traktat, shtetas i njeres prej vendeve qe eshte anetar i kesaj organizme. 3) Deklarate e miratuar qe ka te beje me nenin 4: Mundesia e mbrojtjes te programeve kompjuterike nen nenin 4 te ketij Traktati perputhet me nenin 2 dhe eshte konsistent me Nenin 2 te Konventes se Bernes dhe baraz me dispozitat perkatese te Marreveshjes TRIPS. 4) Deklarate e miratuar qe ka te beje me nenin 5: Mundesia e mbrojtjes per perpilimin e te dhenave (regjistrave) ne haze te nenit 5 te ketij Traktati ne perputhje me nenin 2 te Konventes se Bernes dhe eshte baraz me dispozitat pergjegjese te Marreveshjes se TRIPS. 5) Deklarate e miratuar qe ka te beje me nenin 6-7: Sic perdoret ne keto nene, shprehja "kopje" dhe "origjinale dhe kopje" duke qene subjekt i te drejtes se shperndarjes dhe te drejtes per qira ne baze te asaj qe thuhet ne nenet, i referohet vetem kopjeve te percaktuara qe mund te vihen ne qarkullim si objekte te prekshme.
Neni 7
E drejta e qirase
(1) Autoret e: (i) programeve kompjuterike; (ii) puneve kinematografike; dhe (iii) puneve te trupezuara ne fonogram, sic percaktohet ne ligjin kombetar te Paleve Kontraktuese, gezojne te drejten ekskluzive per te autorizuar qiramarrjen tregtare ne publik te origjinalit ose kopjes se veprave te tyre. (2) Paragrafi (1) nuk zbatohet: (i) ne rastin e programeve kompjuterike, kur programi nuk eshte vete objekti kryesor i qiramarrjes; dhe (ii) ne rastin e puneve kinematografike, ne rast kur kjo qiramarrje tregtare ka shaktuar perhapje te kopjeve te ketyre veprave, duke demtuar materialisht te drejten ekskluzive te riprodhimit. (3) Pa kundershtuar dispozitat e paragrafit (1), Palet Kontraktuese, qe ne 15 prill 1994 vazhdojne te kene ne fuqi nje sistem te arsyeshem shperblimi te autoreve per marrjen me qira te kopjeve te puneve te tyre te shprehura ne fonogram, mund ta mbajne ate sistem ne qofte se qiramarrja e puneve te shprehura ne fonogram nuk rrit demtimin material te se drejtes ekskluzive te riprodhimit te autoreve.6 7
Neni 8
E drejta e komunikimit me publikun
Pa paragjykuar dispozitat e nenit 11(1)(ii), 11 i dyti(1)(i) dhe (ii), 11 i treti(1)(i), 14(1) (ii) dhe 14 dyti(1) te Konventes se Bernes, autoret e veprave artistike dhe letrare gezojne te drejten ekskluzive per te autorizuar cdo komunikim te veprave te tyre me publikun, me ose pa kabell, duke perfshire venien ne dispozicion te publikut te veprave te tyre, ne ate menyre qe anetaret e publikut te kene te mundur hyrjen ne to nga vendi dhe koha e zgjedhur personalisht nga fa. 8
Neni 9
Kohezgjatja e mbrojtjes se veprave fotografike
Ne lidhje me veprat fotografike, Palet Kontraktuese nuk do te zbatojne dispozitat e nenit 7(4) te Konventes se Bernes.
6) Deklarata e miratuar qe ka te beje me nenet 6,7 sic perdoren ne keto nene, shprehjet "kopje" dhe "origjinal dhe kopje") duke qene subjekt i te drejtes se shperndarjes dhe te drejtes se qirase ne baze te neneve, i referohen vecanerisht kopjeve te percaktuara qe duhet te dalin ne qarkullim si objekte te prekshme. 7) Oeklarate e miratuar qe ka te beje me nenin 7: Kuptohet qe dispozitat per lehtesine e mundesimit te berjes se nje komunikimi nuk ka te beje me komunikimin brenda kuptimit te Traktatit te Konventes se Bernes. Kuptohet qe asgje ne nenin 8 nuk pengon nje pale kontraktuese te zbatoje nenin 11 te dyte. 8 ) Oeklarate e miratuar qe ka te beje me nenin 8: Kuptohet qe dispozitat per lehtesine e mundesimit te berjes se nje komunikimi nuk ka te beje me komunikimin brenda kuptimit te Konventes se Bernes. Kuptohet qe asgje ne nenin 8 nuk pengon nje pale kontraktuese te zbatoje nenin 11 te dyte.
Neni 10
Kufizimet dhe perjashtimet
(1) Palet Kontraktore mund te parashikojne ne legjislacionin e tyre kombetar kufizime dhe perjashtime te te drejtave te autoreve per veprat artistike apo letrare te garantuara nga ky Traktat ne disa raste te vecanta, por qe nuk do te konfliktohen me shfrytezimin normal te vepres dhe nuk do te paragjykojne ne menyre te paarsyeshme interesat e ligjshme te autoreve. (2) Palet Kontraktore, kur zbatojne Konventen e Bernes mund te percaktojne ndonje kufizim ose perjashtim te te drejtave te parashikuara per ta ne disa raste te vecanta qe nuk konfliktohen me shfrytezimin normal te punes dhe nuk paragjykojne pa arsye interesat legjitime te autorit. 9
Neni 11
Detyrimet qe i perkasin masave teknologjike
Palet Kontraktore do te parashikojne mbrojtje te pershtatshme ligjore dhe sanksione ligjore efektive kunder shmangies nga masat teknologjike efektive, qe jane perdorur nga autoret ne lidhje me ushtrimin e te drejtave te tyre te njohura nga ky Traktat ose Konventa e Bernes dhe qe kufizojne veprime lidhur me punet e tyre, te cilat nuk jane te autorizuara nga autaret e lidhur apo te lejuar nga ligji.
Neni 12
Detyrimet qe permban informacioni i te drejtave te menaxhimit
(1) Palet Kontraktore duhet te sigurojne sanksione ligjore efektive dhe te pershtatshme kunder cdo personi qe, me dijeni, kryen cilendo nga sjelljet e meposhtme ose lidhur me sanksionet civile kur ka baza te arsyeshme te dije qe do te influencoje, mundesoje, lehtesoje ose do te fshen nje shkelje te cdo te drejte te mbuluar nga ky Traktat ose Konventa e Bernes: (i) te zhvendose ose te ndryshoje cdo informacion elektronik te se drejtes se menaxhimit pa autorizim; (ii) te shperndaje, importoje per shperndarje, radioperhape ose komunikoje me publikun, pa patur autorizim, veprat ose kopje te veprave, duke ditur qe informacioni elektronik i menaxhimit te te drejtave eshte zhvendosur ose ndryshuar pa autoritet. (2) Sic eshte perdorur ne kete nen, "informacioni i se drejtes se menaxhimit" kupton informacionin qe identifikon vepren, autorin e vepres, pronarin e ndonje te drejte ne veper ose informacion rreth termave dhe kushteve te perdorimit te vepres, ose te ndonje numri ose kodi qe mban informacion te tille, kur njera nga keto pika te informacionit i bashkengjitet kopjes se nje vepre ose paraqitet ne lidhje me komunikimin e vepres ne publik 10.
9 ) Kuptohet qe dispozitat e nenit 10 lejojne Palet Kontraktuese te çojne perpara dhe te shtrijne perkatesisht ne mjedisin dixhital kufizime dhe perjashtime ne ligjet e tyre kombetare qe jane konsideruar te pranueshme nen Konventen e Bernes. Keshtu keto dispozita duhet te kuptohen qe te lejohen Paler Kontraktuese te planifikojne perjashtime dhe kufizime te reja qe jane perjashtime ne mjedisin e rrjetit dixhital. 10 ) Deklarate e miratuar qe ka te beje me nenin 10: Kuptohet qe termi "shkelje e cdo te drejte mbuluar nga traktati" perfshin te dyja te drejtat ekskluzive dhe te drejten e shperblimit. Me tej kuptohet qe Paler Kontraktuese auk do te bazohen tek ky nen per te planifikuar ose zbatuar sistemet menaxhuese te te drejtave qe do te kishin influence ne imponimin e formaliteteve te cilat auk jane te lejuara ne kete traktat ose ne Konventen e Bernes, duke ndaluar levizjen e lire te te mirave ose duke penguar gezimin e te drejtave nga ky traktat.
Neni 13
Zbatimi ne kohe
Palet Kontraktore do te zbatojne dispozitat e nenit 18 te Konventes se Bernes per te gjitha mbrojtjet e parashikuara prej ketij Traktati.
Neni 14
Dispozitat mbi hyrjen ne fuqi te te drejtave
(1) Palet Kontraktore marrin persiper te adaptojne, ne perputhje me sistemet e tyre ligjore, masat e nevojshme per te siguruar zbatimin e ketij Traktati. (2) Palet Kontraktore do te sigurojne qe procedurat e hyrjes ne fuqi do te jene te vlefshme nen ligjet e tyre, aq sa te lejojne akte efektive perballe cdo shkeljeje te te drejtave te mbuluara nga ky Traktat, duke perfshire sanksione per te ndaluar shkeljet dhe sanksione te vlefshme per shkelje te metejshme.
Neni 15
Asambleja
(1) (a) Palet Kontraktuese duhet te kene nje Asamble. (b) Çdo Pale Kontraktore do te perfaqesohet nga nje delegat qe mund te ndihmohet nga delegate te ndryshem, keshilltare dhe eksperte. (c) Shpenzimet e secilit delegacion do te mbulohen nga Palet Kontraktore qe ka caktuar delegacionin. Asambleja mund t'i kerkoje Organizates Boterore te Pronesise Intelektuale, qe ketej e tutje te quajtur OBPI), ndihme financiare per te lehtesuar pjesemarrjen e delegacioneve te Paleve Kontraktuese si vende ne zhvillim, konform me praktikat e krijuara nga Asambleja e Pergjithshme e Kombeve te Bashkuara ose qe jane vende ne tranzicion drejt ekonomise se tregut. (2) (a) Asambleja do te angazhohet me ceshtje lidhur me mbajtjen dhe zhvillimin e ketij Traktati dhe te zbatimit dhe veprimit te ketij Traktati. (b) Asambleja do te kryeje funksionin e dhene asaj nga neni 17 (2) ne lidhje me aplikimin e disa organizatave nderkombetare per t'u bere Pale ne kete Traktat. (c) Asambleja do te vendose mbledhjen e cdo Konference Diplomatike per rishikimin e ketij Traktati dhe i jep instruksionet e duhura Drejtorit te Pergjithshem te OBPI-se per pergatitjen e Konferencave Diplomatike te tilla. (3) (a) Çdo Pale Kontraktore qe eshte nje Shtet do te kete vetem nje vote dhe do te votoje vetem ne emrin e tij. (b) Çdo Pale Kontraktore qe eshte nje organizate nderqeveritare do te marre pjese ne votim ne vend te Shteteve te veta anetare me nje numer votash te barabarta me numrin e Shteteve te veta anetare qe jane Pale ne kete Traktat. Asnje organizate e tille nderqeveritare nuk do te marre pjese ne votim nese nje nga Shtetet e saj anetare do te ushtroje te drejtat e saj per te votuar dhe anasjelltas. (4) Asambleja do te mblidhet ne sesione te zakonshme nje here ne dy vjet, nen drejtimin e Drejtorit te Pergjithshem te OBPI-se. (5) Asambleja do te krijoje rregullat e veta procedurale, duke perfshire drejtimin e mbledhjeve te sesioneve te jashtezakonshme, kerkesen per kuorum dhe subjektet e dispozitave te ketij Traktati, shumicen e kerkuar per vendime te ndryshme.
Neni 16
Byroja Nderkombetare
Byroja Nderkombetare e OBPI-se do te kryeje detyrat administrative me Traktatin.
Neni 17
E drejta e zgjedhjes per t'u bere Pale ne Traktat
(1) Çdo Shtet anetar i OBPI-se mund te behet Pale ne Traktat. (2) Asambleja mund te vendose te pranoje si Pale ne kete Traktat cdo organizate nderqeveritare qe deklaron se eshte kompetente ne lidhje me te gjitha Shtetet anetare dhe legjislacionin e tyre ne ceshtjet e mbuluara nga ky Traktat dhe eshte e autorizuar me korrektese, ne perputhje me procedurat e veta te brendshme, per t'u bere Pale ne Traktat. (3) Komuniteti Europian, duke bere deklaraten sipas referimeve ne paragrafin e mesiperm ne Konferencen Diplomatike qe adaptoi kete Traktat, mund te behet Pale ne kete Traktat.
Neni 18
Te drejtat dhe detyrimet nen kete Traktat
Kushtezuar nga ndonje dispozite e vecante ne kundershtim me kete Traktat, cdo Pale Kontraktore gezon te gjitha te drejtat dhe merr persiper te gjitha detyrimet nen kete Traktat.
Neni 19
Nenshkrimi i Traktatit
Ky Traktat eshte i hapur per nenshkrim deri ne 31 dhjetor 1997 nga cdo Shtet anetar i OBPIse dhe nga Komuniteti Europian.
Neni 20
Hyrja ne fuqi e Traktatit
Ky Traktat hyn ne fuqi 3 muaj pas depozitimit te 30 instrumenteve te ratifikimit ose pranimit nga Shtetet, prane Drejtorit te Pergjithshem te OBPI-se.
Neni 21
Data efektive e berjes pale ne Traktat
Ky Traktat 1idh: (i) 30 Shtetet qe i referohen nenit 20, nga data ne te cilen ky Traktat ka hyre ne fuqi; (ii) Cdo Shtet tjeter, me kalimin e tre muajve nga data ne te cilen Shteti ka depozituar instrumentin e tij prane Drejtorit te Pergjithshem te OBPI-se; (iii) Komuniteti Europian, me kalimin e tre muajve nga depozitimi te instrumentit te ratifikimit ose pranimit, nese instrumenti eshte depozituar para hyrjes ne fuqi te ketij Traktati sipas nenit 20 ose tre muaj pas hyrjes ne fuqi te ketij Traktati nese ky instrument eshte depozituar para hyrjes ne fuqi te ketij Traktati; (iv) Cdo organizate nderqeveritare qe eshte pranuar Pale ne Traktat, me kalimin e tre muajve pas depozitimit te instrumentit te tij te pranimit.
Neni 22
Mosrezervimet e Traktatit
Asnje rezervim nuk pranohet ne kete Traktat.
Neni 23
Denoncimi i Traktatit
Ky Traktat round te denoncohet nga cdo Pale Kontraktore me njoftimin e adresuar Drejtorit te Pergjithshem te OBPI-se. Çdo denoncim do te kete efekt nje vit nga data qe Drejtori i Pergjithshem ka marre njoftimin.
Neni 24
Gjuhet e Traktatit
(1) Ky Traktat eshte nenshkruar ne nje origjinal te vetem ne gjuhet: anglisht, arabisht, kinezce, franceze, ruse dhe spanjolle. Versionet ne te gjitha keto gjuhe jane autentikisht te njejta. (2) Nje tekst zyrtar ne nje gjuhe tjeter te ndryshme nga ato te cilave u referohet paragrafi i pare do te krijohet nga Drejtori i Pergjithshem i OBPI-se me kerkesen e Pales se interesuar, pas konsultimit me te gjitha Palet e interesuara. Per qellime te ketij paragrafi me "pale te interesuar" do te kuptojme me cdo vend anetar i OBPI - se, gjuha zyrtare e te cilit ose nje nga gjuhet zyrtare eshte perfshire, si edhe Komuniteti Europian dhe cdo organizate nderqeveritare qe mund te jete Pale ne kete Traktat, nese eshte perfshire nje nga gjuhet e tij.
Neni 25
Depozitimi
Drejtori i Pergjithshem i OBPI-se, eshte depozituesi i ketij Traktati. Dispozitat e Konventes se Bernes per mbrojtjen e veprave artistike dhe letrare (1971), qe i referohet traktatit te OBPI-se te te drejtave te autorit Vendet e Bashkimit, duke qene njesoj te deshiruar per te mbrojtur ne nje menyre efektive, te drejte dhe te barabarte te mundur, te drejtat e autoreve ne veprat e tyre letrare dhe artistike, Duke njohur rendesine e punes se Konferences se Revizionit te mbajtur ne Stokholm me 1967, Kane vendosur te rishikojne Aktin e adaptuar nga Konferenca e Stokholmit, ndersa mbajne pa ndryshuar nenet 1-20 dhe 22-26 te Aktit. Si perfundim, te plotfuqishmit e poshteshenuar, pasi kane prezantuar fuqite e tyre te plota te pranuara ne forme te sakte dhe te duhur, kane rene dakord si me poshte vijon:
Neni 1 [Krijimi i Bashkimit]**
Vendet ne te cilat aplikohet kjo Konvente ndertojne nje Bashkim per mbrojtjen e te drejtave te autorit ne veprat e tyre letrare dhe artistike.
- Dispozitat qe permenden ketu i referohen neneve 1(4) dhe 1(1), 2,3,8,9 dhe 13 te OBPI- se. Traktati per te drejten e autoresise.
- * Per çdo nen dhe shtojce i eshte dhene titull per te lehtesuar identifikimin e tyre; ne tekstin e firmosur nuk ka tituj.
Neni 2
[Veprat e mbrojtura: 1. "Veprat artistike dhe letrare"; 2. Kerkesat e mundshme te fiksimit; 3. Veprat ne vazhdim; 4.Tekstet zyrtare; 5. Mbledhjet; 6. Detyrimi per mbrojtje; Te mirat e mbrojtjes; 7.Veprat e artit te aplikuar dhe dizenjot industriale; 8.Te reja].
(1) Shpehja "vepra letrare dhe artistike" perfshin cdo prodhim ne letersi, shkence dhe pronesi artistike, sidoqofte menyra apo forma e shprehjes se tij, si libra, pamflet dhe shkrime te tjera; leksione, adresa, predikime dhe vepra te tjera te se njejtes natyre; vepra dramatike ose muzikodramatike; koreografi dhe argetime ne nje spektakel memec; kompozime muzikore me ose pa fjale; vepra kinematografike ku jane pervetesuar vepra te shprehura nga nje proces analog me kinematografine; vepra vizatimi, pikture, arkitekture, skulpture, gravure dhe litografie, vepra fotografike ku jane pervetesuar vepra te shprehura nga nje proces analog me fotografine, vepra te artit te alikuar; ilustrime, harta, plane, skica, dhe vepra tredimensionale te lidhura me gjeografine, topografine, arkitekturen ose shkencen. (2) Gjithsesi, do te jete nje ceshtje per legjislacionin e vendeve te Bashkimit per t'u pershkruar nese ato vepra ne pergjithesi ose nje kategori specifike veprash nuk do te mbrohen nese nuk kane qene te fiksuara ne njefare forme materiale. (3) Perkthimet, pershtatjet, rregullimet e muzikes dhe ndryshimet e tjera te veprave artistike ose letrare do te mbrohen si veprat origjinale pa paragjykuar te drejten e autorit ne vepren origjinale. (4) Do te jete nje ceshtje per legjislacionin e vendeve te Unionit qe te percaktojne mbrojtjen qe do tlu jepet teksteve zyrtare te nje natyre legjislative administrative dhe legale dhe perkthimeve zyrtare te ketyre teksteve. (5) Koleksionet e veprave artistike ose letrare, te tilla si enciklopedi dhe antologji, te cilat per arsye te perzgjedhjes ose te rregullimit te permbajtjeve te tyre perbejne krijime intelektuale, do te mbrohen si te tilla pa paragjykuar te drejten e autorit seciles prej veprave qe perben pjese te koleksioneve te tilla. (6) Veprat e permendura ne kete nen do te gezojne mbrojtje ne te gjitha vendet e Bashkimit. Kjo mbrojtje do te veproje per perfitim te autorit dhe vazhduesit te tij ne titull. (7) Kushtezuar nga dispozitat e nenit 7(4) te kesaj Konvente, do te jete nje ceshtje per legjislacionin e vendeve te Bashkimit qe te percaktojne hapesiren e aplikimit te ligjeve te tyre per veprat e artit te aplikuar dhe modeleve dhe dizenjove industriale, si dhe te kushteve nen te cilat do te mbrohen keto vepra, dizenjo dhe modele. Veprat e mbrojtura ne vendin e origjines, thjesht si dizenjo dhe modele, do te gezojne ne nje vend tjeter te Bashkimit vetem nje mbrojtje te tille speciale si ajo qe gezojne ne ate vend dizenjot dhe modelet; gjithsesi, nese nje mbrojtje e tille speciale nuk u jepet ne ate vend, keto vepra do te mbrohen si vepra artistike. (6) Mbrojtja nen kete Konvente nuk do te aplikohet per lajmet e dites ose per fakte te ndryshme te cilat kane karakterin e temave te zakonshme te informacionit gazetaresk.
Neni 2 i dyte
Kufizime te mundshme te mbrojtjes se veprave te caktuara; 1. Fjalime te caktuara; 2. Perdorime te caktuara leksionesh dhe adresimesh (fjalimesh); 3. E drejta per te koleksionuar vepra te tilla
(1) Do te jete ceshtje e legjislacionit te vendeve te Bashkimit qe te perjashtojne teresisht ose pjeserisht nga mbrojtja e dhene ne nenin paraardhes, fjalime politike dhe fjalime te mbajtura gjate proceseve ligjore. (2) Eshte gjithashtu nje ceshtje per legjislacionin e vendeve te Bashkimit qe te percaktojne kushtet nen te cilat leksionet, adresimet dhe veprat e tjera te se njejtes natyre, te cilat i jane perhapur publikut, mund te riprodhohen nga shtypi, radiotelevizioni, t'i komunikohen publikut me tel dhe te behen subjekt i komunikimit publik, sic shqyrtohet ne nenin 11 te dyte (1) te kesaj Konvente, kur nje perdorim i tille justifikohet nga qellime informacioni. (3) Gjithsesi, autori do te gezoje te drejten ekskluzive te formimit te nje koleksioni te veprave te tij te permendura ne paragrafin e mesiperm.
Neni 3
Kriteret e se drejtes per mbrojtje: 1. Shtetesia e autorit; vendi i publikimit te vepres; 2. rezidenca e autorit; 3. veprat e papublikuara; 4. veprat e publikuara ne te njejten kohe
(1) Mbrojtja e kesaj Konvente do te aplikohet tek: (a) autoret te cilet jane shtetas te nje vendi te Bashkimit per veprat e tyre te publikuara ose jo; (b) autoret qe nuk jane shtetas te njerit prej vendeve te Bashkimit per veprat te tyre te publikuara fillimisht ne njerin prej vendeve te Bashkimit ose ne te njejten kohe ne nje vend jashte Bashkimit dhe ne nje vend te Bashkimit. (2) Autoret qe nuk jane shtetas te njerit prej vendeve te Bashkimit, por qe kane rezidencen e lyre ne nje prej tyre do te konsiderohen si shtetas te atij vendi per qellimet e kesaj Konvente. (3) Shprehja "vepra te publikuara" do te thote vepra te publikuara me konsensusin e autorit te tyre cfaredo qofte mjeti i prodhimit te kopjeve, duke mane parasysh se mundesimi i ketyre kopjeve ka qene i tille qe te kenaqe kerkesat e arsyeshme te publikut duke mane parasysh natyren e punes. Shfaqjet e veprave dramatike, dramatiko-muzikore, kinematografike ose te veprave muzikore, recitimet publike te veprave letrare, komunikimi me kabell ose radiotelevizion, i veprave artistike ose letrare, ekspozimi i vepres se artit dhe ndertimi i nje vepre ose arkitekture nuk do te perbejne publikim. (4) Nje veper do te konsiderohet e publikuar njekohesisht ne disa vende, nese ajo eshte publikuar ne dy ose me shume vende brenda 30 diteve nga publikimi i saj i pare.
Neni 4
Kriteri i te drejtes per mbrojtjen e veprave kinematografike, veprat e disa puneve artistike dhe arkitekturore
Mbrojtja e kesaj Konvente do te zbatohet edhe nese kushtet e nenit 3 nuk plotesohen tek: (a) autoret e veprave kinematografike, prodhuesi i te cilave ka rezidencen kryesore ose ate te zakonshme ne nje nga vendet e Bashkimit; (b) autoret e veprave arkitekturore te ngritura ne nje nga vendet e Bashkimit ose te veprave te tjera artistike te permbledhura ne ndertesa ose struktura te tjera te vendosura ne vendet e Bashkimit.
Neni 5
Te drejtat e garantuara; 1. dhe 2. Jashte vendit te origjines; 3. Ne vendin e origjines; 4. "vendi i origjines"
(1) Autoret, persa i perket veprave per te cilat ata mbrohen nga kjo Konvente, ne vendet e Bashkimit, pervecse ne vendin e origjines, gezojne te drejtat qe do t'i japin shtetasve, tani e tutje, ligjet e lyre respektive. (2) Gezimi dhe ushtrimi i ketyre te drejtave nuk do te kushtezohet nga asnje formalitet; gezime dhe ushtrime te tilla jane te pavarura nga shtrirja e mbrojtjes, ne vend in e origjines se vepres. Si pasoje, pervec dispozitave te kesaj Konvente, shtrirja e mbrojtjes aq sa mbeshtetja e dhene autorit per te mbrojtur te drejten e tij, do te qeveriset ekskluzivisht nga ligjet e vendit ne te cilin eshte bere mbrojtja. (3) Mbrojtja ne vendin e origjines drejtohet nga ligje te brendshme. Gjithsesi, kur autori nuk eshte shtetas i vendit te origjines se vepres per te cilen ai eshte nen mbrojtjen e kesaj Konvente, do te gezoje ne ate vend te njejtat te drejta si autoret vendas. (4) Vendi i origjines do te konsiderohet: (a) vendi i Bashkimit ku eshte publikuar vepra per here te pare; ne rastin e botimeve te njekoheshme te veprave ne disa vende te Bashkimit qe japin kohezgjatje te ndryshme, vendi me kohezgjatje me te shkurter. (b) ne rastin e veprave te botuara njekohesisht ne vendin jashte Bashkimit dhe ne vendin e Bashkimit - vendi i fundit; (c) ne rastin e veprave te pabotuara ose te veprave te botuara per here te pare ne nje vend jashte Bashkimit, pa publikim te njekohshem ne vendin e Bashkimit, vendi i Bashkimit, shtetas i te cilit eshte autori, parashikon se: (i) kur keto jane vepra kinematografike, beresi i te cilave e ka seline ose vendqendrimin e zakonshem ne nje nga vendet e Bashkimit, vendi i origjines do te jete ai vend, dhe (ii) kur keto jane vepra arkitekturore te ngritura ne nje nga vendet e Bashkimit ose te veprave te tjera artisike te permbledhura ne nje ndertese ose struktura te tera te vendosura ne nje nga vendet e Bashkimit, vendi i origjines do te jete ai vend.
Neni 6
Kufizimet e mundshme te mbrojtjes se disa veprave te v anta te shtetasve te disa vendeve jashte Bashkimit: 1. Ne vendin e publikimit fillestar dhe ne vende te tjera; 2. Mos prapaveprimi; 3. Shenime
(1) Kur ndonje vend jashte Bashkimit nuk e mbron, ne nje menyre te pershtatshme per veprat e autoreve qe jane shtetas te njerit prej vendeve te Bashkimit, Shteti i fundit mund te kufizoje mbrojtjen e dhene veprave te autoreve qe jane tashme ne daten e publikimit, shtetas te vendeve te tjera dhe nuk jane rezidente te zakonshem ne nje nga vendet e Bashkimit. Nese vendi i publikimit te pare perfiton nga kjo e drejte, vendeve te tjera te Bashkimit nuk do t'u kerkohet t'i japin veprave ate qe kushtezohet nga nje trajtim i ve ante, nje mbrojtje me te gjere se ajo dhene atyre ne vendin e publikimit te pare. (2) Asnje kufizim i paraqitur sipas paragrafit te mesiperm nuk do te ndikoje ne te drejtat te cHat nje autor mund t'i kete perfituar nga vepra te publikuara ne nje vend te Unionit para se keto kufizime te ishin ne fuqi. (3) Vendet e Bashkimit qe kufizojne mbrojtjen e te drejtes se autorit ne perputhje me kete nen do te njoftojne Drejtorin e Pergjithshem te Organizates Boterore te Pronesise Intelektuale (qe ketej e tutje te quajtur "Drejtori i Pergjithshem") me nje deklarate te shkruar, duke specifikuar vendet per te cilat eshte kufizuar mbrojtja dhe kufizimet per te cilat te drejtat e autoreve, qe jane shtetas te ketyre vendeve, jane kushtezuar. Drejtori i Pergjithshem do te komunikoje menjehere kete deklarate te gjitha vendeve te Bashkimit.
Neni 6 i dyte
Te drejtat morale: 1. Per te deklaruar autoresine; Te kundershtosh disa modifikime dhe veprime te tjera mohuese (deroguese); 2. Pas vdekjes se autorit; 3. Kuptimi i shperblimit
(1) Pavaresisht nga te drejtat ekonomike te autorit dhe pas transferimit te te drejtave te pashkruara, autoret kane te drejte te deklarojne autoresine e veprave te tyre dhe te tregojne shtremberimin, shkaterrimin ose modifikimet e tjera ose veprimet e tjera mohuese (deroguese) ne lidhje me veprat e pashkruara te cilat paragjykohen per nderin ose reputacionin e tij. (2) Te drejtat e garantuara te autoreve, pas vdekjes se tyre, ne perputhje me paragrafin e mesiperm, do te mbahen te pakten deri ne pushimin e te drejtave ekonomike dhe do te ushtrohen nga personal ose institucionet e autorizuara nga legjislacioni i vendit ku eshte deklaruar mbrojtja. Gjithsesi, ato vende legjislacioni i te cilave, ne momentin e ratifikimit te tyre ose te pranimit ne kete Akt, nuk do te perfitojne nga mbrojtja pas vdekjes se autoreve te gjitha te drejtat e parashikuara ne paragrafin e mesiperm mund te parashikojne qe disa nga keto te drejta te mbarojne se mbajturi pas vdekjes se tij. (3) Kuptimi i shperblimit per te ruajtur te drejtat e dhena nga ky nen do te drejtohen (qeverisen) nga legjisiacioni i vendit ku eshte deklaruar mbrojtja.
Neni 7
Kohezgjatja e mbrojtjes: 1. Pergjithesime; 2. Per veprat kinematografike. 3. Per veprat anonime dhe veprat pseudonime; 4. Per veprat fotografike dhe veprat e artit te aplikuar; 5. Te dhenat fillestare te kompjuterizimit; 6.Afatgjatesia; 7. Afatshkurtesia; 8. Ligji i aplikuar, "krahasimi" i afatit (kohezgjatja)
(1) Afati i mbrojtjes i dhene nga kjo Konvente do te jete jeta e autorit dhe 50 vjet pas vdekjes se tij. (2) Megjithate, ne rastin e veprave kinematografike vendet e Bashkimit mund te parashikojne qe afati i mbrojtjes te mbaroje 50 vjet pasi vepra te jete bere e disponueshme per publikun me lejen e autorit ose duke rene ne ngjarje te tille brenda 50 vjeteve nga berja e nje vepre te tille, 50 vjet nga berja. (3) Ne rastin e veprave anonime ose pseudonime, afati i mbrojtjes i njohur nga kjo Konvente do te mbaroje 50 vjet pas berjes se vepres ligjerisht te disponueshme per publikun. Gjithsesi, kur nje pseudonim i adaptuar nga autori nuk le dyshime per identitetin e tij, afati i mbrojtjes do te jete ai i parashikuar ne paragrafin (1). Ne qofte se autori i nje vepre anonime ose pseudonime zbuion identitetin e tij gjate periudhes te me lartpermendur, afati i mbrojtjes se zbatueshme do te jete ai i parashikuar ne paragrafin (1). Vendeve te Bashkimit nuk do t'u kerkohet te mbrojne veprat anonime apo pseudonime kur eshte e arsyeshme te presupozohet qe auori i tyre ka vdekur per 50 vjet. (4) Do te jete ceshtje e legjislacionit ne vendet e Bashkimit te vendosin afatet e mbrojtjes se veprave fotografike dhe ato te veprave te artit te aplikuar aq sa ato jane te mbrojtura si vepra artistike; gjithsesi, ky afat do te zgjase te pakten deri ne fund te periudhes 25 - vjecare nga berja e veprave te tilla. (5) Afati i mbrojtjes vazhdon me vdekjen e autorit dhe afati i parashikuar nga paragrafi (2), (3) dhe (4) do te filloje nga dita e vdekjes ose e ngjarjes se referuar ne keto paragrafe, por disa afate do te fillojne gjithmone ne 1 janar te vitit qe pason vdekjen apo ngjarje te tilla. (6) Vendet e Bashkimit mund te japin nje afat mbrojtjeje me te gjate se ai i parashikuar ne paragrafin e mesiperm. (7) Ato vende te Bashkimit te Iidhura me aktin e Romes se kesaj Konvente e cila u jep, ne Iegjislacionin e tyre shteteror ne fuqi ne kohen e nenshkrimit te ketij Akti, afat me te shkurter mbrojtjeje se ajo e parashikuar ne paragrafin e mesiperm do te kete te drejten te mbajne afate te tilla kur te ratifikojne apo pranojne Aktin prezent. (8) Ne cdo rast, afati do te administrohet nga legjislacioni i vendit ku eshte deklaruar mbrojtja; megjithate, deri sa legjisiacioni i atij vendi te parashikoje ndryshe, nuk do te rritet afati i fiksuar ne vendin e origjines se vepres.
Neni 7 i dyte
[Afati i mbrojtjes se veprave te autoresise tyre perbashket]
Dispozitat e nenit paraardhes do te zbatohen edhe ne rastin e veprave te autoresise se perbashket. Ketu parashikohet qe afati i matur nga vdekja e autorit do te llogaritet nga vdekja e autorit te fundit te mbetur gjalle.
Neni 8
E drejta e perkthimit
Autoret e veprave letrare dhe artistike te mbrojtura nga kjo Konvente do te gezojne te drejten eksluzive te berjes dhe te autorizimit te perkthimit te veprave te tyre nepermjet afateve te mbrojtjes te te drejtave te tyre ne veprat origjinale.
Neni 9
E drejta e riprodhimit: 1. Pergjithesime; 2. Perjashtime te mundshme; 3. Regjistrime figurash dhe tingujsh
(1) Autoret e veprave letrare dhe artistike te mbrojtur nga kjo Konvente do te kene te drejten ekskluzive te autorizojne riprodhimin e ketyre veprave, ne cdo menyre ose forme. (2) Do te jete ceshtje e legjislacionit te vendeve te Bashkimit te lejojne riprodhimin e veprave te tilla ne disa raste te vecanta, qe parashikojne se riprodhime te tilla nuk konfliktohen me shfrytezimin normal te veprave dhe nuk paragjykojne pa arsye interesat legjitime te autoreve. (3) Çdo regjistrim tingulli apo figure do te konsiderohet si nje riprodhim per qellime te kesaj Konvente.
Neni 10 Disa perdorime te lira te veprave: 1. Kuotatimet; 2. Ilustrimet ne mesimdhenie; 3. Tregimi i burimeve dhe autoreve
(1) Do te jete e 1ejueshme te hehen kuotatime nga veprat te cilat tashme jane ligjerisht te disponueshme per publikun, kur parashikohet se herja e tyre eshte ne perputhje me praktika te ndershme dhe shtrirja e tyre nuk shtohet e justifikuar nga qellimi, duke perfshire kuotatimet nga artikujt ne gazeta periodike ne forme te permbledhjeve te shtypura. (2) Do te jete ceshtje e legjislacionit ne vendet e Bashkimit dhe e marreveshjeve te vecanta te bera mes tyre qe do te lejojne perdorimin e shtrirjes se justifikuar nga qellimi i veprave letrare ose artistike, nga menyra e ilustrimit ne publikime, radioperhapes ose regjistrime tingujsh apo pamjesh per mesimdhenie, ne rat se nje perdorim i tille eshte i pershtatshem me nje praktike te ndershme. (3) Kur perdorimi eshte bere nga pullet ne perputhje me paragrafin e mesiperm te ketij neni, permendja do te behet nga burimi (fillimi) dhe ne emer te autorit, nese shfaqet aty.
Neni 10 i dyte
Perdorimi i metejshem i perdorimit te lire te mundshem te veprave te disa artikujve dhe veprave radioperhapese; 2. Te veprave te para ose te degjuar ne lidhje me ngjarje konkrete
(1) Do te jete ceshtje e legjislacionit te vendeve te Bashkimit 1ejimi i riprodhimit nga shtypi, radioperhapesi ose komunikimi me publikun me kabell te artikujve te publikuar ne gazeta ose periodike per ceshtje aktuale politike, ekonomike, fetare dhe te veprave te radioperhapura te te njejtit karakter, ne rastet ne te cilat riprodhimi, radioperhapja ose nje komunikim i tille muk eshte shprehimisht i rezervuar. Megjithate, burimi duhet te jete gjithmone i treguar qarte. Pasojat legale te thyerjes se ketyre detyrimeve do te perkufizohen nga legjislacioni i vendit ku eshte deklaruar mbrojtja. (2) Gjithashtu, do te jete ceshtje e legjislacionit te vendeve te Bashkimit te percaktoje kushtet lien te cilat, per qellim te raportimit te ngjarjeve aktuale ne kuptimin e fotografise, kinematografise, radioperhapjes ose komunikimit me kabell publikut, pullet artistike apo letrare te para ose te degjuara ne kursin e ngjarjeve te lejuara, me shtrirje te justifikuar nga qellimi i informimit, mund te riprodhohen dhe te behen te disponueshme per publikun.
Neni 11
Disa te drejta ne vepra muzikore dhe dramatike; 1. E drejta e ekzekutimeve publike dhe e komunikimit publikut te ekzekutimeve; 2. Persa i takon perkthimeve
(1) Autoret e veprave dramatike, dramatiko-muzikore dhe muzikore do te gezojne te drejten ekskluzive per te autorizuar: (i) ekzekutimin publik te veprave te tyre, duke perfshire ekzekutime publike te tilla te cdo menyre ose procesi; (ii) cdo komunikim publikut te ekzekutimeve te veprave te tyre. (2) Autoret e veprave dramatike, dramatiko-muzikore dhe muzikore do te gezojne gjate kohes se plote te te drejtave te tyre per veprat origjinale, te njejtat te drejta qe i takon per perkthimet e tyre.
Neni 11 i dyte
Te drejtat e radioperhapjes dhe te tjera lidhur me to: 1. Radioperhapja dhe komunikimet e tjera me kabell, komunikimet publike te radioperhapjes me kabell ose riradioperhapja, komunikimi publik i radioperhapjes me ze ose instrumente analoge; 2. Licencat e detyrueshme; 3. Regjistrimet: regjistrimet afatshkurtra (1) Autoret e veprave letrare dhe artistike do te gezojne te drejten ekskluzive te autorizojne: (i) radioperhapjen e veprave te tyre ose komunikimin e tyre publik me cdo metode tjeter me kabell perhapje te shenjave, tingujve ose imazheve; (ii) cdo komunikim me kabell publikut ose me radioperhapje te radioperhapjes se veprave,kur ky komunikim eshte bere nga nje organizate, jo nga ajo origjinale; (iii) komunikimi publikut me ze ose me mjet tjeter analog transmetimi, me shenja, tinguj ose imazhe, radioperhapje e veprave. (2) Do te jete ceshtje e legjislacionit te vendeve te Bashkimit te vendosin kushtet nen te cilat te drejtat e permendura ne paragrafin paraardhes mund te ushtrohen, por keto kushte do te zbatohen vetem ne vendet ku ato jane paracaktuar. Ato nuk do te paragjykojne, ne asnje rrethane, te drejtat morale te autorit, as te drejten e tij per te mbajtur shperblim te drejte i cili, ne mungese te marreveshjes, do te fiksohet nga autoriteti kompetent. (3) Ne mungese te ndonje kushti (specifikimi) te kundert, leja e dhene ne perputhje paragrafin e pare te ketij neni nuk do te nenkuptoje lejen e regjistrimeve nga perdorimi i instrumenteve regjistrues te tingujve apo te imazheve, radioperhapja e veprave. Sidoqofte, do te jete ceshtje e legjislacionit te vendeve te Bashkimit te percaktojne rregullimin per regjistrime te shkurtera te bera nga organizata radioperhapese nga ndihma e lehtesirave te veta te perdorura per radioperhapjen. Ruajtja e ketyre regjistrimeve ne arkivat zyrtare, ne baze te karakterit te tyre dokumentar jo te zakonshem, te autorizohen nga legjislacioni i tyre.
Neni 11 i trete
Disa te drejta ne veprat letrare; 1. E drejta e recitimit publik dhe e komunikimit publikut te recitimit; 2. Per perkthimet
(1) Autoret e veprave publike do te gezojne te drejten ekskluzive te autorizimit: (i) recitimi publik i veprave te tyre, duke perfshire disa recitime publike te cdo lloji; (ii) cdo komunikim publikut te recitimeve te veprave te tyre. (2) Autoret e veprave letrare do te gezojne, gjate gjithe kohezgjatjes se te drejtave te tyre ne veprat origjinale, te njejtat te drejta qe kane te bejne me perkthimet e tyre.
Neni 12
E drejta e pershtatjes, rregullimit dhe ndryshimeve te tjera
Autorer e veprave artistike dhe letrare gezojne te drejten ekskluzive te autorizimit per pershtatje, rregullim dhe ndryshime te tjera te veprave te tyre.
Neni 13
Kufizime te mundshme te te drejtes se regjistrimit te puneve muzikore dhe te cdo pune lidhur me to: 1. Licencat e detyruara; 2. Masat tranzitore; 3. Konfiskimi i importimit te kopjeve pa lejen e autorit (1) cdo vend i Bashkimit mund t'i imponoje veres rezervime dhe kushte mbi te drejtat ekskluzive te garantuara autoreve te veprave muzikore dhe te autoreve te cdo fjale, regjistrimet e te cileve bashke me disa fjale muzikore jane tashme te autorizuara nga i fundit, te autorizojne regjistrimet e tingujve te asaj vepre muzikore bashke me disa fjale nese ka; por te gjitha keto rezervime dhe kushte do te zbatohen vetem ne vendin i cili ka imponuar ato dhe nuk do te paragjykojne ne asnje situate te drejtat e atyre autoreve te perfitojne shperblime te njejta te cilat, ne mungese te marreveshjeve do te fiksohen nga autoriteti kompetent. (2) Regjistrimet e veprave muzikore te bera ne nje vend te Bashkimit, ne perputhje me nenin 13 (3) te Konventes, nenshkruar ne Rome ne 2 qershor 1982 dhe ne Bruksel ne 26 qershor 1948, mund te riprodhohet ne ate vend pa lejen e autorit te vepres muzikore, deri ne daten 2 vjet pas bashkimit te atij vendi me aile te ketij Akti. (3) Regjistrimet e bera ne perputhje me paragrafin e (1) dhe (2) te kerij neni dhe te importuara pa lejen nga palet perkatese te vendit ku ata jane trajtuar si regjistrime te paligjshme do te jene te lejueshme te konfiskohen.
Neni 14
Te drejtat kinematografike dhe shoqeruese; 1. Pershtatja dhe riprodhimi kinematografik; Shperndarja; Ekzekutimi, interpretimi publik dhe komunikimi me fill i veprave si rezultat i pershtatjes ose riprodhimit; 2. Pershtatja e prodhimeve kinematografike; 3. Licencat jo te detyrueshme
1. Autoret e veprave artistike dhe letrare do te kene te drejten ekskluzive te autorizimit: (i) pershtatja prodhimeve kinematografike dhe riprodhimi i ketyre puneve dhe shperndarja e veprave te pershtatura ose te riprodhuara; (ii) ekzekutimet, intepretimet pub like dhe komunikimet me publikun me kabell te veprave qe rezultojne te pershtatura dhe riprodhuara. (2) Pershtatja ne cdo menyre tjeter artistike e prodhimeve kinematografike qe rrjedhin nga vepra artistike ose letrare, pa paragjykuar autorizimin e autorit te prodhimeve kinematografike, i nenshtrohen autorizimit te autoreve te veprave origjinale. (4) Dispozitat e nenit 13(1) nuk do te aplikohen.
Neni 14 i dyte
Dispozita te vecanta qe kane te bejne me veprat kinematografike: 1. Asimilimi me vepren "origjinaIe"; 2. Pronesia, kufizimi i disa te drejtave te disa kontribuesve; 3. Disa kontribues te tjere
(1) Nje veper kinematografike do te mbrohet si nje veper origjinale pa paragjykuar te drejten e autorit ne cdo veper, e cila mund te jete e pershtatur ose e riprodhuar. Pronari i te drejtes se autorit ne nje veper kinematografike do te gezoje te gjitha te drejtat si autori i nje vepre origjinale, qe perfshin te drejtat qe refrohen ne nenin e mesiperm. (2) (a) Pronesia e te drejtes se autorit ne nje veper kinematografike do te jete ceshtje e legjislacionit te vendit ku eshte shpallur mbrojtja. (b) Megjithate, ne vendet e Bashkimit, te cilat sipas legjislacionit perfshin midis pronareve te te drejtave te autorit ne nje veper kinematografike autore te cilet kane sjelle kontributet e tyre ne berjen e vepres, autore te tille, ne qofte se kane ndermarre te kontribuojne nuk duhet te kundershtojne dhe ne mungese te kushteve speciale, riprodhimin, shperndarjen, shfaqet publike, komunikimin me publikun me kabell, radioperhapjen ose cfaredo komunikimi me publikun ose nentitullimin dhe dublimin e tekstit te vepres. (c) Çeshtja nese forma e ndermarrjes qe referohet me lart per aplikimin e paragrafit te mesiperm (b), duhet ose nuk duhet te jete ne nje marreveshje te shkruar ose ne nje akt te shkruar te te njejtit efekt, eshte nje ceshtje per legjislacionin e vendit ku krijuesi i vepres kinematografike ka rezidencen e tij te zakonshme ose kryesore. Megjithate, eshte ceshtje e legjislacionit te vendit te Bashkimit, ku eshte shpallur mbrojtja, te percaktoje nese ndermarrja e thene me lart duhet te jete ne marreveshje te shkruar ose ne akt te shkruar me te njejtin efekt. Vendet qe do e percaktojne ne legjislacionin e tyre do te njoftojne Drejtorin e Pergjithshem me nje Deklarate me shkrim, e cila do te komunikohet nga ai menjehere ne vendet e tjera te Bashkimit. (d) Me "kusht special ose te kundert" do kuptojme kufizimin e kushtit qe eshte perkates me ndermarrjen e lartpermendur. (3) Po te mos sigurohet nga legjislacioni kombetar e kunderta, dispozitat e paragrafit (2) (b) me siper nuk do te jene te zbatueshme per autoret e skenareve, dialogeve dhe veprave muzikore te krijuara per berjen e vepres kinematografike dhe per Drejtorin e Pergjithshem te tyre. Megjithate, ato vende te Bashkimit, legjislacioni i te cilave nuk permban ligje qe sigurojne zbatimin e paragrafit (2) (b) per nje drejtues te tille, do te njoftojne Drejtorin e Pergjithshem me ane te nje deklarate te shkruar, e cila do te komunikohet menjehere nga ai tek te gjitha vendet e Bashkimit.
Neni 15
E drejta e perforcimit te te drejtave te mbrojtura
Kur emri i autorit tregohet ose kur pseudonimi nuk le dyshime si per identitetin e autorit; 2. Ne rastin e puneve kinematografike; 3. Ne rastin e puneve anonime ose pseudonime; 4. Ne rastin e disa puneve te papublikuara dhe autoreve te panjohur
1. Ne rastin kur autori i veprave artistike ose letrare, mbrojtur nga kjo Konvente, ne mungese te provave te kunderta, merret parasysh si e tille dhe rrjedhimisht merr persiper te kryeje procedura shkeljeje ne shtetet e Bashkimit do te jete e mjaftueshme per emrin e tij te shfaqej ne punet e ndryshme si zakonisht. Ky paragraf do te jete i aplikueshem edhe nese ky emer do te jete nje pseudonim kur ky i fundit nuk le dyshime per identitetin e tij. 2. Personi apo koorporata, emri i se ciles shfaqet ne nje rune kinematografike ne menyre te zakonshme, ne mungese te provave te kunderta, pranohet si prodhuesi i runes se thene. 3. Ne rastin e veprave anonime dhe pseudonimeve te tjera nga ato te paraqitura ne paragrafin e mesiperm (1), publikuesi emri i te cilit shfaqet ne pune, ne mungese te provave te kunderta gjykohet te prezantohet autori dhe ne kete menyre atij do t'i jepet e drejta te mbroje dhe perforcoje te drejtat e autorit. Dispozitat e ketij paragrafi do te pushojne se zbatuari kur autori shfaq identitetin dhe vendos kerkesen e tij te autoresise per vepren. 4. (a) Ne rastin e puneve te papublikuara, kur identiteti i autorit eshte i panjohur, par kur te gjitha gjasat thane se ai eshte nje pjesetar i vendeve te Bashkimit, do te jete nje çeshtje per legjislacionin e ketij vendi te emeroje autoritetin kompetent, i cili do te prezantoje autorin dhe do t'i jepet e drejta te perforcoje te drejtat ne vendet e Bashkimit. (b) Vendet e Bashkimit, te cilat bejne emerime te tilla lien termat e kesaj klauzole, do te njoftohet Drejtori i Pergjithshem, i cili, me ane te nje deklarate me shkrim, do te jape informacion te plote ne lidhje me autoritetin e emeruar. Ai do ta komunikoje menjehere kete deklarate tek te gjitha vendet e Bashkimit.
Neni 16
Shkelja e kopjeve: 1. Konfiskimi; 2. Konfiskim ne importim; 3. Ligji i aplikueshem
1. Cenimi i kopjes se nje vepre do te demtohet me konfiskim ne cdo vend te Bashkimit ku vepra gezon mbrojtje me ligj. 2. Dispozitat e paragrafit te mesiperm do te aplikohen edhe te riprodhimet qe vijne nga nje vend ku puna nuk eshte e mbrojtur ose nuk ruhet me me ligj. 3. Konfiskimi do te kryhet ne perputhje me legjislacionin e çdo vendi.
Neni 17
Mundesi kontrolli te qarkullimit, prezantimit apo ekspozimit te punes
Dispozitat e kesaj Konvente nuk munden ne asnje menyre te ndikojne te drejten e qeverise se cdo vendi te Bashkimit te lejoje, kontrolloje apo ndaloje, me legjislacion apo me rregullore, qarkullimin, prezantimin apo paraqitjen e nje pune ne lidhje me te cilin autoriteti kompetent mund te shobe te nevojshme t'a perdore ate te drejte.
Neni 18
Veprat ekzistuese ne kohen e hyrjes ne fuqi te Konventes: 1. Mundesia e mbrojtjes kur mbrojtja nuk ka mbaruar elide ne vendin e origjines; 2. Mundesia e mbrojtjes kur mbrojtja ka mbaruar ne vendin ku eshte deklaruar; 3. Zbatimi i ketyre parimeve; 4. Raste te ve anta
(1) Kjo Konvente do te zbatohet ne te gjitha veprat te cilat, ne momentin e hyrjes ne fuqi, nuk kane rene ne doren e publikut ne vendin e origjines nepermjet mbarimit te afatit te mbrojtjes. (2) Sidoqofte, nese nepermjet mbarimit te afatit te mbrojtjes, e cila ishte dhene me pare, nje veper ka rene ne doren e publikut te vendit ku mbrojtja eshte shpallur, vepra mos te mbrohet serish. (3) Zbatimi i ketyre parimeve do te jete subjekt i dispozitave te meparshme ne konventa te vecanta i efekteve ekzistuese ose per t'u perfshire mes vendeve te Bashkimit. Ne mungese te dispozitave te tilla, vendet respektive do te vendosin, secila aq sa i takon, kushtet e zbatimit te ketyre parimeve. (4) Dispozitat e mesiperme, gjithashtu, do aplikohen ne rast te pranimeve te reja ne Bashkim dhe ne rastet ne te cilat mbrojtja eshte e perhapur nga aplikimi i nenit 7 ose nga abandonimi i rezervimeve.
Neni 19
Mbrojtja me e madhe se rezulton ne Konvente
Dispozitat e kesaj Konvente nuk do te perjashtojne berjen e nje deklarate per perfitimin e nje mbrojtje me te madhe, e cila mund te fuqizohet nga legjislacioni i cdo vendi te Bashkimit.
Neni 20
Marreveshje e vecante mes vendeve te Bashkimit
Qeverite e vendeve te Bashkimit ruajne te drejten te hyjne ne marreveshje te vecanta mes tyre deri aty ku keto marreveshje u garantojne anetareve te tyre me shume te drejta se ka dhene Konventa ose mban dispozita te tjera jo ne kundershtim me Konventen. Dispozitat e marreveshjeve ekzistuese te cilat kenaqin keto kushte mbeten te aplikueshme.
Neni 21 Dispozita te veçanta qe u takojne vendeve ne zhvillim; 1. Referenca ne shtojce; 2. Pjesa shtojce e Aktit
(1) Dispozita te vepnta persa u perket vendeve ne zhvillim jane perfshire ne shtojce. (2) Sipas dispozitave te nenit 28 (1) (b), shtojca formon nje pjese te ketij Akti.
SHTOJCE
DISPOZITA TE VEÇANTA PERSA I PERKET VENDEVE NE ZHVILLIM
Neni 1
Mundesite e hapura per vendet ne zhvillim; 1. Disponueshmeria e disa mundesive; Deklarimet; 2. Zgjatja e efekteve te deklarimeve; 3. Fundi i statusit te vendeve ne zhvillim; 4.Stoqet ekzistuese te kopjeve; 5. Deklaratat qe u perkasin disa territoreve; 6. Kufijte e reciprocitetit
(1) Çdo vend i deklaruar si nje vend ne zhvillim konform praktikes se krijuar te Asamblese se Pergjithshme te Shteteve te Bashkuara, te cilat ratifikojne ose pranohen ne kete Akt, nga te cilat ky apendiks formon nje pjese thelbesore dhe e cila,duke i perkitur situates ekonomike dhe nevojave kulturore dhe sociale, nuk e konsideron veten menjehere ne nje pozicion te beje dispozita per mbrojtjen te gjithe te drejtave sic parashikohen ne kete Akt, mundet nga nje njoftim depozituar tek Drejtori i Pergjithshem ne kohen e depozitimit te instrumentit te ratifikimit ose pranimit ose kushtezuar nga neni V(1)(c), ne cdo kohe, te deklaroje qe mund te vihet ne dispozicion te lehtesive te parashikuara ne nenin II ose te lehtesive te parashikuara ne nenin III, ose ne te dy keto. Eshte e mundur qe te beje nje deklarate ne perputhje me nenin V(1)(a). (2) (a) Çdo deklarate nen paragrafin (1), njoftuar para mbarimit te periudhes prej 10 vjetesh nga hyrja ne fuqi e nenit 1 deri 21 dhe ketij apendiksi ne perputhje me nenin 28(2) do te kete efekte deri ne perfundim te periudhes qe permendem. Çdo deklarate e tille mund te rinovohet e gjitha ose ne nje periudhe te pjesshme te 10 vjeteve secila me nje njoftim depozituar te Drejtori i Pergjithshem jo me shume se 15 muaj dhe jo me pak se 3 muaj para mbarimit te periudhes 10- vjepre te shperndarjes. (b) Çdo deklarate nen paragrafin (1), njoftuar pas mbarimit te periudhes 10 vjet nga hyrja ne fuqi e nenit 1-21 dhe kesaj shtojce ne perputhje me nenin 28(2), do te jete efektiv deri ne mbarim te periudhes l0-vjecare te shperndarjes. Çdo deklarate e tille mund te rinovohet siç parashikohet ne fjaline e dyte te nenparagrafit (a). (3) Çdo vend i Bashkimit, i cili ka mbaruar se qeni vend ne zhvillim sic parashikohet ne paragrafin (1), nuk do te 1ejohet me te rinovoje deklaraten e vet sic parashikohet ne paragrafin (2) dhe patjeter do te revokoje deklaraten e vet, vende te tilla do te privohen nga perdorimi i mundesive, referuar ne paragrafin (1) nga mbarimi i periudhes 10-vjecare te shperndarjes ose nga mbarimi i periudhes 3-vjecare pasi te kete mbaruar se konsideruari, si dhe ne zhvillim, secila nga keto periudha mbaron me vane. (4) Kur, ne kohen qe deklarata e here lien paragrafin (1), (2) mbaron se qeni efektive, jane kopjet ne stok, te cilat jane bere nen licencen dhe ne saje te kesaj shtojce te tilla kopje mund te vazhdojne te shperndahen deri sa stoqet te mbarojne. (5) Çdo vend i cili lidhet nga dispozitat te ketij Akti e cila ka depozituar nje deklarate ose nje njoftim ne perputhje me nenin 31(1) ne respekt te zbatimit te ketij Akti ne nje territor te caktuar, situata e te cilit eshte analoge me ate te vendeve referuar ne paragrafin (1), mund ne respekt te territoreve te tilla, te beje nje deklarate referuar paragrafit (1) dhe nje njoftim te rinovuar referuar paragrafit (2). Per sa keto deklarata apo njoftime mbeten efektive, dispozitat e kesaj shtojce do te pranohen ne territorin ne lidhje me ate qe eshte bere. (6) (a) Fakti qe vendet vihen ne dispozicion te cdo mundesie, sic referohet ne paragrafin (1), nuk do te lejoje vendet e tjera te japin me pak mbrojtje sesa detyrohet te jape lien nenin 1-20. (b) E drejta per te zbatuar trajtimin reciprok te parashikuar ne nenin 30 (2) (b) fjalia e dyte, nuk do te, deri ne daten ne te cilen periudha e zbatueshme lien nenin 1 (3) mbaron, ushtrohet ne lidhje me veprat, vendin e origjines te se ciles eshte vendi i cili ka bere nje deklarate ne perputhje me nenin V(1) (a).
Neni II
Kufizimet e te drejtes se perkthimit; 1. Licencat e dhena nga autoritetet kompetente; 2. Tek; 4. Kushtet qe lejojne dhenien e disa licencave; 5. Qellimet per te cilat licencat mund te jepen; 6. Perfundimi i licencave; 7. Veprat te bera kryesisht me Hustrime; 8. Veprat e dala jashte qarkullimit; 9. Licencat per organizatat e radioperhapjes
(1) Çdo vend qe ka deklaruar se do vihet ne dispozicion te mundesive te parashikuara ne kete nen do te autorizoje, per aq sa veprat e publikuara ne forme te printuar ose analoge te riprodhimit te jene te perfshira, per te zevendesuar per te drejten ekskluzive te riprodhimit te parashikuar ne nenin 8 nje sistem te licencave joekskluzive dhe jo te transferueshme, dhene nga autoritetet kompetente lien kushtet vazhduese dhe kushtezuar nga neni IV. (2) (a) Kushtezuar nga paragrafi (3), nese pas mbarimit te periudhes prej 3 vjetesh ose te cdo periudhe te vendosur nga legjislacioni i vendit te pashkruar, duke filluar ne daten e publikimit te pare te vepres, nje perkthim i veprave te tilla nuk eshte publikuar ne nje gjuhe me perdorim te gjere ne ate vend nga pronari i te drejtes se perkthimit ose me autorizimin e tij, cdo shtetas i vendeve te tilla mund te marre nje licence per te here nje perkthim te veprave ne gjuhen e thene dhe te publikojne perkthimin ne forme te printuar ose analoge te riprodhimit. (b) Licenca me kushtet e parashikuara nga ky nen mundet, gjithashtu, te jepet nese te gjitha edicionet e perkthimit te publikuar ne gjuhenn perkatese jane te paperdorshme. (3) (a) Ne rastin e perkthimit ne nje gjuhe e cila nuk eshte ne perdorim te gjere ne nje ose me shume vende te zhvilluara te cilat jane anetare te Bashkimit, nje periudhe prej nje viti do te zevendesohet per nje periudhe prej 3 vjetesh referuar paragrafit (2)(a). (c) Çdo vend referuar paragrafit (1) mund, me nje marreveshje unanime te vendeve te zhvilluara qe jane vende te Bashkimit dhe ne te cilat e njejta gjuhe eshte ne perdorim te giere, zevendeson, ne rastin e perkthimit me ate gjuhe, per nje periudhe prej 3 vjetesh referuar paragrafit (2)(a) nje periudhe te shkurter sic percaktohet nga marreveshje te tilla, por jo me pak se 1 nje vit. Megjithate, parashikimet e fjalive te meparshme nuk do te zbatohen aty ku gjuha ne tekst eshte anglisht, frengjisht ose spanjisht. Drejtori i Pergjithshem do te njoftohet per cdo marreveshje te tille nga Qeverite te cilat e kane bere ate. (4) (a) Asnje licence e marre pas 3 vjetesh nuk do te jepet nen kete nen derisa periudha e metejshme prej 6 muajsh te kete pasuar dhe asnje licence e mbajtur pas nje viti nuk do te jepet nen kete nen derisa periudha pasardhese prej 9 muajsh te kete pasuar: (i) nga data ne te cilen aplikanti detyrohet, me kerkesen e permendur ne nenin IV(a) ose (ii) ku identiteti ose adresa e pronareve te se drejtes se perkthyesit eshte e panjohur nga data ne te cilen aplikanti sjell, si parashikohet ne nenin IV(2), kopje te aplikimit te tij drejtuar autoritetit kompetent per te dhene licencen. (b) Nese, gjate periudhes 6 ose 9 mujore, nje perkthim ne nje gjuhe ne lidhje me te cilen aplikimi i bere eshte publikuar nga pronari i te drejtes se perkthimit ose me autorizimin e tij, asnje licence nen kete nen nuk do te jepet. (5) Çdo licence nen kete nen do te jepet vetem per qellim mesimdhenieje, studimi, kerkimi. (6) Nese nje perkthim i nje vepre eshte publikuar nga pronari i te drejtes se perkthim"it ose me autorizimin e tij ne nje cmim te arsyeshem, relativisht, me ate te vendit te vet per rune te krahasueshme, cdo licence e dhene nen kete nen do te mbaroje, nese nje perkthim i tille eshte ne te njejten gjuhe dhe kryesisht me te njejtin kontekst me perkthimin e publikuar nen licence. Çdo kopje tashme e here me pare mbarimit te licences mund te vazhdoje te shperndahet derisa stoku i tyre te mbaroje. (7) Per veprat qe jane ndertuar kryesisht me ilustrime, nje licence per te here dhe publikuar nje perkthim te nje teksti dhe per te riprodhuar dhe publikuar ilustrimin mund te jepet vetem nese kushtet e nenit III jane tashme te plotesuara. (8) Asnje licence nuk do te jepet nen kete nen kur autori ka nxjerre nga qarkullimi te gjitha kopjet e veprave te tij. (9) (a) Nje licence per te here nje perkthim te vepres e cila eshte publikuar ne forme te printuar ose analoge te riprodhimit mundet, gjithashtu, te jepet tek nje organizate radioperhapese duke patur nje seli ne vendin referuar HHN paragrafit (1), mbi nje aplikim here organit kompetent te atij vendi nga organizata e thene, parashikonte qe te gjitha kushtet e metejshme te jene takuar: (i) perkthimi eshte bere nje kopje e bere dhe e kerkuar ne perputhje me ligjet e vendeve te pashkruara; (ii) perkthimi eshte vetem per perdorim ne radioeperhapes te destinuar ekskluzivisht per mesimdhenie ose per qarkullimin e rezultateve te kerkimeve teknike ose shkencore te specializuara nga eksperte ne profesione te vecanta; (iii) perkthimi eshte perdorur ekskluzivisht per qellimet e referuara ne kushtet e paragrafit (2) nepermjet radioperhapjes, bere ligjerisht dhe te destinuara per marresin ne territorin e vendit te theile, duke perfshire radiohapjen, bere nepermjet mjedisit te regjistrimeve zanore dhe vizuale ligjerisht dhe ekskluzivisht bere per qellime te radioperhapjeve te tilla; (iv) te gjitha perdorimet e perkthimeve jane pa ndonje qellim tregtar. (b) Regjistrimet e tingujve ose te figurave te perkthimeve te cilat ishin bere nga organizata te radioperhapjes nen licencen e dhene nga ky paragraf mund, per qellimin dhe kushtezuar nga kushtet referuar ne paragrafin paraardhes (a) dhe me marreveshjen e asaj organizate, gjithashtu, te perdoren nga nje tjeter organizate radioperhapje, duke pasur seline e vet ne vendin organi kompetent i te cilit jepte licencen ne pyetje. (c) Parashikohej se te gjitha kushtet dhe kriteret, te parashtruara ne paragrafin (a), jane takuar, nje licence mundet gjithashtu t'i jepet nje organizate radioperhapjeje per te perkthyer cdo tekst te perfshire ne nje fiksim audio-vizual ku fiksimi i tille ishte pergatitur vete dhe publikuar per qellimin e vetem te te qenit i perdorur ne lidhje me aktivitete sistematike edukimi. (d) Kushtezuar nga paragrafi (a) tek (c), dispozitat e paragrafeve me pare do te zbatohen ne dhenien dhe ushtrimin te cdo licence te dhene nen kete paragraf.
Neni III
Kufizimet mbi te drejtat e riprodhimit: 1. Licencat e dhena nga autoritetet kompetente; 2. Tek; 5. Kushtet qe lejojne dhenien e licencave te tilla; 6. Mbarimi i licencave; 7. Veprat te te cilat ky nen zbatohet
(1) Çdo vend, i cili ka deklaruar qe do te vihet ne dispozicion te mundesive te parashikuara ne kete nen, do te lejoje te zevendesoje per nje te drejte ekskluzive te riprodhimit te parashikuar ne nenin 9 nje sistem te licencave joekskluzive dhe jo te transferueshme, te dhena nga autoriteti kompetent nen kushtet e metejshme dhe kushtezuar nga neni IV. (2) (a) Nese, ne lidhje me veprat te te cilat do te zbatohet ky nen nga paragrafi (70), pas mbarimit te: (i) periudhes specifike perkatese ne paragrafin (3), duke filluar ne daten e publikimit te pare te nje edicioni te ve ante te vepres, ose (ii) do periudhe e gjate e vendosur nga legjislacioni shteteror i vendit qe i referohet paragrafit (1), duke filluar, ne te njejten date, kopje te botimeve te tilla nuk jane shperndare ne ate vend publikut te gjere ose ne lidhje me aktivitete sistematike edukimi nga pronari i te drejtes se botimit ose me autorizimin e tij, me nje mim te arsyeshem relativisht me ate normal te vendit per vepra te krahasueshme, do shtetas i vendeve te tilla mund te mbajne nje licence per te riprodhuar dhe publikuar botime te tilla ose mimin me te ulet per te perdorur ne lidhje me aktivitetet sistematike edukative. (b) Nje licence per te riprodhuar dhe publikuar nje botim, i cili eshte shperndare si pershkruhet ne paragrafin (a), mund, gjithashtu, te jepet nen kushtet e parashikuara ne kete nen nese, pas mbarimit te periudhes te zbatueshme, asnje kopje e autorizuar i atij edicioni nuk ka qene ne shitje per nje periudhe prej 6 muajsh ne vendin perkates tek publiku i gjere ose ne lidhje me aktivitetet sistematike edukative me mimin e arsyeshem me ate normal te vendit per rune te krahasueshme. (3) Periudha referuar paragrafit (2) (a) (I) do te jete 5 vjet me perjashtim te: (i) per veprat te shkencave natyrore dhe fizike, duke perfshire matematiken dhe te teknologjise, periudha do te jete 3 vjet; (ii) per veprat e fiksuara, poezi, drama dhe muzike dhe per librat e artit periudha do te jete 7 vjet. (4) (a) Asnje licence e mbajtshme pas tre vjetesh nuk do te jepet nen kete nen derisa te mas kete mbaruar periudha prej 6 muajsh: (i) nga data ne te cilen aplikanti mbaron me kerkesat e permendura ne nenin IV(1), ose (ii) ku identiteti apo adresa a pronarit te se drejtes se riprodhuesit eshte e panjohur nga data ne te cilen aplikanti e dergon, si parashikohet ne nenin IV(2), kopje te aplikimeve te tyre derguar autoriteteve kompetente per te dhene licenca. (b) Aty ku licencat mund te mbahen pas periudhave te tjera dhe aty ku mund te aplikohet neni IV (2), asnje nuk do te jepet pasi te kete mbaruar periudha tre mujore nga data e shperndarjes se kopjeve te aplikimit. (c) Nese, gjate periudhes tre ose 6-mujore qe i referohet paragrafi (a) dhe (b) me siper, shperndarja si parashikohet ne paragrafin (2) (a) ka mane pjese, asnje licence nuk do te jepet nen kete nen. (d) Asnje licence nuk do te jepet nese autori ka perjashtuar nga qarkullimi te gjitha kopjet e botimit per riprodhimin dhe publikimin e te cilit licenca eshte aplikuar. (5) Nje licence per te riprodhuar dhe publikuar nje perkthim nuk do te jepet nen kete nen ne raster e meposhtme: (i) aty ku perkthimi nuk eshte publikuar nga pronari i te drejtes se perkthimit ose me autorizimin e tij; ose (ii) aty ku perkthimi nuk eshte ne nje gjuhe me perdorim te gjere ne vendin ne te cilin eshte aplikuar. (6) Nese kopjet e nje botimi te nje vepre jane shperndare ne vendin referuar paragrafit (1) te publiku i gjere ose ne lidhje me aktivitetet sistematike edukative nga pronari i te drejtes se riprodhimit ose, me autorizimin e tij, me nje cmim te arsyeshem krahasuar me ate te vendit per vepra te krahasueshme, cdo licence e dhene nen kete nen do te mbaroje nese ky botim eshte ne te njejten dhe me te njejtin kontekst ne permbajtje si botimi i ri eshte publikuar nen licencen e folur. Çdo kopje e bere para mbarimit te licences mund te vazhdoje te shperndahet derisa stoku i tyre te mbaroje. (7) (a) Kushtezuar nga paragrafi (b), veprat per te cilat ky nen zbatohet do te kufizohet te veprat e publikuara ne forma te printuara ose analoge te riprodhimit. (b) Ky nen do te zbatohet, gjithashtu, per riprodhimet ne forme audio-vizuale te fiksimeve audivizuale te bera ligjerisht duke perfshire cdo veper te mbrojtur te trupezuar aty dhe per perkthimet e cdo teksti te trupezuar ne nje gjuhe me perdorim te gjere ne vendin ne te cilin licenca eshte zbatuar, gjithmone parashikon qe fiksimet audio-vizuale ne fjale ishin pergatitur dhe publikuar per qellimin e vetem te te qenit te perdorur ne lidhje me aktivitete sistematike edukative.
Neni IV
Dispozitat e mbledhura te licencave nen nenin II dhe III: 1. Dhe 2. Procedura; 3. Tregimi i autorit dhe titulli i vepres: 4. Eksportimi i kopjeve; 5. Shenime; 6. Kompensimi (1) Nje licence nen nenin II ose III mund te jepet vetem nese aplikanti, ne perputhje me proceduren e vendit perkates, krijon tjeter nga ajo qe ai ka kerkuar dhe eshte refuzuar, autorizimin nga pronari i se drejtes te beje dhe publikoje perkthimin ose te riprodhoje dhe publikoje botimin, sic mund te jete rasti ose kujdesit te duhur nga ana e tij, ai ishte i pazoti te gjente pronarin e se drejtes. Ne te njejten kohe te berjes se kerkeses, aplikanti do te informoje cdo qender informacioni komhetare ose nderkombetare referuar paragrafit (2). (2) Nese pronari i se drejtes nuk mund te gjendet, aplikanti per nje licence do te dergoje me paste te regjistruar kopjet e aplikimit te tij te me paste te regjistruar, tek autoriteti kompetent per te dhene licencen, tek publikuesi emri i te cilit shfaqet ne veper dhe tek cdo qender informacioni komhetare ose nderkombetare, e cila mund te jete shenuar ne nje njoftim te atij efekti te depozituar te Drejtori i Pergjithshem, nga Qeveria e vendit ne te cilin publikuesi mendohet se ka vendin e tij kryesor te biznesit. (3) Emri i autorit do te tregohet ne te gjitha kopjet e perkthimit ose riprodhimit publikuar nen nje licence te dhene nen nenin II dhe Ill. Titulli i vepres do te shfaqet ne te gjitha keto kopje. Ne rastin e perkthimit, titulli origjinal i vepres do te shfaqet ne cdo rast ne te gjitha kopjet e dhena. (4) (a) Asnje licence e dhene nen nenin II ose III do te shtrihet ne eksportin e kopjeve dhe cdo licence e tille do te jete e vlefshme vetem per publikimin e perkthimeve ose te riprodhimit, mund te jete rasti ne territorin e vendit per te cilin ato zbatohen. (b) Per qellimet e paragrafit (a), nocioni i eksportit do te permbaje dergimin e kopjeve nga cdo territor ne vendin i cili, ne lidhje me ate territor, ka bere nje deklarate nen nenin 1 (5). (c) Kur nje ent qeveritar ose ent tjeter pulik i nje vendi i cili ka dhene nje licence per te bere perkthimin nen nenin II ne nje gjuhe tjeter pervec anglisht, frengjisht ose spanjisht, dergon kopjet e perkthimeve nen nje licence te tille te nje vendi, tjeter, te tilla dergesa te kopjeve, per qellim te ketij paragrafi, nuk do te konsiderohen per te ndertuar eksport nese nuk do te takohen te gjitha kushtet e meposhtme: (i) marresit jane individet qe jane shtetas te vendit autoriteti kompetent i te cilit u ka dhene licence ose organizata te grumbullimeve te ketyre individeve; (ii) kopjet te jene here per t'u perdorur vetem per qellim te mesimdhenies, kerkimeve, studimeve; (iii) dergimi i kopjeve dhe me te shperndarja e tyre te marresit eshte pa ndonje qellim tregtar; dhe (iv) vendi ne te cilin jane derguar kopjet ka rene dakort me vendin autoriteti kompetent i te cilit ka dhene licencen per te lejuar marrjen ose shperndarjen ose te dyja dhe Drejtori i Pergjithshem eshte vene ne dijeni te Marreveshjes nga qeveria e vendit ne te cilin eshte dhene licenca. (5) Te gjitha kopjet e publikuara nen nje licence te dhene ne saje te nenit II dhe (III) mund te bejne nje njoftim ne nje gjuhe te pershtatshme, duke theksuar qe kopjet jane te disponueshme per shperndarje vetem ne vendin ose territorin ne te cilin licenca e thene aplikohet. (6) (a) Dispozita te pershtashme duhet te behen ne nivel kombetar per te siguruar: (i) qe licenca siguron, ne favor te pronarit te se drejtes se perkthimit ose te riprodhuesit, sipas rastit, per kompensimin qe eshte konsistent me standardet e operimit normal te supremacise ne licencat lehtesisht te negociueshme mes personave ne te dy vendet perkatese; dhe (ii) pagesa dhe transmetimi i kompensimeve do te nderhyje ne rregullimin komhetar te banknotave, autoriteti kompetent do te beje te gjitha perpjekjet, me ane te perdorimit te mekanizmave nderkomhetare te siguroje transmetimin ne banknotat e kembyeshme nderkombetare ose te ekuivalenteve te tyre. (b) Dispozita te pershtatshme duhet te behen nga legjislacioni vendeve per te siguruar nje perkthim korrekt te veprave ose nje riprodhim te sakte te botimeve te vecanta sipas rastit.
Neni V
Mundesia alternative per kufizimin e se drejtes se perkthimeve
1. Regjimi i parashikuar nen aktin e 1886 dhe 1896; 2. Pamundesia e ndryshimit te regjimit nen nenin II; 3. Koha limit per te zgjedhur mundesine alternative
(1) (a) Çdo vend i ngarkuar per te here nje deklarate qe do te vere ne dispozicion veten te lehtesive te parashikuara ne nenin II mund ne vend, ne kohen e ratifikimit ose pranimin ne tete akt: (i) nese ai eshte vendi ne te cilin nenin 30(2) aplikohet, te beje nje deklarate nen ate dispozite aq sa e drejta e perkthimit eshte kerkuar; (ii) nese ai eshte vendi ne te cilin neni 30(2) (a) nut aplikohet dhe, edhe nese nuk eshte vendi jashte Bashkimit, te beje nje deklarate sic parashikohet ne nenin 30(2) (b) fjalia e pare. (b) Ne rastin e vendit i cili mbaron se perkituri vendit ne zhvillim, sic parashikohet ne nenin 1(1), nje deklarate e bere sipas ketij paragrafi do te jete efektive deri ne daten ne te cilen periudha e aplikueshme nen nenin 1(3) mbaron. (c) Çdo vend i cili ka bere nje deklarate ne perputhje me tete paragraf nuk mund si pasoje te vere ne dispozicion lehtesite e parashikuara ne nenin II edhe nese ai perjashton deklaraten e pashkruar. (2) Kushtezuar nga paragrafi (3), cdo vend i cili ka vene ne dispozicion lehtesite e parashikuara ne nenin II nuk mund, si pasoje, te beje nje deklarate ne perputhje me paragrafin (1). (3) do vend i cili ka mbaruar se qeni vend ne zhvillim, siC parashikohet ne nenin 1(1), nut mund, me vone se 2 vjet para mbarimit te periudhes se zbatueshme nen nenin 1(3), te beje nje deklarate per efektet e parashikuara ne nenin 30(20(b) fjalia e pare, megjithe faktin qe ai nuk eshte nje vend jashte Bashkimit. Te tilla deklarime do te kene efekt ne daten ne te cilen periudha e zbatueshme nen nenin 1(3) mbaron.
Neni VI
Mundesite e aplikimit ose pranimit te aplikimeve te disa dispozitave te shtojces perpara berjes se lidhjes nga ai: 1. Deklarata; 2. Depozitimi dhe data efektive e deklarates
(1) Çdo vend i Bashkimit mund te deklaroje , qe nga data e ketij Akti dhe ne cdo kohe perpara lidhjes nga neni 1 tek 21 dhe kesaj shtojce: (i) nese eshte nje vend i cili eshte lidhur nga neni 1 tek 21 dhe kjo shtojce do te ngarkohet te vere ne dispozicion veten per lehtesite sic referohet ne nenin 1 (1) qe ai do te aplikoje dispozitat e nenit II ose te nenit III ose te te dy veprave, vendi i origjines se te cilit eshte vendi i cHi, ne perputhje me paragrafin (ii) me lart, pranon aplikimin e atyre neneve te veprave te tilla ose i cili eshte lidhur nga neni 1 tek 21 dhe ky apendiks; deklarata te tilla mund, ne vend te referimeve ne nenin II, te referohen ne nenin V; (ii) qe pranon aplikimet e kesaj shtojce per veprat te cilat eshte vendi i origjines nga vendet te cilat kane bere nje deklarate nen paragrafin (I) me siper ose nje njoftim nen nenin 1. (2) Çdo deklarate e bere nen paragrafin (1) do te jete e shkruar dhe do te depozitohet prane Drejtorit te Pergjithshem. Deklarata do te jete efektive nga data e depozitimit.